‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Pasif işitsellik bebeklerde erken dil gelişiminin desteklenmesinde rol oynuyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor
TT

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Müziğin ve konuşmanın çocukların öğrenme yetenekleri üzerindeki olumlu etkisi bilim tarafından geniş çapta kabul edilmektedir ancak yakın zamanda, bir çocuğun çevresinden gelen belirli işitsel sinyallerin, gelişmekte olan genç beynindeki dil işleme ağlarının oluşumunda karmaşık bir rol oynadığını doğrulayan kanıtlar ortaya çıktı.

İşitsel sinyallere maruz kalma

Erken dönem beyin plastisitesi ve çocukların bilişsel ve dil gelişimi konusunda uzmanlaşan ünlü araştırmacı April Benasich, çığır açan yeni bir keşfe ışık tuttu. 6 haftalık bir deneyde, bir grup bebek kısa, sözel olmayan sesler ile bir dizi pasif işitsel içeriğe maruz bırakıldı.

Katılımcı bebekler işitsel parçaları tanımlama ve ayırt etmede yüksek oranda doğruluk gösterdi. 12 ve 18 aylıkken pasif işitsel maruziyete maruz kalmayanlara kıyasla daha yüksek dil puanlarına sahip oldukları görüldü.

Şarku’l Avsat’ın Cerebral Cortex dergisinde yayınlanan çalışmadan aktardığına göre çalışmanın sonuçları önemli bir bilimsel gelişme zira sözel olmayan seslere pasif maruz kalmanın değiştirici gücünü ortaya koydu. Birkaç milisaniye içinde meydana gelen küçük ses değişiklikleriyle karakterize edilen bu işitsel uyaranlar, bebekleri dilin varlığı konusunda uyaran sinyallere benziyor ve dilin etkili bir şekilde işlenmesi için gerekli sinir bağlantılarının güçlendirilmesinde önemli bir rol oynuyor.

Benassich’in laboratuvarındaki araştırmacılar tarafından yürütülen önceki çalışmalar, etkileşimli işitsel ipuçlarının temel beyin ağları üzerindeki değiştirici etkisini olduğunu ve bunun da zamanla bebeklerde odaklanma ve dil sonuçlarının iyileşmesine yol açtığı ortaya çıkardı.

Dilsel uyaran

Ancak asıl soru hala varlığını sürdürüyor. Benzer işitsel uyaranlara pasif olarak maruz kalmak dil ağlarında benzer etkiler yaratabilir mi? Yeni çalışma, dil işleme yetenekleri ve gelecekteki dil gelişimi üzerindeki önemli etkisini doğrulayan önemli sonuçlara ulaştı.

Sonuçlar, pasif işitsel maruz kalma yoluyla bile erken gelişim yıllarında hızlı işitsel işlem yeteneklerinin geliştirilmesinin, daha sonraki dil yeterliliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini gösterdi.

Rutgers-Newark Moleküler ve Davranışsal Sinirbilim Merkezi’nde seçkin Sinirbilim Profesörü April Benasich “Gelişen dil ağlarını pasif olarak etkileme yeteneği ileriye doğru atılmış çok önemli bir adımdır. Pasif yol, optimal ağları teşvik etmek için daha basit ve daha ucuz bir alternatif sunarak ebeveynlere, evde tipik gelişimi destekleme fırsatı sunmanın yanı sıra, dil gelişiminde sıkıntılarla yüzleşen bebeklere klinikte veya pediatri merkezlerinde erişilebilir bir müdahale yapılmasına olanak sağlar” dedi.

Benasich’in önceki araştırmalarında, hızlı işitsel işlemleme yeteneği ölçümlerinin, en yüksek dil gecikmesi ve bozukluğu riski altındaki bebekleri tespit etmek için kullanılabileceğini ve bu duruma karşı müdahale etme ve sonuçlarını hafifletme fırsatı sağladığı sonucuna ulaşıldı.

Uzman araştırmacı “Bebeğin beyninin analiz etmesi gereken karmaşık ses farklılıkları, dil gelişimi için çok önemlidir. Beyinleri, gelen ilgili çevresel sesleri analiz edecek şekilde programlanmıştır. Eğer bu seslerin hepsi aynı frekansta ve aynı yoğunluktaysa beyin gerekli farklılıklara karşı duyarsızlaşabilir ve böylece güçlü dil ağlarının oluşumunu engelleyebilir” ifadelerini sözlerine ekledi.



İzleyiciler "başyapıt" denen dizinin final yapmasıyla iki gözü iki çeşme ağlıyor

Arcane'in 2021'de yayına giren ilk sezonu, bir haftada 7,4 milyon izlenmeye ulaşmıştı (Netflix)
Arcane'in 2021'de yayına giren ilk sezonu, bir haftada 7,4 milyon izlenmeye ulaşmıştı (Netflix)
TT

İzleyiciler "başyapıt" denen dizinin final yapmasıyla iki gözü iki çeşme ağlıyor

Arcane'in 2021'de yayına giren ilk sezonu, bir haftada 7,4 milyon izlenmeye ulaşmıştı (Netflix)
Arcane'in 2021'de yayına giren ilk sezonu, bir haftada 7,4 milyon izlenmeye ulaşmıştı (Netflix)

Arcane, dün (23 Kasım) Netflix'te yayına giren son üç bölümüyle final yaptı.

Hayranlar, İz Peşinde'nin (True Grit) Oscar adayı yıldızı Hailee Steinfeld ve Fallout oyuncusu Ella Purnell'in seslendirdiği Vi ve Jinx kardeşlerin hikayesine dayanan animasyon dizisine veda etti.

En pahalı animasyon

Tüm zamanların en pahalı animasyon dizisi kabul edilen Arcane'in iki sezonunun yapımının 250 milyon dolara mal olduğu söyleniyor.

Dizi, yayına girmesinden bu yana 4 Emmy kazanmayı ve 85 ülkede Netflix'in izlenme listelerinin zirvesine oturmayı başardı.

Riot Games'in League of Legends evreninde geçen Arcane'in seslendirme kadrosunda Steinfeld ve Purnell'e Kevin Alejando, Katie Leung ve Jason Spisak gibi isimler eşlik ediyor. 

Netflix, 18 yaşından küçük izleyiciler için uygun olmadığını belirttiği dizinin konusunu şöyle özetliyor:

Piltover ve Zaun kentleri arasındaki sert çatışmanın ortasında iki kız kardeş, büyülü teknolojiler ve birbirine zıt inanışlar arasındaki savaşın karşı cephelerindedir.

Arcane'in 9 bölümden oluşan final sezonu, üç kısma ayrıldı. İkinci sezonun ilk üç bölümü 9 Kasım'da yayına girerken, ikinci kısım ise 16 Kasım'da yayına girdi. 

Üç bölümden oluşan üçüncü ve son kısım da 23 Kasım'da izleyicilerin beğenisine sunuldu.

"Mutlak sinema"

Reddit'te bir kullanıcı, dizinin finalinde iki gözü iki çeşme ağladığını itiraf ederken bir diğeri ekledi:

Bitti... Bu ekip başka bir proje yayımlayana kadar bir daha bu kadar tutku, sevgi ve çaba sarf edilen bir dizi izleyeceğimi sanmıyorum. Baştan sona gerçek bir başyapıt. Aldığı her ödülü sonuna kadar hak ediyor. Teşekkürler Studio Fortiche.

Bir kullanıcıysa "Kelimelerin bittiği yerdeyiz" diyerek ekledi: 

Söyleyecek tek bir sözüm bile yok. MUTLAK SİNEMA.

Bu yorum, 4 binden fazla kez beğenilirken bir kullanıcı şöyle yazdı:

İyileşmek için artık 5-7 iş gününe ihtiyacım olacak.

Ona yanıt veren bir izleyici, daha da ileri gitti ve "kendine gelmek için en az 5-7 iş yılına ihtiyacı olduğunu" öne sürdü.

Bir izleyiciyse finalin aceleye geldiğini söyledi ve bazı karakterlerin dizi sona ereceği için öldüğünü dile getirdi.

Arcane, halen Netflix'te izlenebilir.

Independent Türkçe, Metro, Dexerto, GamesRadar