‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Pasif işitsellik bebeklerde erken dil gelişiminin desteklenmesinde rol oynuyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor
TT

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

‘Pasif işitsel maruz kalma’ beyni geliştiriyor

Müziğin ve konuşmanın çocukların öğrenme yetenekleri üzerindeki olumlu etkisi bilim tarafından geniş çapta kabul edilmektedir ancak yakın zamanda, bir çocuğun çevresinden gelen belirli işitsel sinyallerin, gelişmekte olan genç beynindeki dil işleme ağlarının oluşumunda karmaşık bir rol oynadığını doğrulayan kanıtlar ortaya çıktı.

İşitsel sinyallere maruz kalma

Erken dönem beyin plastisitesi ve çocukların bilişsel ve dil gelişimi konusunda uzmanlaşan ünlü araştırmacı April Benasich, çığır açan yeni bir keşfe ışık tuttu. 6 haftalık bir deneyde, bir grup bebek kısa, sözel olmayan sesler ile bir dizi pasif işitsel içeriğe maruz bırakıldı.

Katılımcı bebekler işitsel parçaları tanımlama ve ayırt etmede yüksek oranda doğruluk gösterdi. 12 ve 18 aylıkken pasif işitsel maruziyete maruz kalmayanlara kıyasla daha yüksek dil puanlarına sahip oldukları görüldü.

Şarku’l Avsat’ın Cerebral Cortex dergisinde yayınlanan çalışmadan aktardığına göre çalışmanın sonuçları önemli bir bilimsel gelişme zira sözel olmayan seslere pasif maruz kalmanın değiştirici gücünü ortaya koydu. Birkaç milisaniye içinde meydana gelen küçük ses değişiklikleriyle karakterize edilen bu işitsel uyaranlar, bebekleri dilin varlığı konusunda uyaran sinyallere benziyor ve dilin etkili bir şekilde işlenmesi için gerekli sinir bağlantılarının güçlendirilmesinde önemli bir rol oynuyor.

Benassich’in laboratuvarındaki araştırmacılar tarafından yürütülen önceki çalışmalar, etkileşimli işitsel ipuçlarının temel beyin ağları üzerindeki değiştirici etkisini olduğunu ve bunun da zamanla bebeklerde odaklanma ve dil sonuçlarının iyileşmesine yol açtığı ortaya çıkardı.

Dilsel uyaran

Ancak asıl soru hala varlığını sürdürüyor. Benzer işitsel uyaranlara pasif olarak maruz kalmak dil ağlarında benzer etkiler yaratabilir mi? Yeni çalışma, dil işleme yetenekleri ve gelecekteki dil gelişimi üzerindeki önemli etkisini doğrulayan önemli sonuçlara ulaştı.

Sonuçlar, pasif işitsel maruz kalma yoluyla bile erken gelişim yıllarında hızlı işitsel işlem yeteneklerinin geliştirilmesinin, daha sonraki dil yeterliliği üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini gösterdi.

Rutgers-Newark Moleküler ve Davranışsal Sinirbilim Merkezi’nde seçkin Sinirbilim Profesörü April Benasich “Gelişen dil ağlarını pasif olarak etkileme yeteneği ileriye doğru atılmış çok önemli bir adımdır. Pasif yol, optimal ağları teşvik etmek için daha basit ve daha ucuz bir alternatif sunarak ebeveynlere, evde tipik gelişimi destekleme fırsatı sunmanın yanı sıra, dil gelişiminde sıkıntılarla yüzleşen bebeklere klinikte veya pediatri merkezlerinde erişilebilir bir müdahale yapılmasına olanak sağlar” dedi.

Benasich’in önceki araştırmalarında, hızlı işitsel işlemleme yeteneği ölçümlerinin, en yüksek dil gecikmesi ve bozukluğu riski altındaki bebekleri tespit etmek için kullanılabileceğini ve bu duruma karşı müdahale etme ve sonuçlarını hafifletme fırsatı sağladığı sonucuna ulaşıldı.

Uzman araştırmacı “Bebeğin beyninin analiz etmesi gereken karmaşık ses farklılıkları, dil gelişimi için çok önemlidir. Beyinleri, gelen ilgili çevresel sesleri analiz edecek şekilde programlanmıştır. Eğer bu seslerin hepsi aynı frekansta ve aynı yoğunluktaysa beyin gerekli farklılıklara karşı duyarsızlaşabilir ve böylece güçlü dil ağlarının oluşumunu engelleyebilir” ifadelerini sözlerine ekledi.



Planlar suya düştü: Rekortmen filmin devamı gelmeyecek

Yalnız Kurtlar, Türkiye'de vizyona girmedi (Apple TV+)
Yalnız Kurtlar, Türkiye'de vizyona girmedi (Apple TV+)
TT

Planlar suya düştü: Rekortmen filmin devamı gelmeyecek

Yalnız Kurtlar, Türkiye'de vizyona girmedi (Apple TV+)
Yalnız Kurtlar, Türkiye'de vizyona girmedi (Apple TV+)

Apple, başrollerini George Clooney ve Brad Pitt'in paylaştığı suç filmi Yalnız Kurtlar'ın (Wolfs) devamının fişini çekti. 

Yönetmen Jon Watts imzasını taşıyan aksiyon komedisinin devamının geleceği üç ay önce açıklanmıştı.

"Olacağını sanmıyorum"

Watts, Collider'a verdiği röportajda devam filminin çekilmeyeceğini söyledi. Projenin rafa kalktığını Deadline da doğruladı.

43 yaşındaki sinemacı, söyleşide "Bundan sonra neyi yöneteceğimi bilmiyorum ve Yalnız Kurtlar'ın devam filmi olacağını da sanmıyorum" dedi.

20 Eylül'de sınırlı sayıda sinema salonunda gösterilmesinin ardından yayın devinde prömiyeri yapılan Apple Original filmi, Apple TV+ tarihinde en çok izlenen film olmuştu.

Apple Original Films yapımlarından sorumlu Matt Dentler, Yalnız Kurtlar'ın bir "gişe canavarına dönüştüğünü" söyleyerek eklemişti:

Apple TV+'ı dünyanın en yetenekli sanatçılarının en iyi işlerini yaratmaları ve sunmaları için bir yuva olarak görüyoruz. İzleyicilerin bu filmi böyle benimsediğini görmek heyecan verici.

5 dakika ayakta alkışlanmıştı

Dünya prömiyeri bu yıl Venedik Film Festivali kapsamında gerçekleşen macera, yaklaşık 5 dakika boyunca ayakta alkışlanmıştı.

Filmde Clooney, sansasyonel bir suçu örtbas etmek için tutulan bir profesyoneli canlandırıyor. Ancak ikinci bir profesyonel ortaya çıkıp iki yalnız kurt birlikte çalışmak zorunda kalınca, olaylar kontrolden çıkıyor. 

Yalnız Kurtlar, daha önce meşhur Ocean's üçlemesi ve Coen Kardeşler imzasını taşıyan Aramızda Casus Var'da (Burn After Reading) beraber çalışan Clooney ve Pitt'i 16 yıl sonra yeniden bir araya getirmişti.

Senaryosu da Watts tarafından kaleme alınan filmde 63 yaşındaki Clooney ve 60 yaşındaki Pitt'in yanı sıra Amy Ryan, Austin Abrams ve Poorna Jagannathan da rol alıyor.

Independent Türkçe, Collider, Variety, Deadline