Mısır'da üç dinin bir araya geldiği alan, çağlar boyu bir arada yaşamanın öyküsünü anlatıyor

Kahire'de üç dinin bir araya geldiği bu alan, geçmişi eski Mısır uygarlığına kadar uzanan, çağlar boyu varlığını sürdüren Memfis şehrinin bir uzantısı olması nedeniyle uzun bir tarihe sahip

Ben Ezra Sinagogu, MS 12'nci yüzyıla kadar uzanan tarihiyle Mısır'daki en eski Yahudi sinagoglarından biri (sosyal medya)
Ben Ezra Sinagogu, MS 12'nci yüzyıla kadar uzanan tarihiyle Mısır'daki en eski Yahudi sinagoglarından biri (sosyal medya)
TT

Mısır'da üç dinin bir araya geldiği alan, çağlar boyu bir arada yaşamanın öyküsünü anlatıyor

Ben Ezra Sinagogu, MS 12'nci yüzyıla kadar uzanan tarihiyle Mısır'daki en eski Yahudi sinagoglarından biri (sosyal medya)
Ben Ezra Sinagogu, MS 12'nci yüzyıla kadar uzanan tarihiyle Mısır'daki en eski Yahudi sinagoglarından biri (sosyal medya)

Mi İbrahim

Eski Kahire'nin merkezinde üç dinin bir araya geldiği alan bulunuyor. Burası, başta Amr ibn el-As Camii, Asma Kilise ve Ben Ezra Sinagogu olmak üzere üç semavi dinden kalma anıtları bir araya getiren eşsiz kompozisyonu ile en önemli arkeolojik alanlardan biri kabul ediliyor.

Amr ibn el-As Camii, Müslümanların Mısır'a girdikten sonra kurdukları ilk cami niteliğinde.

Ben Ezra Sinagogu, Mısır'daki en eski Yahudi sinagoglarından biri kabul ediliyor. Bölgede çok sayıda arkeolojik alan, Babil Kalesi ve Kıpti Müzesi bulunuyor. 

Kahire'de üç dinin bir araya geldiği bu alan, geçmişi eski Mısır uygarlığına kadar uzanan, çağlar boyu varlığını sürdüren Memfis şehrinin bir uzantısı olması nedeniyle uzun bir tarihe sahip.

Ancak en büyük şöhret ve statüsünü Müslümanların Mısır'a girdiklerinde kurdukları Fustat şehrinin kurulmasıyla kazandı.

Mısır'ın en önemli şehirlerinden biri haline gelen şehir, daha sonraki dönemlerde başkentin taşınmasına rağmen ayakta kalmış halde.

Babil Kalesi

Çömlekçilik, Fustat bölgesini diğerlerinden özel kılıyor. Bölgeyi ziyaret edenler, sektörün sırlarını öğrenmek ve geleneksel yöntemlerle yapılmış özgün çömleklerden satın almak için buraya geliyor. 

Mısır Başbakanı, Babil Kalesi, Ben Ezra Sinagogu ve Amr ibn el-As Camii başta olmak üzere bölgedeki bazı arkeolojik alanları kapsamlı bir restorasyon sürecinden geçirerek yeniden açtı. 

Eski Eserler Bakanlığı baş arkeoloğu Mecdi Şakir, Independent Arabia'ya verdiği demeçte, "Bu alanda en göze çarpan eser, tarihi II. Ramses dönemine kadar uzanan Babil Kalesi. Romalıların Mısır'a geldiklerinde yeniden inşa ettikleri bu kale, İmparator Trajan dönemine kadar dayandığı için önemli ve seçkin bir yer. Ancak Hristiyanlığın ülkeye gelmesiyle birlikte göreceli rolünü kaybetmiştir. Sonrasında bölgede altı kilise inşa edildi. Müslümanlar Mısır'ın eteklerindeyken bu kale onlara engel teşkil ediyordu. Mısır’a girişleri ardından yeni başkentleri Fustat'ı kurmaya, Amr ibn el-As Camii’ni inşa etmeye başladılar. Burası bölgedeki en önemli yerlerden biri. Bilhassa Ramazan ayında çok sayıda Müslüman buraya geliyor. MS. 4. yüzyılda inşa edilen Asma Kilise ise Mısır'daki en önemli kiliselerden biri. Babil Kalesi'nin antik iki kulesi üzerine inşa edildiği için Asma Kilise olarak adlandırılmıştır. Bölgede ayrıca Ebu Sarca Kilisesi bulunuyor. Burası, Kutsal Aile’nin Mısır'dayken geçip saklandığı yerlerden biri. Hristiyan antik eserleri ve Kutsal Aile’nin Mısır yolculuğuyla ilgilenenler için önemli bir yer" açıklamalarında bulunuyor. 

Mısır'da Müslümanlar tarafından inşa edilen ilk cami konumundaki Amr ibn el-As Camii, binlerce ibadet edenin uğrak yeri (sosyal medya)
Mısır'da Müslümanlar tarafından inşa edilen ilk cami konumundaki Amr ibn el-As Camii, binlerce ibadet edenin uğrak yeri (sosyal medya)

Şakir, aynı zamanda, "Bölge yakınlarında Mısır'ın en önemli ulusal müzelerinden biri olan Kıpti Müzesi bulunuyor. Burası dünyada bu uzmanlıkla ilgilenen dört müzeden biri. Kıpti Müzesi ve el-Muiz Ledin Allah el-Fatimi caddesindeki el-Akmar Camii’nin ön cepheleri aynı. Yalnızca bazı Hristiyan sembolleri de ekli halde. Müze inşa edildiğinde görsel sanatçı Ragip Ayyad tarafından tasarlandı" ifadelerini kullanıyor. 

Ben Ezra Sinagogu

Dikdörtgen tasarıma sahip Ben Ezra Sinagogu, tamamıyla restore edilerek ziyaretçilere açıldı. Dış tasarımın sade olduğu, iç kısımda ise bazilika tarzının benimsendiği görülüyor.

Burası, İskenderiye'deki Eliahu Hanavi Sinagogu gibi Mısır'da varlığını sürdüren bir grup Yahudi sinagogundan biri. 

Şakir, Ben Ezra Sinagogu’nun Yahudilerin satın alıp tapınağa dönüştürdükleri bir kilise olduğunu, buraya Yahudi bilgelerden birinin adının verildiğini söylüyor.

Tarihi MS. 12'nci yüzyıla uzanan sinagogun alt kısmı erkeklere, üst kısmı ise kadınlara ait. Minberi andıran bir alanı, büyük kitapların bulunduğu bir kütüphanesi bulunan Ben Ezra Sinagogu, kalıntıları hala bulunan bir su kuyusuna sahipti. 

Asma Kilise (sosyal medya)
Asma Kilise (sosyal medya)

Yahudilerin üzerinde yaratıcının adı yazılı olan kağıtları çöpe atmama gelenekleri dolayısıyla, 19. yüzyılda bu sinagogda farklı dönemlerden Yahudilere ait binlerce kağıt bulundu.

Geniza ismi verilen bu belgeler, Mısır'daki Yahudi yaşamının sosyal veya ekonomik düzeyde birçok ayrıntısını öğrenmenin mümkün olduğu sözleşmeler, anılar ve evlilik belgelerini içeriyor.

1890'da sinagogun restorasyon süreci sırasında keşfedilen bu belgeler, dünyada şimdiye kadar bulunan en kapsamlı ikinci geniza niteliğinde. 

Arkeolog Şakir, üç dinin bir araya geldiği bu alanın oldukça zengin olduğunu, bu mekanların restore edilerek halka açılmasının Mısır'ın tüm dinlere saygı duyduğunu gösterdiğini belirtiyor.

Tüm dünyada barış yönündeki bir mesajı temsil ettiğini, mevcut tüm anıtların İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik dahil olmak üzere ülke tarihinin ilgilenilmesi ve korunması gereken birer parçası olduğunu söylüyor.

Böylece bu bölgeye ışık tutulacağını, tanıtılmasının sağlanacağını, turizm açısından öncelikli hale getirmek için çalışılmış olacağını ifade ediyor. 

Independent Arabia - Independent Türkçe



Fragman geldi, tartışma başladı: Stranger Things hayranları ikiye bölündü

Fragman geldi, tartışma başladı: Stranger Things hayranları ikiye bölündü
TT

Fragman geldi, tartışma başladı: Stranger Things hayranları ikiye bölündü

Fragman geldi, tartışma başladı: Stranger Things hayranları ikiye bölündü

Netflix, Stranger Things'in final sezonuna ait son fragmanı perşembe günü (30 Ekim) yayımladı. Ancak fragman, hayranlar arasında büyük bir tartışmayı da beraberinde getirdi.

Yeni klip, Hawkins kasabasını askeri karantina altında, 4. sezonun sonunda Vecna'nın yol açtığı kaosu kontrol altına almaya çalışan karakterlerle birlikte gösteriyor.

1987 sonbaharında, yani önceki sezonda yaşanan olaylardan bir yıl sonra geçen 5. ve son sezonda, Eleven Vecna'nın kaçınılmaz dönüşüne karşı hazırlanıyor. Fragman ayrıca Will Byers'ın yaratıkla yüz yüze geldiği anlara da kısa bir bakış sunuyor.

Aksiyon dolu fragman sevilen karakterleri yeniden bir araya getirse de bazı izleyiciler uzun bekleyişin heyecanı azalttığını düşünüyor. Ne de olsa dizinin ilk bölümü Temmuz 2016'da yayımlanmıştı.

Fragmanın yayımlanmasının ardından sosyal medya hızla ikiye bölündü. Birçok izleyici, sezonlar arasındaki uzun arayı ve karakterlerin büyümüş olmasını eleştirdi.

"Bana güven vermedi"

Bir kullanıcı, "Artık hepsi yetişkin olmuş" yorumunu yaparken bir diğeri şöyle yazdı:

Yalan yok, fragmanı pek beğenmedim. Umarım dizi daha iyidir ama fragman bana pek güven vermedi.

Başka bir izleyici "Çok iyi olmayacak gibi bir his var içimde" diye ekledi.

Bir diğeri ise sabırsızlığını şöyle dile getirdi: 

Açıkçası artık fragmanlarla ilgilenmiyorum. Bölümleri yayımlasınlar. Yeterince beklemedik mi zaten?

"Tam bir duygu seli olacak"

Buna karşın birçok izleyici final bölümleri için hâlâ heyecanlı. Bir hayran "Vay canına, harika görünüyor. Tam bir duygu seli olacak. Buradayım ve hazırım" diye yazdı. 

Fragman tartışmalara yol açsa da Hawkins'teki son yüzleşmeye duyulan heyecanın hâlâ çok yüksek olduğu görülüyor.

Stranger Things'in final sezonu, üç parça halinde izleyiciyle buluşacak: İlk kısım 27 Kasım'da, ikinci 26 Aralık'ta, final bölümleriyse 1 Ocak 2026'da ekrana gelecek.

Final sezonunda ana kadro eksiksiz geri dönüyor. Winona Ryder, David Harbour, Millie Bobby Brown, Finn Wolfhard, Gaten Matarazzo, Caleb McLaughlin, Noah Schnapp, Joe Keery, Sadie Sink, Natalia Dyer, Charlie Heaton, Maya Hawke ve Brett Gelman yeniden izleyici karşısına çıkacak. 

Ayrıca bilimkurgu klasiği Terminatör'ün (The Terminator) yıldızı Linda Hamilton da gizemli bir rolle kadroya katılıyor.

Independent Türkçe, Daily Mail, Mirror


Keanu Reeves bilimkurguya dönüyor: Deadpool'un yönetmeni çekecek

61 yaşındaki Keanu Reeves, son olarak 2023 yapımı Ballerina'da ikonik suikastçı John Wick rolüyle izleyicilerin karşısına çıktı (Lionsgate)
61 yaşındaki Keanu Reeves, son olarak 2023 yapımı Ballerina'da ikonik suikastçı John Wick rolüyle izleyicilerin karşısına çıktı (Lionsgate)
TT

Keanu Reeves bilimkurguya dönüyor: Deadpool'un yönetmeni çekecek

61 yaşındaki Keanu Reeves, son olarak 2023 yapımı Ballerina'da ikonik suikastçı John Wick rolüyle izleyicilerin karşısına çıktı (Lionsgate)
61 yaşındaki Keanu Reeves, son olarak 2023 yapımı Ballerina'da ikonik suikastçı John Wick rolüyle izleyicilerin karşısına çıktı (Lionsgate)

Keanu Reeves uzayın derinliklerine geri dönüyor. Ünlü oyuncu, Deadpool'un yönetmeni Tim Miller'ın bilimkurgu ve gerilimi harmanlayan yeni filmi Shiver'da başrolü üstlenmeye hazırlanıyor. 

Hollywood Reporter'ın özel haberine göre proje, Warner Bros.'la yapılan görüşmelerin ardından anlaşma aşamasına geldi. Stüdyo, yoğun bir teklif savaşının ardından filmi bünyesine katmak üzere.

Karakter odaklı bir gerilim

Hikayeye dair detaylar şimdilik gizli tutuluyor ancak kaynaklara göre Shiver, büyük ölçekli ve karakter odaklı bir gerilim filmi olacak. Reeves için bu proje, yıllardır aksiyon sinemasındaki ikonik rollerini daha düşünsel yapımlarla dengelediği bir dönemin yeni adımı niteliğinde.

Filmin yapımcılığını Kingsman serisinin yönetmeni Matthew Vaughn üstleniyor. Ona, son dönemde All of You ve Keriz Parası (Dumb Money) gibi yapımlarla adından söz ettiren Aaron Ryder eşlik edecek.

Senaryoyu Ian Shorr kaleme aldı. Shiver, tür olarak Tom Cruise'un uzaylı istilası sırasında zaman döngüsüne hapsolduğu Yarının Sınırında (Edge of Tomorrow) ve Blake Lively'nin köpekbalıklarıyla mücadelesini konu alan Karanlık Sular (The Shallows) karışımı bir hikaye diye tanımlanıyor.

Ölümcül zaman döngüsü

Henüz kesinleşmeyen bilgilere göre film, Karayip Denizi'nde çalışan, başı dertte bir kaçakçının ölümcül bir tuzağın ortasında kalmasını konu alıyor. Kahraman, cesetler, paralı askerler ve aç köpekbalıklarıyla çevrili bir haldeyken kendini ölümcül bir zaman döngüsünün içinde buluyor. 

İlk çıkışını gişe canavarı Deadpool'la yapan Tim Miller, sonrasında Netflix'in sevilen animasyon antolojisi Love, Death & Robots'ta yaratıcılığını daha da geliştirmişti. Yönetmen, Shiver'da tamamen orijinal bir fikirden yola çıkıyor. 

Matrix serisinin yıldızı Reeves ve Miller daha önce Netflix için canlı çekim ve animasyonu birleştiren Secret Level adlı projede birlikte çalışmış ancak bu yapım pek ilgi görmemişti. 
Independent Türkçe, Hollywood Reporter, The Playlist


Endonezya'dan çıkan zombi hikayesi Netflix'in zirvesinde

Ölümsüzlük İksiri, eleştirileri derleyen Rotten Tomatoes'da yüzde 70'lik beğeni oranına sahip (Netflix)
Ölümsüzlük İksiri, eleştirileri derleyen Rotten Tomatoes'da yüzde 70'lik beğeni oranına sahip (Netflix)
TT

Endonezya'dan çıkan zombi hikayesi Netflix'in zirvesinde

Ölümsüzlük İksiri, eleştirileri derleyen Rotten Tomatoes'da yüzde 70'lik beğeni oranına sahip (Netflix)
Ölümsüzlük İksiri, eleştirileri derleyen Rotten Tomatoes'da yüzde 70'lik beğeni oranına sahip (Netflix)

Netflix'in Endonezya yapımı korku filmi Ölümsüzlük İksiri (The Elixir), platformun İngilizce dışı yapımlar kategorisinde dünya genelinde zirveye yükseldi. 23 Ekim'de yayımlanan film, birkaç gün içinde 11 milyondan fazla izleyiciye ulaştı.

20–26 Ekim tarihli izlenme verilerine göre, Kimo Stamboel imzalı zombi filmi 5 ülkede birinci sırada yer alırken, Asya'dan Avrupa'ya, Afrika'dan Amerika kıtasına uzanan 75 ülkede en çok izlenen ilk 10 film arasına girdi. Bu ülkeler arasında Japonya, Güney Kore, Filipinler, Malezya, Almanya, Fransa, Güney Afrika, Türkiye, Dominik Cumhuriyeti, Kanada ve Brezilya da bulunuyor.

Film, Yogyakarta yakınlarındaki bir köyde geleneksel bitkisel ilaç üreten bir aileyi merkezine alıyor. 

Netflix, 18 yaş altı için uygun olmadığını belirttiği filmin konusunu şöyle özetliyor:

Bir iksir yüzünden zombi salgınının patlak verdiği köyde yaşayan aile, aralarındaki anlaşmazlığa son vermek ve memleketleri yok olurken hayatta kalmak için iş birliği yapmalıdır.

Eleştirmenler ve izleyiciler, filmin zombi temasını Endonezya kültürüne özgü bir bakış açısıyla ele almasını övgüyle karşıladı. Ülkede yetişen "etçil sürahi bitkisi"nden ilhamla tasarlanan yaratıklar da filme özgün bir dokunuş katıyor.

Senaryoyu Agasyah Karim ve Khalid Kashogi'yle birlikte kaleme alan yönetmen Stamboel, şunları söyledi:

Gerçek anlamda Endonezya'ya özgü bir zombi filmi yapmak istedim. Sadece dili ya da mekanları değil, hikayenin özünü de bu topraklardan besledik. Filmin dünya çapında bu kadar benimsenmesi, yerel hikayelerin evrensel yankılar yaratabileceğini gösteriyor.

Başrollerde Mikha Tambayong, Eva Celia, Donny Damara ve Dimas Anggara yer alıyor.

Karina karakterini canlandıran Eva Celia ise duygularını şöyle dile getirdi:

Aile, hırs ve kayıp gibi gündelik hayatımıza çok yakın temaların hem ülkemizde hem de dünyanın dört bir yanında bu kadar güçlü yankı bulacağını hiç beklemiyordum. Ölümsüzlük İksiri'nde zombiler var ama özünde aile ve insanlık anlatısı bu. Endonezya kültüründen beslenen bir hikayeyi dünya seyircisine taşımak ve bu kadar sıcak bir karşılık görmek benim için çok anlamlı bir deneyim oldu.

Independent Türkçe, Variety, Screen Daily