99 yaşında ölen milyarder Munger'a göre uzun ve mutlu hayatın sırrı

"İki kötü alışkanlığım var"

Munger, 1 Ocak 1924'te Nebreska'da dünyaya gelmişti (Reuters)
Munger, 1 Ocak 1924'te Nebreska'da dünyaya gelmişti (Reuters)
TT

99 yaşında ölen milyarder Munger'a göre uzun ve mutlu hayatın sırrı

Munger, 1 Ocak 1924'te Nebreska'da dünyaya gelmişti (Reuters)
Munger, 1 Ocak 1924'te Nebreska'da dünyaya gelmişti (Reuters)

99 yaşında ölen milyarder Munger, 100. doğum gününde yayımlanması planan röportajında uzun ve başarılı hayata dair tek tavsiyesinin "Çılgınlıktan uzak durmak" olduğunu söylemişti.

Dünyaca ünlü ABD'li yatırımcı ve Berkshire Hathaway'in başkan yardımcısı Charlie Munger, 28 Kasım'da hayatını kaybetti.

Munger, ömrünün yaklaşık 45 yılını milyarder Warren Buffett’in sağ kolu olarak geçirmişti.

Forbes'a göre 93 yaşındaki Buffet'in en güvendiği kişi olarak bilinen Munger, öldüğünde 2,2 milyar dolarlık serveti de geride bıraktı.

14 Kasım'da CNBC'den Becky Quick'e konuşan Munger, röportajdan kısa bir süre sonra hayatını kaybetti.

Kendisine, uzun ve başarılı yaşamının sırrı sorulduğunda "Bilmiyorum" diyen Munger, tek bir tavsiye vermeyi tercih etti.

Munger her zaman dikkatli adımlar attığını, kişisel hayatı ve kariyerinde bariz belli risklerden kaçındığını söyledi:

Ne pahasına olursa olsun çılgınlıktan uzak durun. Deliliğe kaymak kolaydır. Sadece kaçın, kaçın, kaçın.

Munger'ın bahsettiği delilik tam olarak neydi?

2018'de katıldığı bir programda Buffet, aynı zamanda yakın arkadaşı olan Munger'ın çılgınlıkla ilgili düşüncelerini şöyle aktarmıştı:

Ortağım Charlie, akıllı bir insanın iflas etmesinin yalnızca üç yolu olduğunu söylüyor: İçki, kadınlar ve kaldıraç.

Buffet kaldıraçla, hisse senetlerine yatırım yapmak ya da başka bir işi satın almak için borç alma stratejisine atıfta bulunmuştu.

Öte yandan Munger, bazı "kötü alışkanlıkların" çok iyi insanların başını belaya sokabildiğini belirtmişti.

Hayatında birkaç kez içki ve sigara içtiğini belirten Munger, çevresindeki alkolizm problemine de dikkat çekerek kendisinin bu duruma düşmekten hoşlanmayacağını söylemişti.

Başarısızlığın her türünden hayatı boyunca kaçtığını ifade eden Munger, her zaman çok ihtiyatlı olduğunu söyledi. 

Peki merhum milyarderin kötü alışkanlığı hiç mi yoktu?

Elbette vardı.

Munger asla vazgeçemediği iki alışkanlığının krokan ve diyet kola olduğunu ifade etmişti:

Eminim diyet kola hayatımı biraz kısaltıyor ama umrumda değil.

Independent Türkçe



Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe