Yaşlandıkça kanser riski neden artıyor?

Kanser tedavisi gören bir hasta (Reuters)
Kanser tedavisi gören bir hasta (Reuters)
TT

Yaşlandıkça kanser riski neden artıyor?

Kanser tedavisi gören bir hasta (Reuters)
Kanser tedavisi gören bir hasta (Reuters)

Kanserin çoğunlukla orta yaşlı ya da yaşlı insanları hedef aldığı gerçeği, bilim insanlarını her zaman büyüleyen en büyük gizemlerden biri.

Şarku’l Avsat’ın New York Post'tan aktardığına göre Colorado Üniversitesi Kanser Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. James Degregori, “Hayatınızın ilk elli yılında bir araba kazasında ölme ihtimaliniz kanserden ölme ihtimalinizden iki kat daha fazladır. Ancak bu durum, kanser vakalarının yüzde 90'ının görüldüğü 50 yaşından sonra aniden değişir” ifadelerini kullandı.

Bunun neden böyle olduğuna dair çeşitli teoriler var. Yakın zamanda yayınlanan bazı araştırmalar ana faktörün ‘iltihaplanma’ olduğunu öne sürüyor.

Manhattan'daki Icahn Genomik Enstitüsü Direktörü Dr. Brian Brown konuya dair şu ifadeleri kullandı: “Yaşlanmayla ilişkili iltihaplanma, yaşlı insanlarda kanser riskinin artmasına katkıda bulunan etkili bir faktördür. İnflamasyon özünde iyi bir şeydir. Vücudun bağışıklık tepkisinin bir parçasıdır ve her enfeksiyon kaptığımızda ölmememizin nedenidir. Ancak yaşlandıkça bu durum değişir. Özellikle 40 yaşından sonra vücudumuz inflamasyonu azaltmakta zorlanır. Örneğin, yaşlı insanların ciddi Kovid-19 semptomları geliştirmesinin nedeni budur. Birçok yaşlı insanı öldüren virüs değildi. Virüsün neden olduğu iltihaplanmaydı. Bunu durduramadılar.”

Kolumbia Üniversitesi Tıp Merkezi'nde yardımcı doçent olan ve A Silent Fire: The Story of Inflammation, Diet, and Disease (Sessiz Bir Yangın: Enflamasyon, Diyet ve Hastalığın Hikayesi) kitabının yazarı Shilpa Ravella, “Bilimin bir zamanlar inflamasyon hakkında düşündüğü her şey değişiyor. İnflamasyon ve kanser arasındaki ilişki daha önce düşünüldüğünden daha karmaşık. İnflamasyon aslında kanserin ayırt edici özelliklerinden biri” şeklinde konuştu.

efdfe
Kanser hücreleri (Reuters)

The Full-Body Fat Fix: The Science-Based 7-Day Plan to Cool Inflammation, Heal Your Gut, and Build a Healthier, Leaner You! (Tüm Vücut Yağ Onarımı: İnflamasyonu Sakinleştirmek, Bağırsaklarınızı İyileştirmek, Daha Sağlıklı ve Daha Zayıf Olmak için 7 Günlük Plan!) kitabının yazarı Stephen Perrine, “İnflamasyon bağışıklık sistemini yüksek alarm durumuna geçirir, bu ise sanılanın aksine bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tespit edememesine ve onlara etkili bir şekilde saldıramamasına neden olur. Yaşla birlikte, beyaz kan hücrelerinin sitokin üretme kabiliyeti artar, bu da sürekli bir iltihap durumuna neden olarak bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tespit etmesini ve onlara saldırmasını zorlaştırır” ifadelerini kullandı.

San Diego'daki California Üniversitesi'nde tıp profesörü olan Dr. Ian Neal'a göre teori nispeten yeni ve tartışmalı.

“İnflamasyon kronik hastalığın bir belirteci midir yoksa kronik hastalığa mı neden olur?” diye soran Neal, “İnflamasyon ve çeşitli hastalık durumları arasında birçok ilişki bulduk. Ancak bunlar her zaman nedensel bir ilişkiye dönüşmüyor. Başka bir deyişle, kronik inflamasyon ve kanser arasındaki ilişki halen tartışmaya açık” dedi.

Ancak Ravella, inflamasyon ve kanser arasındaki ilişkiyi ‘çift yönlü’ olarak görüyor.

Ravella, “İnflamasyon kanseri besler ve kanserin kendisi de daha fazla inflamasyonu besler. İnflamasyon vücutta ister kanser teşhisinden önce ister sonra mevcut olsun, kanserin varlığının ve gelişiminin tüm aşamalarını ya da başka bir deyişle tümör ortamını etkiler. Doktorların genellikle test etmediği düşük seviyedeki enflamasyon bile kanseri teşvik edebilir” şeklinde konuştu.

Peki bu konuda ne yapabiliriz?

Geçmişte doktorlar iltihaplanmayı tamamen durdurarak bazı hastalıkları tedavi etmeye çalıştılar. Ancak bu biraz polis teşkilatının tamamını kovarak, polis yolsuzluğunu düzeltmeye çalışmaya benziyor.

Brown, “İnflamasyon doğal bağışıklık sürecinin bir parçasıdır. Bunu ortadan kaldırmak muhtemelen birinin bağışıklığını bastırmak anlamına gelecektir ki, bunu yapmak istemeyiz. Çünkü enfeksiyonlarla ve hatta kanserlerle savaşmak için inflamatuar süreçlere ihtiyacımız vardır. Yapmak istediğimiz şey sadece aşırı iltihaplanmayı engellemektir”dedi.

Bunun doğru beslenme yoluyla ele alınabileceğini söyleyen Perrine ise anti-inflamatuar diyetlerin, inflamasyonu artıran yüksek oranda işlenmiş gıdaları ortadan kaldırmayı ve bitki bazlı gıdaların çeşitli bir karışımını yemeyi içerdiğini belirtti.

Perrine, “Diyetinizde ne kadar çok bitki çeşidi olursa (haftada en az 30 farklı çeşit), mikrobuyomunuz o kadar sağlıklı olur ve o kadar az iltihaplanırsınız” dedi.



Euphoria'nın iki yıldızı aynı projede

Euphoria, Ron Leshem ve Daphna Levin tarafından yaratılan aynı adlı 2012 yapımı mini diziye dayanıyor (HBO)
Euphoria, Ron Leshem ve Daphna Levin tarafından yaratılan aynı adlı 2012 yapımı mini diziye dayanıyor (HBO)
TT

Euphoria'nın iki yıldızı aynı projede

Euphoria, Ron Leshem ve Daphna Levin tarafından yaratılan aynı adlı 2012 yapımı mini diziye dayanıyor (HBO)
Euphoria, Ron Leshem ve Daphna Levin tarafından yaratılan aynı adlı 2012 yapımı mini diziye dayanıyor (HBO)

2025, Scandalous!'la ilk yönetmenlik denemesini yapmaya hazırlanan Colman Domingo için yoğun bir yıl olacak.

Yeni Netflix dizisi The Madness'ın tanıtımını yapmak üzere Deadline'a konuşan Oscar adayı aktör, 2025 yazında "Sammy Davis Jr. ve Kim Novak arasındaki parçalanmış aşk hikayesini" anlatacağı filmin prodüksiyonuna başlamayı planladığını söyledi.

Filmin başrolünde HBO'nun popüler gençlik draması Euphoria'daki rol arkadaşı Sydney Sweeney yer alacak.

Prodüksiyona, Emmy ödüllü dizinin üçüncü sezon çekimlerini tamamladıktan sonra başlanacak.

"Bence bu Sydney ve benim çok iyi bildiğimiz bir şey"

55 yaşındaki aktör, "Amacımız, ikimizin de Euphoria'yla işi bittikten hemen sonra çekmek. Bu yüzden umarım gelecek yıl, muhtemelen önümüzdeki yılın üçüncü çeyreğinde hazırlıklara başlayacağım" dedi. 

Ve sonra umarım aşk ihtimali hakkında güzel, tatlı bir film yapacağız. İnsanların gözü önünde, mahremiyete sahip olmaya çalışmak, aşka sahip olmaya çalışmak, bir hayata sahip olmaya çalışmak... Bence bu Sydney ve benim çok iyi bildiğimiz bir şey.

Domingo, Ali Muhammed'i canlandırdığı Euphoria'da birlikte çalıştıktan sonra kendisini projeye dahil eden Sweeney'yi övdü. 

"Aklına ben geldim"

Amerikalı aktör, "İşin güzel tarafı Sydney Sweeney, yapımcılığını üstlendiği bu projeye beni yönetmen olarak getirdi" diyerek ekledi: 

Proje onun eline geçti ve kendisiyle çalışacak iyi bir yönetmen düşündüğünde aklına ben geldim. Senaryoyu okudum ve bazı notlar aldım. Bir sayfasını yeniden yazdım. Çok beğendi. Böylece Sammy Davis Jr. ve Kim Novak arasındaki bu parçalanmış aşk hikayesini birlikte nasıl yapabileceğimiz konusunda görüşmeye başladık.

ı86l
Colman Domingo'nun Euphoria'da oynadığı Ali karakteri, Zendaya'nın canlandırdığı Rue'nun sponsoru ve akıl hocası, ayrıca iyileşmekte olan bir uyuşturucu bağımlısı (HBO)

27 yaşındaki aktris, Euphoria'da lise öğrencisi Cassie Howard'ı canlandırıyor. 

Hem Sweeney hem de Domingo, uzun zamandır beklenen ve ocakta çekimlerine başlanacak üçüncü sezonla geri dönüyor.

Independent Türkçe, Deadline, Times Now