Hayvanların yaşlandıkça yalnızlaştığı ortaya kondu

Bunun önemli bir faydası da var.

Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
TT

Hayvanların yaşlandıkça yalnızlaştığı ortaya kondu

Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)
Kızıl geyikler yaşlandıkça aralarındaki rekabet de azalıyor (Unsplash)

Yaşlandıkça yalnızlaşan insanlar, bu konuda yalnız değilmiş. Bilim insanları pek çok hayvanın benzer davranışlar sergilediğini belirtirken diğerlerinden uzaklaşmanın bir faydası olabileceğini de vurguluyor.

Vahşi geyiklerden böceklere, maymunlardan kuşlara çeşitli hayvanları inceleyen uzmanlar, yaşlılıkla sosyalleşme arasındaki bağı analiz etti. 

Birleşik Krallık'taki Leeds Üniversitesi'nden Dr. Josh Firth, "Bireylerin yaşlandıkça sosyallikten uzaklaşmasının genel bir örgü olarak göründüğünü söyleyebiliriz" diyor. 

Bu durumun sebep ve sonuçlarını da incelediklerini belirten hayvan davranış bilimcisi, yaşlıların gençler kadar bilgi paylaşma ihtiyacı hissetmemesinin önemli bir gerekçe olabileceğini söylüyor. 

Firth, yaşlandıkça düşen bağışıklıkla birlikte asosyalliğin hastalık bulaşmasını engelleyebileceğine de işaret ediyor:

İnsanların yaşlandıkça sosyal bağlarını azaltmasının bariz dezavantajlarını azaltmaya çalışmak hâlâ önemli ama muhtemel faydaları da düşünmeliyiz.

Etolog, internet üzerinden iletişimi sürdürmenin önemini vurguluyor. 

Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences adlı bilimsel derginin özel sayısının editörü olan Firth, konuyla ilgili 16 makaleyi onayladı. 

Makalelerin anlattığı araştırmalardan biri 150'yi aşkın türü inceledi ve sosyalliği daha uzun süre devam ettirenlerin daha uzun yaşadığını ve daha uzun süre üreyebildiğini ortaya koydu. 

Bir başka makaledeyse serçeler ele alındı. 6 yıl boyunca incelenen kuşların yaşlandıkça daha az sosyalleştiği belirtilirken yaşıtların ölmesi gerekçe gösterildi. 

Hint şebeklerini inceleyen makale, hayvanların yaşlandıkça diğerlerinden uzaklaşmasının onları hastalıklardan koruduğu sonucunu ortaya koydu. 

Firth'in bizzat imza attığı bir çalışma da kızıl geyiklerde benzer bir sonuca vardı. Vahşi dişilere bakıldığında asosyalliğin onları bağırsak kurtlarından koruduğu görüldü.

Etolog Firth şöyle diyor:

Genelde yaşlandıkça nematodlara yakalanma ihtimalinin arttığını bulduk. Çok fazla bireyle temas etmeyerek bundan kaçınabiliyorsunuz.Independent

Türkçe, Guardian, Phys.org



Güney Kore, aşırı turizme karşı "sokağa çıkma yasağı" uygulayacak

Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
TT

Güney Kore, aşırı turizme karşı "sokağa çıkma yasağı" uygulayacak

Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)
Köy sakinlerinin birçoğunun taşınmasıyla Bukchon Hanok'un nüfusu son 10 yılda yüzde 27,6 oranında azaldı (Reuters)

Güney Kore'de yetkililer, aşırı turizmi önlemek amacıyla tarihi Bukchon Hanok köyündeki bazı yerlerin erişimine sınırlandırma getirecek.

Kasımda denemesi yapılacak "sokağa çıkma uygulaması" kapsamında, turistlerin tarihi köydeki belirli alanlara erişimine 17.00-10.00 arası kısıtlama getirilecek. 

Martta uygulamaya konması planlanan kısıtlamayı ihlal edenlere 100 bin Güney Kore Wonu (yaklaşık 2 bin 500 TL) para cezası kesilecek. 

Tarihi bölgede yer alan özel sanat galerisi Asya Kültürel Sanat Müzesi'nin sahibi Kwon Young-doo, kamuya açık bölgelerde yürüdükleri için turistlere ceza kesilmesinin saçma olacağını belirterek şunları söylüyor: 

Böyle bir şey varken kim buraya seyahat etmek ister ki? Güney Kore'ye dair kötü bir izlenimle ayrılacaklar.

Başkent Seul'de yer alan Jongo bölgesindeki tarihi köy, dar sokakları ve geleneksel çatı mimarisine sahip ahşap evleriyle hem Güney Korelilerden hem de yabancı turistlerden ilgi görüyor. 

Fakat tarihi 1392-1897'deki Joseon Hanedanlığı'na kadar uzanan köyde bazı sakinler, turist sayısının artmasıyla gürültüden ve sokakların çöple dolmasından şikayetçi. Yaklaşık 6 bin 100 kişinin yaşadığı yere geçen yıl 6 milyon ziyaretçi gitmişti.

Jongno bölgesinin direktörü Chung Moon-hun, bu uygulamayla bölge sakinlerinin haklarını korumak istediklerini söylüyor. Girişlerin sınırlandırılacağı alan yaklaşık 34 bin metrekare, yani 5 futbol sahası büyüklüğünde. 

Bölge sakinleri, geleneksel Kore evlerinin turizme açılmasından da hoşnutsuz. 2010'da Bukchon Hanok'ta Geleneksel Kore Konut Deneyimi İşletmeleri adı altında, turistlerin konaklamasına sunulan 10 geleneksel ev kayıtlıydı. Bölge ofisine göre bu yıl ekim itibarıyla sayı 116'ya yükseldi. Bu evlerden birinin yanında oturan Kim Eun-mee, şunları söylüyor: 

İnsanlar sadece bir günlüğüne eğlenmeye geliyor ve çok gürültülü partiler düzenliyor. Günün erken saatlerinde bavullarını sürükleyen birçok kişinin sesi nedeniyle sık sık uyanıyorum. Günlük rutinimi sürdürmem çok zor oluyor.

Independent Türkçe, Reuters, US News