Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
TT

Uyku alışkanlıklarınız sağlığınız hakkında ne söylüyor?

Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)
Düzenli ve yeterli uyumamak, ruh sağlığının bozulmasından bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar çeşitli sorunlara yol açabilir (Pexels)

Doktorlar yeterli ve kesintisiz bir gece uykusunun sağlıklı bir hayat sürme yolunda önemli bir rol oynadığını söylüyor. 

Gelişim çağındaki çocukların 10 saat civarında uyuması gerekirken, çoğu yetişkin için 7-9 saat yeterli kabul ediliyor.

Uykunun düzenli ve yeterli alınmaması, gün içinde yorgun hissetmenin ötesinde uzun vadede fiziksel ve ruhsal sorunlara da yol açabiliyor. 

Bu risklerin yanı sıra uyku kalitesi ve alışkanlıkları, kişinin yaşadığı başka sağlık sorunlarının işareti olabilir. 

Uzmanlar normal görünebilecek bazı belirtilere karşı tetikte olunmasını tavsiye ediyor. Bazıları yaşam tarzındaki değişimlerle çözülebilirken, bazı durumlarda doktora görünmek faydalı olabilir.

Sık sık şekerleme yapmak

Uzmanlar bazı kişilerin gün içinde biraz kestirmesinin sorun olmadığını ifade ediyor. Ancak aniden kendinizi uykulu hissediyorsanız başka bir sağlık sorunundan muzdarip olabilirsiniz. 

Birleşik Krallık'ta yer alan Warwick Üniversitesi'ndeki Uyku, Sağlık ve Toplum Programı'nın kurucusu Francesco Cappuccio, "Britanya nüfusunu temsil eden bir örnek kümesinden elde edilen kanıtlar, gündüz uykusunun tip 2 diyabet ve solunum rahatsızlıkları riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu gösteriyor" diyor.

Gece iyi uyunmasına karşın gün içinde sürekli uykulu hissetmek, düşük tansiyon, D veya B12 viamini eksikliği, depresyon veya obezitenin belirtisi olabilir.

Bilim insanları, bu risklere karşı doktor kontrolünden geçmenin faydalı olabileceğini söylüyor.

Horlamak

Beraber uyuduğunuz kişiler için de epey rahatsız edici olabilen horlama sorunu, her zaman olmasa da genellikle obstrüktif uyku apnesinden kaynaklanıyor. 

Aşırı kilolu, diyabet veya yüksek tansiyon hastası olan kişilerde daha sık görülen bu uyku apnesi, uyurken solunum yolunun tıkanmasıyla nefes almakta zorlanmaya yol açıyor.

Cappuccio, bu durumda yeterli oksijen alınamadığı için beynin, kişiyi uyandıran sinyaller gönderdiğini açıklıyor. 

Bu rahatsızlıktan muzdarip kişiler genellikle "sürekli pozitif hava yolu basıncı" denen bir cihaz kullanarak rahat bir uyku çekiyor. 

Gece uyurken bir maske takılıyor ve bu maskenin bağlı olduğu cihaz, düzenli hava basıncı sağlayarak solunum yolunun açık kalmasını sağlıyor.

Kalın bir damak, kronik burun tıkanıklığı, sırt üstü uyumak veya uyumadan önce çok fazla alkol tüketmek de horlamaya neden olabiliyor.

Huzursuz bacak sendromu

Uyurken partnerinizi tekmeliyorsanız, huzursuz bacak sendromundan muzdarip olabilirsiniz. 

 Sinir sistemi rahatsızlığı olan bu sendrom, bacakları hareket ettirmeye yönelik güçlü bir istek duymakla kendini gösteriyor.

Bu dürtü vücut dinlenirken daha kuvvetli hale gelirken, huzursuz bacak sendromu genellikle uyku bozukluğu olarak değerlendiriliyor. 

Genetik nedenlerin yanı sıra demir eksikliği de bu rahatsızlığa yol açabiliyor. Bu durumda doktora başvurarak takviye kullanmak yardımcı olabilir. Ayrıca böbrek yetmezliği de sendromu tetikleyebiliyor. 

Ancak bazı durumlarda egzersiz yapmak veya uykudan önce kitap okumak ve televizyon izlemek gibi aktivitelerden kaçınmak da fayda sağlayabilir. 

Uzmanlar yeterli uykunun alınmamasının semptomları daha kötü hale getirebileceğini söylüyor. 

Yataktan çıkamamak

Sabahları kalkıp güne başlamayı istememek her zaman ciddi bir sorunun işareti olmak zorunda değil. 

Ancak uzun süre boyunca bu durumun görülmesi başka şeylerin habercisi olabilir. Cappuccio "Yorgun hissetmenize neden olan başka sorunlar olabilir" diyerek ekliyor: 

En yaygın olanları arasında anemi, tiroid bezinin az çalışması veya erken depresyon belirtileri sayılabilir.

Böyle bir durumda doktora başvurmakta fayda var. 

Ayrıca uzmanlar sağlıklı beslenme ve egzersiz yapmanın da ruh sağlığına iyi geleceğinin altını çiziyor. 

Independent Türkçe, Telegraph, WebMD, Harvard Health, Mayo Clinic, 



Senatör Warren'dan rapor: Musk hükümetteki 4 ayında büyük kazanç sağladı

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)
TT

Senatör Warren'dan rapor: Musk hükümetteki 4 ayında büyük kazanç sağladı

Elon Musk (Reuters)
Elon Musk (Reuters)

ABD Senatörü Elizabeth Warren, Elon Musk'ı Donald Trump yönetimindeki rolünü kullanarak net değerini 100 milyar dolar artırmakla suçladı ve Musk'ın bu pozisyonundan mali fayda sağladığı 100'den fazla örneği içeren bir rapor yayımladı.

Dünyanın en zengin kişisinin  özel yektili hükümet danışmanı olarak çalıştığı 130 günlük görev süresi cuma günü sona ermiş ve Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) aşırı harcamaları, israfı ve dolandırıcılığı azaltma misyonunu ve onbinlerce federal çalışanın toplu işten çıkarılma sürecini yönettiği kaotik 4 aya bir nokta koymuştu.

Senatör Warren, Musk'ın siyaset sahnesinden ayrılmasını, onun Washington'daki görev süresi boyunca büyük çaplı vurgun yaptığını iddia eden yeni bir rapor yayımlayarak karşıladı. Raporun başlığı, Special Interests Over the Public Interest: Elon Musk’s 130 Days in the Trump Administration (Kamu Yararı Üzerinde Özel Çıkarlar: Elon Musk'ın Trump Yönetimi'ndeki 130 Günü).

Raporda, "Trump göreve gelmeden önce Musk'ın şirketleri, beklemedeki kurumsal yaptırımlar nedeniyle en az 2,37 milyar dolarlık potansiyel yükümlülükle karşı karşıyaydı" ifadeleri yer alıyor. 

Şimdi bu yaptırımların çoğu ya duraklatıldı ya da reddedildi.

Warren "Musk'ın şirketleri, federal hükümet, yabancı hükümetler ve diğer özel sektör şirketleriyle büyük sözleşmeler imzaladı veya bu sözleşmeler için değerlendirilme aşamasında" diye devam ediyor.

Musk ve onun adına hareket eden kişiler, yolsuzluk, etik ve çıkar çatışmasıyla ilgili soru işaretleri uyandıran düzinelerce şüpheli eyleme karıştı.

Geçen yıl Cumhuriyetçi adayın başkanlık kampanyasına 288 milyon dolar bağışlayan hevesli bir Trump destekçisi olan Musk, o zamandan beri hoşnutsuz ve köşeye sıkışmış bir figür haline geldi. ABD Başkanı'nın "büyük güzel yasa tasarısına" ABD Senatosu'ndan geçerken "iğrenç bir rezalet" diyerek öfkeyle saldırmış ve muhafazakar mali şahinlerin (hükümet harcamalarında kesinti yapılmasını savunanlar "şahin" diye anılıyor -çn.) desteğini kazanmıştı.

Görsel kaldırıldı.
Massachusetts'in Demokrat Partili Senatörü Elizabeth Warren (AFP)

Warren aktardığı örneklerin hepsinin yasalara aykırı olmadığını açıkça belirtse de Musk'ın "normları çarpıcı bir hızla ihlal ettiğini" ve bazı durumlarda "mali çıkar çatışması içeren konularda federal görevlilerin katılımını yasaklayan yasaların ihlal edildiğini" savunuyor.

Raporda, Musk'ın görevde olduğu her güne bir tane olmak üzere toplam 130 suç iddiası listeleniyor. Bunların bazıları herkesin gözü önünde gerçekleşti. Örneğin Trump, Beyaz Saray'ın bahçesini Musk'ın Tesla elektrikli araç serisini tanıtmak için galeri olarak kullanmış ve Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Jesse Watters'a verdiği röportajda Fox News izleyicilerine Tesla hisselerine yatırım yapmalarını tavsiye etmişti.

Warren ayrıca milyardere fayda sağlamış olabileceğini iddia ettiği perde arkası eylemlere de örnek veriyor. Bunlar arasında NASA'da SpaceX'e uygun değişikliklerin yapılmasını tavsiye etmesi ve federal kurumları Starlink uydu teknolojisini kullanmaya ikna etmeye çalıştığı iddiaları yer alıyor. Bu teknolojinin reddedilmesinin, Musk'ın Trump'la ilişkisinin bozulmaya başlamasının ana nedenlerinden biri olduğu öne sürülüyor.

The Independent cevap hakkı için Elon Musk ve Tesla'yla temasa geçti.

Independent Türkçe