Evrimsel silahlanma yarışının en eski kanıtı ortaya çıktı

Bulgular, Kambriyen Patlaması'nın nasıl gerçekleştiğine ışık tutuyor

Lapworthella fasciculata'nın kabuğundaki delikler, canlıların evrimindeki en önemli olaylardan birinin gizemini aydınlatıyor (Current Biology)
Lapworthella fasciculata'nın kabuğundaki delikler, canlıların evrimindeki en önemli olaylardan birinin gizemini aydınlatıyor (Current Biology)
TT

Evrimsel silahlanma yarışının en eski kanıtı ortaya çıktı

Lapworthella fasciculata'nın kabuğundaki delikler, canlıların evrimindeki en önemli olaylardan birinin gizemini aydınlatıyor (Current Biology)
Lapworthella fasciculata'nın kabuğundaki delikler, canlıların evrimindeki en önemli olaylardan birinin gizemini aydınlatıyor (Current Biology)

Bilim insanları evrimsel silahlanma yarışının en eski örneğini buldu. 

Yaklaşık 540 milyon yıl önce başlayan Kambriyen Patlaması sırasında, daha önce eşi görülmemiş bir hayvan türü çeşitliliği ortaya çıkmıştı.

Bilim dünyası, bu hızlı çeşitlenmenin nedenini uzun süre anlamaya çalıştı. Önde gelen teorilerden biri de evrimsel silahlanma yarışı denen bir sürece işaret ediyor.

Bu süreç, hem av hem de avcıların hayatta kalmak için sürekli yeni yöntemler geliştirmesini gerektiriyor. Örneğin bazı yarasa türleri, güveleri tespit edebilmek için biyosonar (ses dalgalarıyla algılama) özelliği geliştirdi. Daha sonra av olmak istemeyen güveler, karşı sonarlarıyla yarasaların kafasını karıştırmaya başladı. 

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nden Russell Bicknell "Avcı-av etkileşimleri sık sık Kambriyen Patlaması'nın ana itici gücü olarak anlatılır" diyerek ekliyor: 

Ancak avın, avlanmaya doğrudan yanıt verdiğini ve avcının da aynı şeyi yaptığını gösteren deneysel kanıtlar çok az.

Bicknell ve ekip arkadaşları, aradıkları kanıtı Güney Avustralya'da buldu. Araştırmacılar,  Kambriyen döneminde yaşamış Lapworthella fasciculata adlı bir türün 200'den fazla fosilleşmiş örneğini keşfetti. 

Bulguları hakemli dergi Current Biology'de yayımlanan çalışmada incelenen örneklerin boyutu, bir kum tanesinden elma çekirdeğine kadar değişiyor. 

Araştırmacılar, örneklerin üstündeki deliklerin konumu ve incelenen tüm kabukların aynı yerinde bulunmaları nedeniyle delikleri, avcı bir hayvanın açtığını düşünüyor.

Bilim insanları, örneklerin yaşlarını belirleyerek kabukların, bir dizi delik açılmasından sonra kalınlaştığını tespit etti. Ayrıca delikli kabukların sıklığı zaman içinde azalıyordu. 

Ancak bir solucan veya yumuşakça türü olduğu düşünülen avcı hayvan, zaman içinde delici aletini geliştirerek deliklerin tekrar artmasına yol açmıştı. Bunun karşısında L. fasciculata'nın kabuğunu daha kalın hale getirmesiyle delikli örneklerin azaldığı görüldü. 

Bilim insanları yaklaşık 517 milyon yıl önce yaşanan bu olayın, evrimsel silahlanma yarışının en eski örneği olduğunu söylüyor.

Bicknell, "İlk kez bu kritik öneme sahip evrimsel kayıt, avlanmanın erken hayvan ekosistemlerinin çoğalmasında önemli bir rol oynadığını ve Kambriyen Patlaması sırasında bu tür fenotipik değişikliklerin ne kadar hızlı ortaya çıktığını gösteriyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, BBC Discover Wildlife, Current Biology



Rekoru 20 yıldır kırılamamıştı: Devamı iki film halinde geliyor

56 yaşındaki Amerikalı aktör Jim Caviezel, İnce Kırmızı Hat (The Thin Red Line) ve Frekans (Frequency) gibi yapımlardaki rolleriyle de tanınıyor (Newmarket Films)
56 yaşındaki Amerikalı aktör Jim Caviezel, İnce Kırmızı Hat (The Thin Red Line) ve Frekans (Frequency) gibi yapımlardaki rolleriyle de tanınıyor (Newmarket Films)
TT

Rekoru 20 yıldır kırılamamıştı: Devamı iki film halinde geliyor

56 yaşındaki Amerikalı aktör Jim Caviezel, İnce Kırmızı Hat (The Thin Red Line) ve Frekans (Frequency) gibi yapımlardaki rolleriyle de tanınıyor (Newmarket Films)
56 yaşındaki Amerikalı aktör Jim Caviezel, İnce Kırmızı Hat (The Thin Red Line) ve Frekans (Frequency) gibi yapımlardaki rolleriyle de tanınıyor (Newmarket Films)

Mel Gibson'ın uzun süredir beklenen projesinden haber var. 2004 yapımı Tutku: Hz. İsa'nın Çilesi'nin (The Passion Of The Christ) devam filmi, iki ayrı bölüm halinde beyazperdeye taşınacak.

The Resurrection of the Christ adlı devam filminin ilk bölümü, 26 Mart 2027'de vizyona girecek. İkinci bölüm ise 40 gün sonra, 6 Mayıs'ta Göğe Yükseliş Günü'nde izleyiciyle buluşacak. 

Rekoru geçen yıl geçildi

Tutku: İsa'nın Çilesi, yıllar boyunca ABD'de 18 yaş kısıtlamalı yapımlar arasında en yüksek gişe hasılatına ulaşan film unvanını taşıyordu. ABD'de 370 milyon dolarlık hasılatıyla rekor kıran yapım, tahtını geçen yıl Deadpool & Wolverine'e kaptırmıştı. Marvel filminin ABD hasılatı 636 milyon doları aşmıştı.

Yine de Tutku: İsa'nın Çilesi, sadece 30 milyon dolarlık bütçeyle dünya çapında 610 milyon dolarlık gişe elde ederek bağımsız film tarihinin en büyük başarılarından biri olmayı sürdürüyor. Film ayrıca En İyi Makyaj, Görüntü Yönetimi ve Özgün Müzik dallarında Oscar adaylığı elde etmişti.

Başrollerinde Jim Caviezel'in Hz. İsa'yı, Monica Bellucci'nin ise Mecdelli Meryem'i canlandırdığı ilk film, İsa'nın çarmıha gerilmesinden önceki son 12 saatini konu alıyordu. 

Gibson, devam filmlerinin senaryoları için "böylesini daha önce okumadım" ifadelerini kullanıyor. Gibson, senaryoları Cesur Yürek'in (Braveheart) de yazarı Randall Wallace'la birlikte kaleme alınıyor. Filmlerin, Hz. İsa'nın dirilişi etrafında şekillenmesi bekleniyor.

Gibson 8 yıl sonra sinemaya döndü 

Kariyeri yıllar içinde çeşitli skandallarla sekteye uğrayan Gibson, 8 yıl aradan sonra ocak ayında vizyona giren Ölümcül Uçuş'la (Flight Risk) sinemaya dönüş yapmıştı. Mark Wahlberg'ün başrolünde yer aldığı gerilim filmi, dünya çapında yalnızca 48 milyon dolarlık gişeyle beklentilerin altında kalmıştı.

Gibson daha önce Savaş Vadisi (Hacksaw Ridge), Cesur Yürek ve Apokalipto (Apocalypto) gibi ses getiren filmlerin de yönetmenliğini üstlenmişti.

Independent Türkçe, Variety, Hollywood Reporter