Piyasadaki bir ilacın akciğer kanseri hastalarının "ölüm riskini yarıya indirdiği" bulundu

Bilim insanları, bulguların kanser ölümlerinin başlıca nedenleriyle mücadelede büyük bir atılıma işaret etmesini umuyor

Ameliyattan sonra alınan Osimertinib, hastaların ölüm riskini yüzde 51 azalttı (AP)
Ameliyattan sonra alınan Osimertinib, hastaların ölüm riskini yüzde 51 azalttı (AP)
TT

Piyasadaki bir ilacın akciğer kanseri hastalarının "ölüm riskini yarıya indirdiği" bulundu

Ameliyattan sonra alınan Osimertinib, hastaların ölüm riskini yüzde 51 azalttı (AP)
Ameliyattan sonra alınan Osimertinib, hastaların ölüm riskini yüzde 51 azalttı (AP)

Bilim insanlarının hastalıkla mücadelede büyük bir atılıma işaret etmesini umduğu yeni bir araştırmaya göre, günde bir kez alınan "güçlü" bir ilaç, akciğer kanserinden ölme riskini yarı yarıya azaltabilir.

Amerikan Klinik Onkoloji Topluluğu'nun (American Society of Clinical Oncology/ASCO) Şikago'da düzenlediği ve aynı zamanda dünyanın en büyük kanser konferansı olan yıllık toplantısına sunulan sonuçlara göre; ameliyattan sonra alınan Osimertinib, hastaların akciğer kanserinin belirli bir formundan ölme ihtimalini yüzde 51 azalttı.

Yale Kanser Merkezi'nin müdür yardımcısı Dr. Roy Herbst, yönettiği çalışma hakkında konuşurken, herhangi bir hastalığa ve özellikle de tarihsel olarak tedaviye direnç gösteren akciğer kanserine karşı yüzde 50 oranının yakalanmasının "büyük bir iş" olduğunu söyledi:

30 yıl önce bu hastalar için yapabileceğimiz hiçbir şey yoktu. Şimdi bu güçlü ilaca sahibiz.

The Independent'ın haberine göre, Birleşik Krallık'ta (BK) keşfedilen ve ilaç devi AstraZeneca tarafından geliştirilen Osimertinib, günde bir kez ağızdan alınan bir tablet ve diğer ileri akciğer kanseri formlarını tedavi etmek için Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi'nde (NHS) halihazırda mevcut.

İlacın akciğer iltihabı, ishal ve döküntü gibi yan etkileri var.

Akciğer kanseri, dünya çapındaki kanser ölümlerinin başlıca sebebi ve her 16 kişiden birine yaşamları boyunca bir noktada bu teşhis konuyor. BK'de her yıl 48 bin 500 civarında yeni vaka var ve bu vakalar, tüm kanser teşhislerinin yüzde 13'ünü oluşturuyor.

26 ülkede 30 ila 86 yaşlarındaki hastalara odaklanan araştırmacılar, Osimertinib'in hastalığın en yaygın görünen şekli olan küçük hücreli dışı akciğer kanserinden mustarip hastalarda fayda sağlayıp sağlamayacağını bu çalışma için inceledi.

Deneye katılanlar, küresel akciğer kanseri vakalarının yaklaşık dörtte birinde bulunan ve Asya'daki vakaların yüzde 40'ını oluşturan EGFR geni mutasyonuna sahipti. Bu mutasyon erkeklerde kadınlardan daha sık görülüyor ve hiç sigara içmemiş veya az sigara içen kişilerde daha yaygın.

Şikago'da konuşan Dr. Herbst "heyecan verici" diye nitelendirdiği sonuçların, aynı deneyden elde edilen ve ilacın akciğer kanserinin tekrarlama riskini yarıya indirdiğini gösteren daha önceki bulgulara ekstra önem kattığını söyledi.

NHS akciğer kanserinin erken evrelerinde genellikle hiçbir belirti veya semptom görülmediğini belirtse de bu hastalığa sahip birçok kişi, sonradan inatçı öksürük, kan öksürme, kalıcı nefes darlığı, açıklanamayan yorgunluk, sebepsiz kilo kaybı, nefes alırken veya öksürürken acı veya ağrı hisleri gibi semptomlar yaşıyor.

Bu belirtileri gösteren herkesin doktora gitmesi tavsiye ediliyor.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe