Sigara içen gençlerin beynindeki gri maddenin azaldığı ortaya çıktı

Beyin hacmindeki küçülme, gençlerin kuralları ihlal etmesine yol açıyor

Sigara kullanımı, dünyada yetişkin ölümlerinin önde gelen nedenlerinden (Unsplash)
Sigara kullanımı, dünyada yetişkin ölümlerinin önde gelen nedenlerinden (Unsplash)
TT

Sigara içen gençlerin beynindeki gri maddenin azaldığı ortaya çıktı

Sigara kullanımı, dünyada yetişkin ölümlerinin önde gelen nedenlerinden (Unsplash)
Sigara kullanımı, dünyada yetişkin ölümlerinin önde gelen nedenlerinden (Unsplash)

Ergenlik çağında sigara içmeye başlayan gençlerin beynindeki gri maddenin azaldığı tespit edildi.

Birleşik Krallık, İrlanda, Fransa ve Almanya'daki yüzlerce genci inceleyen bilim insanları, sigara içenlerin beynindeki zevk arama, öz kontrol ve risk alma gibi davranışlarda merkezi rol oynayan iki bölgede daha az gri maddeye rastladı. 

Araştırmada yaşları 14, 19 ve 23 olan 800'den fazla kişinin beyinleri görüntülendi. Yaşlarına göre gruplara ayrılan gençlerin beyin görüntüleri birbiriyle karşılaştırıldı.

Katılımcılar arasında sigara içenlerde hem sol hem de sağ ventromedial prefrontal korteksin (vmPFC) daha küçük göründüğü saptandı.

Bilişsel işlevlerde önemli bir role sahip vmPFC'nin hacminin azalması, aşırı içki ve uyuşturucu kullanımı gibi sağlıksız davranışlarla ilişkilendiriliyor.

Araştırma ekibi, 14 yaşındaki katılımcıların sol vmPFC'sinde, sigara içmeye başlamayanlara göre daha az gri madde olduğunu saptadı. Bu da aslında sol taraftaki gri madde kaybının sigaraya başlamadan önce ortaya çıkmış olabileceğini düşündürüyor.

Diğer bir deyişle bu durum, nikotin bağımlılığının gençlere ailelerinden aktarıldığı düşüncesini doğuruyor.

Hakemli bilimsel dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışmanın yazarları, beynin bu kısmındaki gri maddenin azalmasının, "kuralları çiğnemenin getirdiği sonuçlarının dikkate alınmaması nedeniyle davranışsal kısıtlamaların ortadan kalkmasına" yol açabileceğini ifade etti.

Çalışmanın ortak yazarı Trevor Robbins, "Sol prefrontal korteksteki gri maddenin azalması, erken sigara içme deneyimlerinin yanı sıra artan kural çiğneme davranışıyla da ilişkili" diye konuştu.

Bu kural ihlali eğilimi, sigara karşıtı normların ihlaline de yol açıyor olabilir.

Öte yandan katılımcıların sağ vmPFC'deki gri madde azalmasının ancak sigara içmeye başladıktan sonra meydana geldiği anlaşıldı.

Bu da sigara kullanımının beynin bu bölümünde fonksiyon kaybını tetiklediğini gösteriyor.

Zira başlangıçta, sigara içenler ve içmeyenler sağ vmPFC'de benzer gri madde hacimlerine sahipti. Ancak daha sonra sigara içenlerde gri maddenin hızla küçüldüğü görüldü.

Beynin bu kısmının heyecan aramada merkezi bir rol oynadığı biliniyor. Makalede konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:

Sigara içmeye başladıktan sonra, sağ vmPFC'deki azalan gri madde hacmi, sigara içme davranışının sürdürülmesine neden olabilir. Sigara içmeyi daha heyecan verici bir deneyim gibi gösterebilir.

Independent Türkçe



Maymun çiçeği: Yılbaşından bu yana Afrika'da 18.000'den fazla doğrulanmış veya olası vaka

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
TT

Maymun çiçeği: Yılbaşından bu yana Afrika'da 18.000'den fazla doğrulanmış veya olası vaka

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)

Afrika Birliği sağlık ajansı bugün yaptığı açıklamada, Afrika'da yılın başından bu yana, bir hafta içinde 1.200 vaka dahil olmak üzere toplam 18.737 olası veya doğrulanmış maymun çiçeği vakasının kaydedildiğini duyurdu.

Virüsün birçok varyantının tespit edildiğini açıklayan Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yayınlanan verilerde, kıtadaki 12 ülkede 3101 teyit edilmiş vaka, 15.636 olası vaka ve 541 ölüm bildirildiği belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın Afrika ajansından aktardığına göre 2024 yılının başından beri, 2023 yılının tamamından (14.838) daha fazla vaka kaydedildi.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Salgının merkez üssü olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti, 16.800 olası veya doğrulanmış vaka ile neredeyse kaydedilen tüm vakaları içeriyor. Ülkede, 2024'ün başından beri 500'den fazla ölüm kaydedildi.

Burundi

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne sınırı olan Burundi'de bir hafta içinde yüzde 75 artışla 173 vaka (39 doğrulanmış ve 134 olası) kaydedildi

Afrika, Eylül 2023'te Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde keşfedilen ve önceki türlere göre daha öldürücü ve daha bulaşıcı olan Clade Ib olarak adlandırılan yeni bir maymun çiçeği virüsü türünün yayılmasıyla karşı karşıya bulunuyor.

İsveç ve Pakistan

Afrika dışındaki ilk maymun çiçeği vakaları bu hafta İsveç ve Pakistan'da rapor edildi.

Çiçek hastalığı dalgası, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) çarşamba günü, bunu ilan edebileceği en yüksek seviye olan uluslararası acil durum ilan etmesine yol açtı.  WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)  Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2022 yılında maymun çiÇiçek hastalığı dalgası, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO)  uluslararası acil durum ilan etmesine yol açtı. WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2022 yılında maymun çiçeği 2. türünün tüm dünyaya yayılması üzerine benzer bir alarm ilan etmişti. Bu durum Mayıs 2023'te kaldırıldı.

Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi salı günü maymun çiçeğini en yüksek alarm seviyesi olan “halk sağlığı acil durumu” ilan etti.

Maymun Çiçeği Nedir?

Maymun çiçeği, enfekte hayvanlar tarafından insanlara bulaştırılan, ancak yakın fiziksel temas yoluyla insanlar arasında da yayılabilen bir virüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır.

Maymun çiçeği hastalığı dünyanın birçok ülkesine yayıldı (Twitter)Maymun çiçeği hastalığı dünyanın birçok ülkesine yayıldı (Twitter)

Suş 1 yüksek ateş, kas ağrıları ve döküntüye neden olurken, önceki suşlar ağız, yüz veya cinsel organlarda döküntü ve lokal yaralara neden olur.

İnsanlarda görülen ilk maymun çiçeği vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (eski adıyla Zaire) tespit edilmiştir.