عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

DSÖ: Mevcut Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili olmayı sürdürüyor

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), mevcut Kovid-19 aşılarının güvenli ve etkili olmayı sürdürdüğünü bildirdi

(AA)
(AA)
  • Cenevre: AA
TT
  • Cenevre: AA
TT

DSÖ: Mevcut Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili olmayı sürdürüyor

(AA)
(AA)

DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, DSÖ'nün haftalık basın toplantısında güncel sağlık konularına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Kuzey yarımkürede kış mevsimi öncesi Kovid-19 ile ilgili endişe verici eğilimleri görmeye devam ettiklerini dile getiren Ghebreyesus, özellikle Avrupa ve ABD'de son 28 günde Kovid-19 nedeniyle hastaneye yatışlar ve yoğun bakıma kabullerin arttığını söyledi.

Ghebreyesus, Kovid-19 ile ilgili aşılamanın en fazla risk altındaki kişiler için düşük kaldığını, dünya nüfusunun 3'te 2'sinin ilk doz aşıyı aldığını fakat sadece 3'te 1'inin hatırlatma dozunu vurulduğunu ifade etti.

"Kovid-19, 2 yıl önceki gibi akut kriz olmayabilir ancak bu onu görmezden geleceğimiz anlamına gelmiyor" diyen Ghebreyesus, ülkelerin Kovid-19 ile mücadele için çok fazla yatırım yaptığını ve bu konudaki önlemlerini sürdürmeleri gerektiğini vurguladı.

"Mevcut Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili olmayı sürdürüyor"

"Son dönemde vakalar artarken yeni varyantların daha bulaşıcı ve tehlikeli olduğunu söyleyebilir misiniz? Yeni varyantlar için yeni aşı programlarına ihtiyaç duyulacak mı?" sorusunu yanıtlayan DSÖ'nün Kovid-19'a Karşı Mücadele Teknik Heyeti Lideri Maria Van Kerkhove, Kovid-19'un yaygın yeni varyantları olan EG.5.1 (Eris) , XBB.1.5 ve BA.2.86'nın (Pirola) ciddiyet düzeyinde bir değişiklik tespit etmediklerini dile getirdi.

Kovid-19'a karşı alınan önlemlerin işe yaradığını vurgulayan Kerkhove, "Mevcut Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili olmayı sürdürüyor, ciddi hastalıkları ve ölümleri önlüyor" dedi.

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Yiyeceklerin yapısının tokluk hissinde rol oynayabileceği tespit edildi

Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
TT
TT

Yiyeceklerin yapısının tokluk hissinde rol oynayabileceği tespit edildi

Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)
Besin değeri aynı olan gıdaların hücre yapısındaki farklılıklar, tokluk hissinde kayda değer bir etki yaratabiliyor (Unsplash)

Bilim insanları yiyeceklerin yapısının tokluk hissini etkileyebildiğini tespit etti. 

Obezite gibi hastalıkların artışında modern beslenme alışkanlıkları kritik bir rol oynuyor. Ultra işlenmiş gıdalar da bu sorunun temel nedenleri arasında sayılıyor.

Öte yandan bu yiyecekler genellikle yağ, şeker ve tuz gibi sağlığa risk teşkil ettiği bilinen besinleri de yüksek miktarda içeriyor. Uzmanlar gıdaların nasıl "işlendiğinin" gözden kaçabileceğini söylüyor.

Birleşik Krallık'taki Imperial College London ve Quadram Enstitüsü'nden araştırmacılar gıdaların yapısının, etkilerini nasıl değiştirdiğini anlamak üzere bir çalışma yürüttü.

Bulguları hakemli dergi Nature Metabolism'de yayımlanan çalışmada 10 sağlıklı yetişkin 4 günlüğüne bir kliniğe yerleştirildi. Katılımcılara beslenme sondası takılarak mide ve üst ince bağırsaklarından düzenli numune alındı. Böylece gıdaların nasıl sindirildiği ve bunun bağırsaktaki metabolizma sonucu ortaya çıkan maddeleri nasıl etkilediği değerlendirildi.

Katılımcılar, hücreleri kırılmış veya bütün haldeki nohut unundan yapılan lapalarla beslendi. Yani bir lapadaki nohutlar, geleneksel nohut unu yapımında olduğu gibi doğal hücre yapısı bozulacak şekilde işlenmişti. Diğerindeyse hücrelerin bozulmaması için farklı bir işlem uygulandı.

Araştırmacılar, besin değerleri birebir aynı olan bu gıdaların vücutta farklı etkilere yol açtığını gözlemledi. 

Hücre yapısı bozulan nohut unundan yapılan lapa, daha hızlı sindirilerek kandaki glikoz seviyesini, diğer lapaya kıyasla 2 ila 4 kat daha fazla yükseltti.

Parçalanmamış hücrelere sahip gıda ise daha yavaş sindirildi. Ayrıca iştahı bastırmasıyla bilinen GLP-1 ve PYY hormonları daha uzun süre boyunca salgılandı. Katılımcılar da daha uzun süre tokluk hissettiğini bildirdi. 

Çalışmanın çok az kişiyle yapılmış olması gibi önemli bir sınırlılığı var. Ancak bulgular obezite ve tip 2 diyabetle mücadelede, gıdaların yapısının kayda değer bir rol oynayabileceğine işaret ediyor.

Makalenin yazarlarından Gary Frost "Gıdaların yapısının değiştirilmesi, nihayetinde halkı tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklardan korumaya katkı sağlayabilir ve bu araştırma bu yüzden çok heyecan verici" diyor.

Çalışmanın bir diğer yazarı Mingzhu Cai ise zayıflama iğnelerinin başarısına değinerek şu ifadeleri kullanıyor:

Ozempic gibi GLP-1 agonistleri hakkında çok fazla tartışma dönüyor. Doğal GLP-1 seviyeleri asla bu ilaçların dozuna ulaşmayacak olsa da nasıl ve nerede salındığını anlayarak vücudumuzun üretebileceği dozları artırma şansımız var.

Bulgular, gıdaların işlenme biçimindeki farklılıkların yalnızca tokluk hissini artırmakla kalmayıp daha sağlıklı sonuçlar da doğurabileceğini gösteriyor.

Independent Türkçe, Imperial College London, Quadram Enstitüsü, Nature Metabolism