Yetişkinlikte DEHB tanısı konan kişilerde demans görülme riski daha yüksek olabilir

100 binden fazla kişinin tıbbi kayıtları incelendi

Demans genel olarak hafıza, düşünme yeteneği, dikkat ve karar alma, konuşma merkezindeki bozulmalarla kendini gösterebiliyor (Pixabay)
Demans genel olarak hafıza, düşünme yeteneği, dikkat ve karar alma, konuşma merkezindeki bozulmalarla kendini gösterebiliyor (Pixabay)
TT

Yetişkinlikte DEHB tanısı konan kişilerde demans görülme riski daha yüksek olabilir

Demans genel olarak hafıza, düşünme yeteneği, dikkat ve karar alma, konuşma merkezindeki bozulmalarla kendini gösterebiliyor (Pixabay)
Demans genel olarak hafıza, düşünme yeteneği, dikkat ve karar alma, konuşma merkezindeki bozulmalarla kendini gösterebiliyor (Pixabay)

İsrailli bilim insanları, yetişkinlik döneminde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısı konan kişilerde, ileri yaşlarda demans görülme riskinin daha yüksek olabileceğini öne sürdü.

Hakemli tıp dergisi Jama Network Open’da yayımlanan araştırmadaki sonuçlar, 100 binden fazla kişinin tıbbi kayıtlarının incelenmesiyle elde edildi. Buna göre, yetişkinliğinde DEHB tanısı alanların, yaşamlarının ilerleyen dönemlerde demans geliştirme riskinin diğer insanlara göre yaklaşık üç kat daha fazla olduğu ortaya kondu.

İsrail'de sağlık hizmetleri veren bir bakım kuruluşunun kayıtlarını inceleyen Hayfa Üniversitesi’nden Dr. Stephen Levine ve ekibi, mevcut DEHB veya demans tanısı olan kişileri çalışma dışında bıraktı.

Bilim insanları, Ocak 2023'te ayında başladıkları araştırmada yaş ortalaması 57,7 olan 109.bin 218 kişiyi 2020'ye kadar takip etti.

Bulgulara göre, çalışma dönemi boyunca 730 kişiye DEHB, bu kişilerden 96’sına da (yüzde 13’ü) aynı zamanda demans tanısı konuldu.

Buna karşılık, yetişkinlerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite tanısı almayan ancak demans tanısı alan kişilerin oranı yüzde 7 oldu.

Bilim insanları, yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durum, sigara kullanımı ve çeşitli sağlık durumları gibi faktörleri de göz önünde bulundurduktan sonra, yetişkin DEHB tanısı alan kişilerin demans tanısı alma riskinin 2,77 kat daha fazla olduğunu aktardı. 

Daha fazla araştırmaya ihtiyaç var 

Psikostimülan ilaçlar (DEHB için alınan ilaç) kullanan kişilerde demans gelişme riski arasında net bir ilişki görülmediğini de belirten ekip, bulgunun daha fazla daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyduğunun altını çizdi.

Öte yandan araştırmacılar, sonuçların çocukluk çağında DEHB teşhisi alan kişileri kapsayıp kapsamadığına dair bir şey söyleyemediklerini ve bağlantılarda sebep sonuç ilişkisini kanıtlayamadıklarını ekledi. 

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre demans, dünyada yaklaşık 55 milyon kişiyi etkiliyor. Bu sayının 2050'ye kadar üç katına çıkacağı öngörülüyor.

Independent Türkçe



Kanada'da insanda görülen ilk H5 kuş gribi vakası tespit edildi

Kuş gribi virüsü için test tüpleri (Reuters)
Kuş gribi virüsü için test tüpleri (Reuters)
TT

Kanada'da insanda görülen ilk H5 kuş gribi vakası tespit edildi

Kuş gribi virüsü için test tüpleri (Reuters)
Kuş gribi virüsü için test tüpleri (Reuters)

Sağlık yetkilileri, Kanada'nın batı eyaleti Britanya Kolumbiyası’nda bir çocukta ilk şüpheli H5 kuş gribi virüsü vakasının tespit edildiğini duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre sağlık yetkilileri tarafından yapılan açıklamada, virüsün çocuğa bir kuş ya da hayvandan bulaşmış olabileceği ve çocuğun bir çocuk hastanesinde tedavi gördüğü belirtildi.

Açıklamada, şu anda enfeksiyonun kaynağının araştırıldığı ve çocuğun temaslılarının tespit edilmeye çalışıldığı belirtildi. Kanada Sağlık Bakanı Mark Holland X platformunda yaptığı paylaşımda, “İnsanlar için risk halen düşük” dedi.

H5 türü dünya çapında yabani kuşlar arasında yaygındır.

ABD'de kümes hayvanları ve büyükbaş hayvanlar arasında kuş gribi salgınları görüldü ve son zamanlarda ABD'deki süt ürünleri ve kümes hayvanı çiftliği çalışanları arasında birçok insan vakası ortaya çıktı.

Şimdiye kadar virüsün insandan insana bulaştığına dair bir kanıt bulunamadı. Ancak bilim insanları bunun bir pandemiye yol açabileceğini söylüyor.