عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

Esrar-mantar bağlantısı: "Ölümcül doku enfeksiyonlarına neden olabilir"

Kenevire yapışan mantar sporlarının kanıtları gözler önüne serildi

Esrar, Orta Asya ve Hint kökenli olmasına rağmen bugün ılıman ve tropik bölgelerin çoğunda yetiştirilen kenevir bitkisinin yapraklarından elde ediliyor (AFP)
Esrar, Orta Asya ve Hint kökenli olmasına rağmen bugün ılıman ve tropik bölgelerin çoğunda yetiştirilen kenevir bitkisinin yapraklarından elde ediliyor (AFP)
TT
TT

Esrar-mantar bağlantısı: "Ölümcül doku enfeksiyonlarına neden olabilir"

Esrar, Orta Asya ve Hint kökenli olmasına rağmen bugün ılıman ve tropik bölgelerin çoğunda yetiştirilen kenevir bitkisinin yapraklarından elde ediliyor (AFP)
Esrar, Orta Asya ve Hint kökenli olmasına rağmen bugün ılıman ve tropik bölgelerin çoğunda yetiştirilen kenevir bitkisinin yapraklarından elde ediliyor (AFP)

ABD'li ve Kanadalı araştırmacılar, esrar üretimi için kullanılan kenevir bitkisinin mantar enfeksiyonlarındaki artışta rol oynuyor olabileceğini söylüyor.

Kenevirin köklerinde, gövdelerinde, yapraklarında, çiçeklerinde ve tomurcuklarında yüzden fazla mantar türü mevcut. Üstelik bunlardan bazıları zararlı olabilecek sporlar üretebiliyor.

Öte yandan esrarı yasallaştıran hiçbir ülke veya eyalet, bu zararlı sporlar için güvenlik testi yapılmasını zorunlu kılmıyor.

Tennessee Üniversitesi, Arizona Devlet Üniversitesi ve Kanada'daki Simon Fraser Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bunun ciddi bir eksiklik olabileceğini belirterek uyardı.

Ekip, bu bitkilerde yaşayan mantarlar ve bunların sağlık etkileriyle ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak gerektiğini savunuyor.

Hakemli bilimsel dergi Frontiers in Microbiology'de yayımlanan, konuyla ilgili bir makalede şu ifadelere yer verildi:

Esrarın tıbbi kullanımı giderek daha geniş çapta kabul görürse, kirletici mantarlar halk sağlığı açısından potansiyel bir endişeyi temsil ediyor.

Ekip, esrar kullanımı ve mantar enfeksiyonları arasındaki bağlantının incelendiği, ABD çapında yalnızca çok az araştırma olduğunu tespit etti.

2020'deki bir araştırma, esrar kullananların mantar enfeksiyonuna yakalanma olasılığının, kullanmayanlara kıyasla 3,5 kat fazla olduğunu ortaya koymuştu.

Bu enfeksiyonların doğrudan kenevir bitkisinden bulaşıp bulaşmadığı belirlenememişti.

DAHA FAZLA OKU

Milyonlarca kişinin incelendiği araştırma, kenevir bağımlılığının genç erkeklere verdiği zararı ortaya koydu

Milyonlarca kişinin incelendiği araştırma, kenevir bağımlılığının genç erkeklere verdiği zararı ortaya koydu

Esrar bağımlılığı kalp krizi riskini yüzde 60 artırıyor

Esrar bağımlılığı kalp krizi riskini yüzde 60 artırıyor

Ancak yeni analizde kenevir tomurcukları ve çiçekleri üzerindeki reçineye yapışan mantar sporlarının kanıtları gözler önüne serildi.

Esrar bu türden mantar salgınlarının olası tek kaynağı değil. Ancak bunu yoğun kullananlar veya bağışıklık sistemi zayıf olanlar arasında "fırsatçı enfeksiyonlara" sebebiyet verebilir.

İncelemede bilimsel adı Aspergillus, Penicillium, Fusarium ve Mucor olan mantarlar, kenevirde tespit edilen en yaygın türler oldu.

Bunların esrarla birlikte solunması halinde zehirli sporların burundan içeri girmesi, akciğerlere yayılması ve özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerde "hayatı tehdit edebilecek doku enfeksiyonlarına" neden olması mümkün.

2020'deki araştırma, bağışıklık sistemi zayıf olan esrar kullanıcılarının mantar enfeksiyonuna yakalanma olasılığının da, esrar kullanmayan ama yine bağışıklığı zayıf kişilere göre daha fazla olduğunu göstermişti.

Öte yandan kenevir ürünlerindeki mantar kirliliğinin gerçek ölçeğini ve hangi yoğunlukta alındığında sağlığı bozabileceğini anlamak için ileri araştırmalara ihtiyaç var.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM Sağlık

İlaç kullanmadan kolesterolle başa çıkmanın iki yolu

Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
TT
TT

İlaç kullanmadan kolesterolle başa çıkmanın iki yolu

Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)
Kötü kolesterol, kalp krizi riskini artıyor (Unsplash)

Kolesterol seviyesi normalin üstünde olan bazı kişiler, yan etkilerinden dolayı ilaç kullanmak istemeyebiliyor. 

Doktorlar çok yüksek kolesterol seviyelerinde çoğunlukla ilaç kullanılması gerektiğini belirtirken, belirli bir düzeyin altındakiler için bunun zorunlu olmayabileceğini ekliyor. 

Kolesterol, kandaki düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) seviyelerini ifade ediyor. LDL genellikle kötü, HDL ise iyi kolesterol diye anılıyor. 

Kandaki kötü kolesterol oranının artması damarların tıkanmasına ve kalbin kan pompalarken zorlanmasına yol açabiliyor. 

20 yaş ve üzeri yetişkinlerin kanındaki LDL seviyesinin desilitre başına 100 miligram olması sağlıklı kabul ediliyor. 190 miligrama ulaştığında genellikle ilaç yazılırken, Amerikan Kalp Derneği, 189 ve altı için yaşam tarzı değişikliklerine gidilmesinin yetebileceğini belirtiyor. 

Düzenli ve iyi uyumak, sigarayı bırakmak ve stresi azaltmak kolesterol seviyesini düşürebilir. 

Diğer yandan Harvard Üniversitesi T.H. Chan Halk Sağlığı Fakültesi'nden Dr. Frank B. Hu yaşam tarzında yapılacak özellikle iki değişikliğin önemli fark yaratacağını söylüyor.

1) Egzersiz yapmak

Egzersiz yapınca iyi kolesterol kan dolaşımına salınarak damarlardaki yağlı plak birikintilerini topluyor ve vücuttan atılacakları karaciğere taşıyor.

Emory Üniversitesi'nden Dr. Felipe Lobelo, haftada 150 dakika normal veya 75 dakika ağır egzersiz yapmayı tavsiye ediyor.

Uzman, yürümekten yüzmeye kadar çeşitli şekillerde egzersiz yapılabileceğini söylüyor.

Özellikle hayatında spor olmayan kişilerin kolesterol seviyesinin bu sayede düşebileceğini belirten Dr. Lobelo, bazı kişilerin istenen sonuca ulaşmasının biraz vakit alabileceğini de ekliyor.

2) Beslenme biçimini değiştirmek

Vücudun enerjisini nereden aldığı pek çok şey gibi kolesterolü de etkiliyor. 

Kırmızı et ve işlenmiş gıdaların sağlığa çeşitli şekillerde zarar verebildiği pek çok çalışmada görülürken, kolesterolle mücadelede portfolyo diyeti öne çıkıyor. 

Dr. David J.A. Jenkins tarafından geliştirilen bu beslenme biçimi, çoğunlukla bitkisel gıdaları içeriyor. 

Örneğin soya, mercimek, nohut gibi protein kaynaklarının yanı sıra yulaf, arpa, badem ve fındık tüketilmesi tavsiye ediliyor.

Bu beslenme biçimi meyve-sebze sınıfında da patlıcan, brokoli, şalgam, elma, armut ve portakal gibi besinlere odaklanıyor. Ayrıca zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar içeriyor. 

2018'de yapılan bir araştırmada kolesterol seviyesi yüksek olsa da ilaca ihtiyaç duymayan 440 kişi bu diyeti uygulamıştı. Çalışmada kötü kolesterolün yüzde 30 oranında düştüğü kaydedilmişti. 

Yaklaşık 210 bin kişiyi 30 yıl boyunca takip eden başka bir çalışmada da bu diyeti uygulayan kişilerin kalp damar hastalığı riskinin yüzde 14 düştüğü gözlemlenmişti.

İkinci çalışmada yer alan, New York Üniversitesi'nden Dr. Andrea Glenn, bu diyetin sırrının kolesterolü düşüren farklı besinleri bir araya getirmesi olduğunu söylüyor. 

Dr. Glenn, kahvaltıya fındık eklemek ya da kırmızı et yerine nohut ve tofu tüketmek gibi küçük değişikliklerin bile kolesterolü normal seviyeye çekebileceğini belirtiyor.

Egzersiz yapmak ve beslenme biçimini değiştirmenin kolesterole iyi gelebileceğini söyleyen Dr. Hu, "Kesinlikle sihirli bir değnek yok" diye ekliyor: 

Meseleye bütünsel bir bakış açısıyla yaklaşmalıyız.

Independent Türkçe, New York Times, Healthline, National Library of Medicine, Circulation