Hamas, 40 gün sürecek ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nden çekilmesi karşılığında yaklaşık 40 İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını önerdi

Bir adam, İsrail’in güneyinde Gazze sınırı yakınında yanan bir eve Hamas tarafından rehin tutulan kişilerin fotoğraflarını astı (EPA)
Bir adam, İsrail’in güneyinde Gazze sınırı yakınında yanan bir eve Hamas tarafından rehin tutulan kişilerin fotoğraflarını astı (EPA)
TT

Hamas, 40 gün sürecek ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nden çekilmesi karşılığında yaklaşık 40 İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını önerdi

Bir adam, İsrail’in güneyinde Gazze sınırı yakınında yanan bir eve Hamas tarafından rehin tutulan kişilerin fotoğraflarını astı (EPA)
Bir adam, İsrail’in güneyinde Gazze sınırı yakınında yanan bir eve Hamas tarafından rehin tutulan kişilerin fotoğraflarını astı (EPA)

Filistinli kaynaklara göre, Hamas bir aydan fazla ve 40 güne kadar sürecek bir ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nden çekilmesi karşılığında yaklaşık 40 İsrailli rehinenin serbest bırakılması şartıyla kalıcı ateşkes koşulundan vazgeçti.

Buna karşılık Hamas, üzerinde anlaşmaya varılan sayıda Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını, güneydeki vatandaşların kuzeye geri dönmesini ve insani yardımların artırılmasını istiyor.

Şarku’l Avsat’ın Alemu’l Arabi haber ajansından (AWP) aktardığına göre, Hamas, Katar ve Mısırlı arabuluculara bu tutumu hakkında bilgi verdi.

Taraflar, Hamas’ın önerisini İsrail’e aktarırken, İsrail Savaş Konseyi son toplantısında Hamas’ın teklifini reddetti.

Bir kaynağa göre, Hamas, ateşkesin devam ettiği her gün bir İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını önerdi.

Kaynak, “Çatışmanın tarafları Hamas ve İsrail’in yanı sıra Mısır, Katar ve ABD’nin de katıldığı beşli görüşmeler devam ediyor ancak şu ana kadar bir anlaşmaya varılamadı” dedi.

dedvr
Rehinelerin serbest bırakılması talebiyle düzenlenen protesto sırasında rehinelerin fotoğrafları taşınıyor (EPA)

Yedioth Ahronoth gazetesinde dün yer alan bir haberde de, Hamas hareketinin İsrail’le yeni bir takas anlaşmasının tamamlanması yönünde öne sürdüğü taleplerin abartılı göründüğü ifade edildi.

Adı açıklanmayan bir yetkiliye dayandırılan haberde, Katarlı arabulucudan alınan yanıtların yakın zamanda bir anlaşmaya varılma ihtimaline işaret etmediği belirtildi.

Söz konusu yetkili, “Hamas hayali koşullar koyuyor ve İsrail bunları kabul etmeye hazır değil” diye konuştu.

İsrail Savaş Konseyi geçen hafta toplandı ve Katarlı arabulucunun verdiği ilk yanıtları tartıştı.

İsrailli yetkili şunları ekledi;

“Mesele düşündüğümüzden daha karmaşık. Hamas, askeri eylemlerin durdurulması taleplerine geri döndü ve bu kabul edilemez.”

AWP’ye konuşan Filistinli kaynaklara göre, Hamas hareketi arzu edilen ateşkesin önceki anlaşmaya göre daha uzun sürmesini istiyor.

Ancak, geri kalan askere alınmamış kadınların da, aynı önceki anlaşmaya göre serbest bırakılması için bu anlaşmanın kriterlerini uygulamaya hazır.

Bu, İsrail’in 30 çocuk ve kadın mahkumu serbest bırakması karşılığında, her gün 10 İsrailli çocuk ve kadın rehinenin serbest bırakılmasını içeriyordu.

Kaynak, tahliye sürecinin saha ve lojistik koşullara göre değişeceğini ve sonuçta aralarında yaşlı kadın ve erkeklerin de bulunduğu 40’tan biraz fazla İsrailli rehinenin serbest bırakılmasıyla sonuçlanacağını söyledi.

Walla haber sitesine göre Hamas, bu teklif karşılığında İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nden tamamen çekilmesini talep etti.

Kaynaklar ise, ABD ile koordineli olarak Mısır ve Katar üzerinden yürütülen müzakerelerin son saatlerde önemli ölçüde hızlandığını, nihai olarak kalıcı bir ateşkese yol açacak bir ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla Kahire ve Doha’nın çabaları artırdığı ve yoğun temaslar yürüttüğünü bildirdi.

İsrail medyası, Savaş Konseyi’nin 40 ila 50 İsrailli rehinenin serbest bırakılması ve bunun karşılığında yüksek cezalara çarptırılan Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında iki haftalık ateşkes yapmayı kabul ettiğini duyurdu.

Bu, İsrail’in üç rehinenin serbest bırakılması karşılığında bir günlük ateşkesi kabul ettiği ve Hamas’ın her İsrailli rehine için bir gün ateşkesi geçirmeyi onayladığı anlamına geliyor. Şu anda tartışmanın odak noktası bu.



Refah harekatı, İsrail ve Mısır arasındaki 45 yıllık barışı bitirebilir

İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
TT

Refah harekatı, İsrail ve Mısır arasındaki 45 yıllık barışı bitirebilir

İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)
İsrail, Refah'ın doğusundaki kara operasyonunun sınırlı tutulacağını öne sürmüştü (AFP)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), Mısır'ın Gazze savaşı nedeniyle İsrail'le diplomatik ilişkilerinin seviyesini düşürmeyi planladığını yazdı. 

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen Mısırlı yetkililer, Tel Aviv'deki büyükelçilerini çekerek diplomatik ilişkilerin seviyesini düşürmeyi değerlendirdiklerini belirtti.

İsrail'in 6 Mayıs akşamı Refah kentinin doğusuna düzenlediği kara harekatıyla ilgili bilgilendirmeyi operasyona saatler kala yaptığını savunan yetkililer, bunun Kahire yönetiminden tepki topladığını ve iki ülkeyi açmaza sürüklediğini söyledi. 

Kaynaklar, İsrail'in operasyon planlarını sadece geniş hatlarıyla paylaştığını, Gazze'ye yardım tedarikinin yapıldığı Refah sınır kapısına müdahale edilmeyeceğine ve bölgeyi terk etmeleri için Filistinlilere birkaç hafta süre tanınacağına dair teminat verdiğini öne sürdü.

Mısırlı yetkili, "Bu güvencelerin hiçbiri yerine getirilmedi. İsrail, Refah sınır kapısını ele geçirmeden saatler önce bize haber vermekle yetindi" dedi. 

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), 7 Mayıs'ta Refah sınır kapısının Gazze tarafının ele geçirildiğini duyurmuştu. ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bugünkü raporunda İsrail ordusunun sınır kapısından yardım geçişlerini durdurduğunu bildirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın Refah sınır kapısı üzerinden Gazze'ye kaçak silah ve mühimmat soktuğunu öne sürerek, bölgeyi bu yüzden kapattıklarını söylemişti. IDF, Refah'ın doğusunda yaklaşık 50 Hamas militanının öldürüldüğünü, bölgede en az 10 yeraltı tüneli bulunduğunu savunmuştu.

Gazete, Tel Aviv yönetiminin, Mısırlı yetkililerin iddialarıyla ilgili yorum taleplerini reddettiğini aktardı. 

WSJ, uzun savaşların ardından Mısır ve İsrail'in ABD arabuluculuğuyla 17 Eylül 1978'de Camp David Anlaşmaları'nı imzalayarak ilişkilerini normalleştirdiğini hatırlattı. Bunun ardından 19 Mart 1979'da Tel Aviv ve Kahire yönetimi arasında barış anlaşması da imzalanmıştı.

Mısırlı yetkili mevcut açmazla ilgili şunları söyledi: 

İlişkileri tamamen askıya almak ya da Camp David'i rafa kaldırmak gibi bir planımız yok. Ancak İsrail güçleri, Refah sınır kapısında kaldığı sürece Refah'a tek bir kamyon bile göndermeyeceğiz.

Haberde, Mısır'ın İsrail ve Hamas arasında ABD arabuluculuğundaki ateşkes görüşmelerine ev sahipliği yaptığı hatırlatılarak, Tel Aviv ve Kahire arasında yaşanacak gerginliğin Washington'ı da etkileyeceği belirtildi. 

Tel Aviv merkezli düşünce kuruluşu Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nden Ofir Winter, şu değerlendirmeyi paylaştı: 

İsrail'in rehine takası anlaşmasında Mısır'ın arabulucuğuna ihtiyacı var. Savaştan sonra herhangi bir senaryoda Gazze'deki durumu istikrara kavuşturmak için de Mısır'a ihtiyacı olacak.

Diğer yandan Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan 12 Mayıs'ta yapılan açıklamada, Kahire yönetiminin Güney Afrika'nın İsrail aleyhinde Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) açtığı davaya katılacağı açıklanmıştı. Hamas da Mısır'ın kararından memnuniyet duyduklarını bildirmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Times of Israel