Mısır’da Ulusal Diyalog çalışmalarında evlilik yaşını yükseltmek için öneride bulunuldu

Katılımcılar ‘birleşik eğitim yasası’ çağrısı yaptı.

Mısır’da ulusal diyalog toplantıları sürüyor. (Facebook’taki ulusal diyalogun resmi sayfası)
Mısır’da ulusal diyalog toplantıları sürüyor. (Facebook’taki ulusal diyalogun resmi sayfası)
TT

Mısır’da Ulusal Diyalog çalışmalarında evlilik yaşını yükseltmek için öneride bulunuldu

Mısır’da ulusal diyalog toplantıları sürüyor. (Facebook’taki ulusal diyalogun resmi sayfası)
Mısır’da ulusal diyalog toplantıları sürüyor. (Facebook’taki ulusal diyalogun resmi sayfası)

Mısır’da dün, eğitim ve nüfus krizi konularını tartışmak için düzenlenen Ulusal Diyalog oturumları, eğitim hizmetlerinin seviyesindeki düşüş ve nüfus artışını sınırlamaya yönelik uzun vadeli bir stratejinin hayata geçirilmesine özen gösterilmemesi nedeniyle siyasi partiler ve uzmanların eleştirilerine tanık oldu. Katılımcılardan bazıları ‘birleşik bir eğitim yasası çıkarılması’ tavsiyesinde bulunurken, katılımcıların bir kısmı da ‘evlilik için asgari yaşı 21’e yükseltmek’ için bir çalışma yapılması çağrısında bulundu.

Nüfus sorununun tartışıldığı iki oturumda, nüfus ve ekonomik büyüme oranları arasında bir denge sağlamaya yönelik uzun vadeli bir nüfus stratejisinin hayata geçirilmesi konusunda resmi makamların gösterdiği önemin azalması, siyasi partiler ve uzmanlar tarafından eleştirildi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Sağlık Bakanı’nın Nüfus İşlerinden Sorumlu Yardımcısı ve Ulusal Nüfus Konseyi Raportörü Tarık Tevfik, 2005’ten 2014’e kadar nüfus dosyasına büyük bir ilgi olmadığını söyledi. Yeni bir ulusal nüfus stratejisinin (2015-2030) geliştirilmesinin, 22 kurum ve bakanlık tarafından sunulan sağlık hizmetlerinin ‘olumlu göstergelerine’ katkıda bulunduğunu kaydetti.

Katılımcılar ayrıca nüfus artışını azaltmanın bir yolu olarak Mısır’da asgari evlilik yaşının 18’den 21’e çıkarılması çağrısında bulundu. Toplumsal meselelerden sorumlu yardımcı raportör Dr. Hania Sholkamy öneri hakkında, ‘evlilik ve çocuk doğurma için uygun yaşla ilgili mevzuat taslağı hazırlanmadan önce istatistiksel bir analiz yapılması’ çağrısı yaptı.

Mısır 2008’den bu yana, hem erkek hem de kadınlar için 18 yaşına ulaşmamış bir kişinin evlilik akdini belgelemesine izin verilmemesini şart koşan bir yasa çıkardı. Ancak resmi kurumlar ve insan hakları kuruluşları tarafından hazırlanan raporlar, özellikle erken yaşta evliliğin yaygın olduğu kırsal alanlarda bu yasanın ihlal edildiğine dair birçok durumun olduğunu gösteriyor.

Diyalog oturumlarına katılanlar, yoksul bölgelerdeki ailelerin çocukları iş gücü olarak kullanmak üzere birden fazla çocuk yapmalarından kaynaklanan yüksek doğurganlık oranlarını azaltmak için çocuk işçi çalıştırmanın katı şekilde yasaklanmasını istedi. Ayrıca, reşit olmayan yaşta evliliklerin yasaklanması ve eğitimden ayrılmaya yönelik daha sert cezalar da dahil olmak üzere bir dizi birbirini tamamlayan yasanın uygulamaya konulmasını önerdi. Uzmanlar ayrıca doğum sayısını düzenleyen ve çocuklarını eğitmeye kendini adamış ailelere olumlu teşvikler verilmesi çağrısında bulundu.

Mısır’da üniversite öncesi eğitimin de ele alındığı oturumlarda, çeşitli siyasi partilerden katılımcılar, mevcut durumda yürürlükte olan birçok yasaya alternatif olarak, eğitim için birleşik bir yasa çıkarılması çağrısı yaptı. Katılımcılar, eğitim sürecinde öğretmenin rolünün merkeziliğini ve eğitim çıktılarını işgücü piyasasına bağlanmasının önemini vurguladı.

Eğitim Komisyonu Raportör Yardımcısı ve eski Mısır Eğitim Bakanı Mahmud Ebu el-Nasr, yeni bir eğitim yasası çıkarılması talebini desteklediğini söyledi. Bu bağlamda “Çıkarılmasının üzerinden 30 yıl geçen her yasa değiştirilmelidir” ifadeleri kullanıldı.

Eğitim Komitesi Genel Raportörü Cemal Şeyha, birleştirilmiş eğitim yasası taslağı üzerinde çalıştaylar düzenleneceğini ve karar alması için taslağın Ulusal Diyalog Mütevelli Heyeti’ne sunulacağını belirtti.

Ulusal Diyalog Genel Koordinatörü Ziya Raşvan, birleşik eğitimle ilgili bir yasa taslağı olan herkese, tüm önerilerin incelenmesi arasından belirlenen bir formülün cumhurbaşkanına sunulması için taslakları hızla gönderme çağrısında bulundu.

Ulusal Diyalog Mütevelli Heyeti üyesi Dr. Talat Abdulkavi çeşitli ekonomik ve sosyal alanlara etkisi nedeniyle nüfus sorununun şu an Mısır’daki ‘en tehlikeli dosya’ olduğuna dikkat çekti. Ekonomik büyüme hızı ile nüfus artışı arasındaki süregelen dengesizliğin olumsuz etkisine de dikkat çekti.

Abdulkavi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada kontrolsüz nüfus artışının vatandaşların kalkınmanın meyvelerini ve getirilerini görememesine, ayrıca kaynakların sürekli tükenmesine ve kalite aşamasına geçişin gecikmesine yol açtığını sözlerine ekledi.

Eğitim hizmetlerinin seviyesindeki düşüşle ilgili söylenenlerin büyük ölçüde nüfus sorunuyla ve doğum oranlarındaki yıllık artışla ilgili olduğuna dikkat çekti. Abdulkavi ayrıca devletin çabasının, ulusal diyalog oturumlarında herkesin talep ettiği üzere yüksek kalitede eğitim sunma fırsatı sağlayarak, sayısı artan öğrencilere eğitim hizmeti vermeye odaklanacağını kaydetti.



İhvan, belgesel çekerek yeniden varlık bulmaya çalışıyor

Mısır’daki İhvan üyelerinin ‘terörist bir gruba katılma’ suçlamasıyla yargılandığı duruşmadan bir kare (AFP) 
Mısır’daki İhvan üyelerinin ‘terörist bir gruba katılma’ suçlamasıyla yargılandığı duruşmadan bir kare (AFP) 
TT

İhvan, belgesel çekerek yeniden varlık bulmaya çalışıyor

Mısır’daki İhvan üyelerinin ‘terörist bir gruba katılma’ suçlamasıyla yargılandığı duruşmadan bir kare (AFP) 
Mısır’daki İhvan üyelerinin ‘terörist bir gruba katılma’ suçlamasıyla yargılandığı duruşmadan bir kare (AFP) 

Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan-ı Müslimin), ‘Rabia Meydanı’nda oturma eylemleri’ konulu bir belgesel çekerek bir kez daha varlık sahnesine çıkmaya çalışıyor. 14 Ağustos 2013'te İhvan’ın gerçekleştirdiği oturma eyleminin dağılmasının 10. yıldönümüne denk geliyor. Belgeselin arka planındaki amaç, oturma eylemleri vasıtasıyla ‘İhvan anlatısını’ tanıtmak.

Basında çıkan haberlere göre şu anda İngiltere'nin başkenti Londra’daki gösterimi yapılan yeni belgesel filmin yapımcılığını, İhvan'a bağlı olduğu düşünülen bir şirket yaptı. Filmin pazarlaması da İhvan tarafından finanse edilen başka şirketler tarafından yapılıyor.

Filmin yapımcı şirketi, iki gün önce Londra'da İngiliz siyasetçilerin ve gazetecilerin katılımıyla bir sempozyum düzenledi. Sempozyum, İhvan’ın sahibi olduğu ‘Mekameleen’ ve ‘el-Hivar’ da dahil olmak üzere Müslüman Kardeşler kanallarında yayıncılık yapan Usame Gaviş tarafından yönetildi. Usame aynı zamanda filmin yapımcılığını üstlenen medya şirketinin editoryal platformunu da yönetiyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan uzmanlara göre İhvan’ın, “Rabia Meydanı’nda oturma eyleminin” 10. yıldönümünde bir hareket yaratma çabası, örgütün sürdürmeye çalıştığı ‘mazlumiyet’ propagandasınuı yeniden canlandırmayı amaçlıyor. Söz konusu olayları yaşamamış genç nesiller üzerinde tesirli yeni vasıtaların kullanılmasının yanı sıra örgütün siyasi amaçlarına hizmet eden çalışmalar sunarak fon kaynaklarını korumak da bu çabalar dahilinde.

‘Rabia Meydanı’nda oturma eylemi’ olayları, eski Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin görevden alınmasının hemen ardından Mursi yönetiminin lehine yapılan kitlesel halk gösterileri ve sonrasında yaşanan süreci anlatıyor.

Mısır Silahlı Kuvvetleri’nin taraf olduğu halk protestoları esnasında, örgüt liderlerinin talimatıyla İhvan eylemcileri, Mursi'nin tekrar iktidara gelmesi için baskı yapmak üzere Nasr şehrindeki Rabia meydanlarında, Nahda Hareketi’ne tabi olanlar da Kahire Üniversitesi yakınında bulunan Gize Valiliği önünde toplandı.

Mısır'daki Ulusal İnsan Hakları Konseyi'nin raporu da dahil olmak üzere birçok Mısır ve Arap insan hakları raporuna göre, oturma eylemine katılan protestocuların dağılmasını önlemek için bazı unsurlar tarafından silah kullanıldı. Karşılıklı ateş sonucu, hem oturma eylemine katılanlardan hem de oturma eylemini dağıtan Mısır güvenlik güçlerinden onlarca kişi öldü ve yaralandı.

2020 yılının Kasım ayında Mısır mahkemesi, Müslüman Kardeşler’in tutuklanan 59 üye ve liderini ‘bir toplanma ve oturma eylemi düzenlemeye katılmaktan’ suçlu bulduktan sonra 15 yıl hapis cezasına çarptırdı. 7 sanığa da 5 yıl hapis cezası verildi. Haziran 2021'de Mısır Yargıtay Mahkemesi, nihai bir kararla, ‘Müslüman Kardeşler’in 12 üyesi ve liderinin idam edilmesi kararını’ onadı.

Müslüman Kardeşler örgütünün eski liderlerinden Mısırlı siyasi analist Muhtar Nuh, örgütün ‘Rabia Meydanı’nda oturma eyleminin’ onuncu yıldönümünde bir belgesel film çekmesini “bir tür iflas” olarak değerlendirdi. Nuh, “örgütün şu anda mağduriyet propagandasını pekiştiren ve ona sadık olanlara halen hayatta olduğuna dair mesajlar gönderen şeylerden başka hiçbir şey sunmadığına” dikkat çekti.

Nuh, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamasında “örgütün Batı fonunu çekmek için tarihi bir yeteneğe sahip olduğunu” söyledi. Geçtiğimiz yıllarda Müslüman Kardeşler üyelerinin ‘Arap siyasi rejimlerine şantaj aracı’ olarak kullanılan insan hakları kurumlarında aktif olduklarını beyan eden Nuh, örgütün pek çok unsurunun artık finansman çeken işler ve içerikler üretmede aktif olan, aynı zamanda kardeşlik anlatısı ve olayları gibi örgütün hedeflerine hizmet eden medya ve prodüksiyon platformları kurma eğiliminde olduklarını açıkladı.

Mısır'daki radikal örgütler uzmanı, araştırmacı ve Müslüman Kardeşler örgütünün Arap ve uluslararası kamuoyunu etkilemek için kullandığı modern araçları ele alan ‘Kılavuzun Şifresi’ kitabının yazarı Mahmud Basyoni, kardeşlik anlatısındaki merkezi olaylarla ilgili belgesellerin yapımının ‘yeni bir şey olmadığını’ düşünüyor. Basyoni, Müslüman Kardeşler’in sürekli ısıtıp ısıtıp gündeme getirdiği ‘mazlumiyet’ fikrinin inşasında Rabia Meydanı’nda oturma eylemi’ olaylarının merkezi önemini vurguladı.

Basyoni, Şarku'l Avsat'a, şu anda örgütte “aşırı derecede tehlikeli” olarak tanımladığı, teknolojiyi ve yeni etkileşim araçlarını kullanmada yetenekli olan gençlerin hâkim olduğu bir eğilimin varlığından bahsetti. Basyoni, “Örneğin bu gençler, sosyal medya platformlarında görsel içerik üretip tanıtmanın yanı sıra uluslararası insan hakları ve medya kuruluşlarının çalışma mekanizmalarını anlamaya, yabancı dillere hâkim olup Arap olmayan unsurlara da ulaşmaya çalışıyorlar.  Böylece kurumlarla kolayca iletişim kurup birçok olayla ilgili ‘kardeşlik’ anlatısını yayabiliyorlar” ifadelerini kullandı.

Radikal örgütler uzmanı ve araştırmacısı Basyoni, Müslüman Kardeşler’in belgeseller gibi çekici içerikler kullanarak Z kuşağını hedef almaya çalıştığını belirterek “Zaten bu nesil okumayı sevmez. Gidip raporları derinlemesine inceleme uğraşına girmezler” dedi. Basyoni, Müslüman Kardeşler'in, yaptıkları çalışmaları tarafsız ve örgütle resmi bağı olmayan şirket ve platformlar aracılığıyla sunma isteğine dikkat çekerek, Müslüman Kardeşler’in bu şekilde halkın daha geniş kitlelerinden kabul görmesini sağladığını açıkladı.