Washington Post: Hem Netanyahu hem de Hamas sona yaklaşıyor

Gazete her iki aktörün de kendi amaçları için birbirini kullandığını yazdı

Binyamin Netanyahu, İsrail kurulduktan sonra doğan ilk başbakan (Reuters)
Binyamin Netanyahu, İsrail kurulduktan sonra doğan ilk başbakan (Reuters)
TT

Washington Post: Hem Netanyahu hem de Hamas sona yaklaşıyor

Binyamin Netanyahu, İsrail kurulduktan sonra doğan ilk başbakan (Reuters)
Binyamin Netanyahu, İsrail kurulduktan sonra doğan ilk başbakan (Reuters)

ABD merkezli Washington Post gazetesi, Gazze'de devam eden savaş bağlamında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Hamas'ın geleceğini masaya yatırdı.

Hamas'ın en baştan bu yana İsrail'i yok etmeyi hedeflediğini, Netanyahu'nun da 2009'da Hamas'ı yok etmeyi vadederek seçimi kazandığı hatırlatılan yazıda, peş peşe gelen Netanyahu hükümetleri ve Hamas liderlerinin birbirlerinden fayda sağladıkları ifade edildi.

Yazıda hem Hamas'ın hem de Netanyahu'nun iktidar dönemlerinin sona eriyor olabileceği belirtildi.

Hamas'ın 7 Ekim saldırılarının ardından İsrail ordusunun Gazze'yi işgal ettiği ve örgütün bölgedeki iktidarını sonlandırdığı kaydedilen yazıda, İsrail'deyse Netanyahu'nun istifa etmesini isteyenlerin oranının yüzde 75'e ulaştığı hatırlatıldı.

Netanyahu ve Hamas arasındaki ilişkiyi inceleyen İsrailli tarihçi Adam Raz, "Hamas bir daha Gazze'de iktidar olamayacak ve Netanyahu'nun da siyasi hayatının sonuna yaklaştığını düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Netanyahu'nun stratejisi hatırlatıldı

Yazıda, Netanyahu ve Hamas'ın kendi amaçları için birbirlerini kullandığı ve birbirinden beslenen bir ilişki içinde oldukları öne sürüldü.

Gazeteye konuşan siyasi analistler, Netanyahu'nun Gazze'deki Hamas iktidarını bitirme vaadiyle seçim kazandığını ancak seçim sonrasında tam tersi bir strateji izleyerek Filistinli grupların Gazze ve Batı Şeria yönetimleri olarak ikiye bölünmüş halde kalmasını sağladığını söyledi.

İsrailli siyasi analist Dahlia Scheindlin konuyla ilgili, "Karşısında birleşik bir liderlik olmaması, Bibi'ye (Netanyahu) barış müzakerelerine devam etmeme fırsatı verdi. Muhattabı olmadığını söyleyebildi" ifadelerini kullandı.

Adam Raz ise, "Son 10 yılda Netanyahu, Gazze'de Hamas'a zarar verecek her girişimi engellemeye çalıştı" diye konuştu.

Netanyahu hükümetlerinin yıllar içinde Hamas üzerindeki baskıyı hafiflettiğine dikkat çekilen haberde İsrail'in bu yöntemle Hamas'la Filistin Yönetimi arasında gerçekleşebilecek olası bir uzlaşmayı engellemek istediği belritildi.

New York Times: Savaş devam edecek mi?

ABD'nin önde gelen bir diğer gazetesi New York Times da 4 günlük ateşkesin ardından savaşın devam edip etmeyeceğini masaya yatırdı.

Gazeteye konuşan siyasi analistler ateşkesin İsrail için bir ikilem yarattığını söyledi.

Hamas'ın bırakacağı her 10 rehine için ateşkesin bir gün uzayacağını hatırlatan gazete, bunun İsrail toplumunda büyük bir rahatlama yaratacağını ve birçok kişinin rehinelerin serbest bırakılmasını öncelik olarak gördüğünü aktardı.

New York merkezli siyasi araştırma grubu İsrail Politika Forumu'ndan Shira Efron konuyla ilgili "Hamas bu durumu çok iyi biliyor. İsrail'le oynayacaklar ve '5 çocuk daha bulduk. Bize bir gün daha verirseniz kuzeyde de birkaç kişi bulabiliriz' diyecekler. Ateşkesin uzadığını göreceğiz" diye konuştu.

Gazete, ateşkesin uzamasının hem Hamas'a toparlanmak için fırsat yaratacağını hem de uluslararası güçlere İsrail üzerindeki baskıyı artırma şansı sunacağını yazdı.

Independent Türkçe



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.