Unutulan Gazze'de neler oluyor?

İsrail izole edilmiş durumda… Hamas acımasız güç kullanarak kontrolü yeniden ele geçiriyor.

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
TT

Unutulan Gazze'de neler oluyor?

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Gazze Şeridi'ndeki savaşçıları (arşiv - Reuters)

Tüm dünya Lübnan'daki savaş ve taşıdığı tehlikelerle meşgul iken Gazze konusu rafa kaldırılmış durumda. Oysa Gazze Şeridi'nin çektiği acılar devam ediyor, hatta kötüleşiyor ve kış yağmurlarının başladığı şu günlerde sıkıntıları daha da artıyor ve yoğunlaşıyor.

İsrail işgal güçleri Gazze Şeridi’ndeki askeri operasyonlarına devam ediyor. Bu operasyonlar biraz yavaşlamış olsa da durmuş değil. Filistin Sağlık Bakanlığı dün (Salı), İsrail ordusunun son 24 saat içinde 23 şehit ve 101 yaralı ile sonuçlanan dört katliam gerçekleştirdiğini, bunlardan en sonuncusunun dün sabah el-Fettah mahallesinde yerinden edilmiş insanlara karşı gerçekleştirildiğini bildirdi. Gazze Şeridi'ne yönelik savaş 361’inci gününe girerken, kötüleşen insani duruma ilave olarak 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşın bilançosu 41 bin 638 şehit ve 96 bin 460 yaralıya yükseldi.

İsrail ordusu, Hamas'ın savaş kabiliyetinin yüzde 90'ını ortadan kaldırdığını, tünellerinin yarısını yok ettiğini ve liderlerin çoğuna suikast düzenlediğini iddia etse de Hamas'ın kontrolü yeniden ele aldığını kabul ediyor ve Hamas’ın ‘kendisine yönelik her türlü eleştiriyi kanlı bir şekilde bastırdığını’ söylüyor. İsrail ordusu, Hamas'ın birkaç haftadır Gazze Şeridi'ne giren insani yardımların çoğunu kontrol ettiğini, bir kısmına kadroları ve liderleri için el koyduğunu ve geri kalanını ticari olarak halka sattığını, bu nedenle fiyatların fırladığını ve Batı Şeria'daki ajanları aracılığıyla mal kaçakçılığını kontrol etmeye devam ettiğini iddia ediyor.

scdfvgbrthy
İsrail-Gazze sınırı yakınlarında görev yapan bir İsrail tankı (Reuters)

İsrail ordusu, Hamas'ın Batı Şeria ve Türkiye ile bir ticaret sistemi kurduğunu ve bu sayede kendi adamlarının maaşlarını ödeyebildiğini iddia ediyor. Bu sisteme göre Gazze'deki bir tüccar Batı Şeria'dan mal satın alıyor, bu malların parası Gazze'deki Hamas aygıtı tarafından ödeniyor ve birileri de El Halil ya da Nablus'taki tüccara ve Batı Şeria'daki diğer toptancılara Türkiye'den gelen parayla, yani Hamas'ın parasıyla ödeme yapıyor.

Hamas Telegram'da yayınladığı duyurularla sağlık çalışanlarını maaşlarını almak için örneğin, Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne ya da eğitim çalışanlarını maaşlarını almak için belirli bir okula gitmeye davet ediyor.

Hamas'ın saha komutanları karargâhlarını pek çok yerleşim biriminde kuruyor ve halk karargâhın nerede olduğunu biliyor. Oraya yardım istemek için gitmeyenler, hırsızlık ya da başka bir suçtan dolayı sorgulanmak, cezalandırılmak ve hatta öldürülmek üzere tutuklu olarak geliyorlar.

xcdfvbrgt
İsrail askerleri Gazze Şeridi'nin güneyinde Hamas militanları tarafından kullanılan bir tünelin girişinde mevzileniyor. (Arşiv - AP)

İsrailli generaller, Gazze Şeridi'nde idari işleri devralacak yerel liderlerin bulunamamasının nedenlerinden birinin de Hamas’ın baskısından duyulan korku olduğunu söylüyor. Filistin Yönetimi, Gazze Şeridi'ne kademeli olarak geri dönerek kısmi sorumlulukları üstlenmeyi reddettiği için geriye kalan tek seçenek, sadece güney Gazze'de değil kuzeyde de pazarları, dükkanları, restoranları yeniden açmak, künefe, baklava ve diğer tatlıları satmak, sokakları temizlemek, molozları kaldırmak, kanalizasyon hatlarını açmak ve yağmur suyunu tahliye etmek için elinden gelen her şeyi yapan Hamas.

Bu durum karşısında İsrail ordusu ‘geçici bir askeri vali’ atayarak, Gazze Şeridi'ndeki idari sorumlulukları üstlenmeye hazırlanıyor. Askeri yönetimin halkla ve Hamas militanlarıyla günlük temas, işgal ve çok uzun süre direniş anlamına geldiğini biliyor.



Rapor: Washington, Gazze'deki ateşkesi desteklemek için 500 milyon dolarlık bir askeri üs kurmayı planlıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un Mevasi bölgesinde ateşkes sırasında Filistinliler için kurulan çadırlar (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un Mevasi bölgesinde ateşkes sırasında Filistinliler için kurulan çadırlar (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'deki ateşkesi desteklemek için 500 milyon dolarlık bir askeri üs kurmayı planlıyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un Mevasi bölgesinde ateşkes sırasında Filistinliler için kurulan çadırlar (Reuters)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un Mevasi bölgesinde ateşkes sırasında Filistinliler için kurulan çadırlar (Reuters)

İsrail kaynaklar, ABD’nin Gazze Şeridi’ndeki ateşkesin sürdürülmesi için Gazze sınırına yakın bir bölgede 500 milyon dolarlık bir askeri üs inşa etmeyi planladığını açıkladı.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth’un internet sitesi bugün İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde, Gazze sınırında kurulması planlanan ABD üssünde ateşkesin sürdürülmesinden sorumlu binlerce askerin konuşlandırılacağını aktardı.

İsrailli yetkililer, projenin bütçesini yaklaşık 500 milyon dolar olarak tahmin ediyor. Son haftalarda, ABD yetkilileri bu öneriyi İsrail hükümeti ve İsrail ordusu ile yaptıkları görüşmelerde gündeme getirdiler ve Gazze çevresindeki potansiyel yerleri incelemeye başladılar.

Mısır'da ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından, yaklaşık 200 Amerikan askeri, Kiryat Gat'taki ABD Merkez Askeri Koordinasyon Merkezi'nde konuşlandırıldı. Yedioth Ahronoth gazetesi, savaş sırasında ABD'nin İran'ın füze saldırılarını önlemede önemli bir rol oynayan bir THAAD füze savunma bataryası da konuşlandırdığını bildirdi.

ABD gazetesi Washington Post, geçtiğimiz pazar günü, Gazze Şeridi'nde Başkan Trump'ın barış planını uygulamakla görevli Sivil-Askerî Koordinasyon Merkezi’nin içeriden birçok kişinin merkezin ilk haftalarını kaotik ve tereddütlü olarak tanımlamasına rağmen, bölgeye gönderilen insani yardımın denetlenmesinde İsrail'in yerini alacağını bildirdi.

Washington Post’a konuşan geçiş sürecine ilişkin bilgi sahibi bazı kaynaklar, bu adımın, Gazze'ye nasıl ve ne tür insani yardımın girebileceğini belirleme konusunda İsrail'in rolünü azalttığını ve Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin bu konuda öncülük ettiğini söyledi. İsrail tarafından insani yardımlara yönelik kısıtlamalar, geçtiğimiz ay Gazze'de ateşkesin başlamasından bu yana bazı iyileşmelere olsa da büyük ölçüde devam ediyor.


Ukraynalı drone firmaları NATO pazarında: “Yılda milyonlarca İHA üretiliyor”

Rusya-Ukrayna savaşı, yoğun drone kullanımıyla dikkat çekiyor (Reuters)
Rusya-Ukrayna savaşı, yoğun drone kullanımıyla dikkat çekiyor (Reuters)
TT

Ukraynalı drone firmaları NATO pazarında: “Yılda milyonlarca İHA üretiliyor”

Rusya-Ukrayna savaşı, yoğun drone kullanımıyla dikkat çekiyor (Reuters)
Rusya-Ukrayna savaşı, yoğun drone kullanımıyla dikkat çekiyor (Reuters)

Ukraynalı drone firmaları, NATO ülkelerine ürün satışlarını geliştirmek istiyor. 

Bloomberg'ün haberinde, Rusya'yla yarışabilmek için nakde ihtiyaç duyan Ukraynalı savunma şirketlerinin, Avrupalı müttefiklerle ihracatı artırmak istediği belirtiliyor. 

Analizde, Rusya'yla 2022'de patlak veren savaşın da etkisiyle Ukrayna'nın "drone sektöründe süper güce" dönüştüğü ifade ediliyor. Ülkedeki firmaların, bir yılda çeşitli türlerde yaklaşık 4 milyon insansız hava aracı (İHA) üretebildiğine dikkat çekiliyor. ABD ise buna kıyasla yılda 100 bin civarı askeri drone üretebiliyor. 

Ukraynalı firmaların, drone teknolojilerini satmak ve İHA üretimi için daha güvenli tesisler kurabilmek amacıyla diğer Avrupa ülkelerindeki şirketlerle ortak projeler yürüttüğü ifade ediliyor.

Bu kapsamda ilk ihracat hamlelerinden birini yapan Ukraynalı Aleksandr Hraçov'un TSIR firması, Finlandiya'da yeni bir tesis kuruyor. Hraçov hem cephedeki Ukraynalı askerlerin elini güçlendirmek hem de üretimi artırmak için Batılı ülkelerin finansmanlarından faydalanmak istediklerini söylüyor. 

Birleşik Krallık ve Ukrayna'nın da ortak drone üretimi planları yaptığı geçen ay medyaya yansımıştı. 

Ukraynalı İHA geliştiricisi Skyeton geçen yıl Slovakya'da tesis kurmuştu. Bunun ardından şirket BK ve Danimarka'daki firmalarla da ortak anlaşmalar imzalamıştı. Şirketin kurucusu Aleksandr Stepura, Slovakya'daki tesis için yabancı ülkelerden toplamda 10 milyon euro fon aldıklarını söylüyor.

Bunlara ek olarak Danimarka'nın da Ukraynalı firmalarla ortak savunma projeleri için 500 milyon kron (yaklaşık 3,2 milyar TL) kaynak ayırdığı aktarılıyor. Bu yıl açılacak bir tesiste, Ukrayna menşeli Flamingo seyir füzelerini tasarlayan Fire Point'in roketleri için yakıt üretilecek. Ukrayna lideri Volodirmi Zelenski, yaklaşık 3 bin kilometre menzile sahip füzeler için "En başarılı silahlarımızdan biri" demişti.

Haberde, Avrupa ülkelerinin doğrudan savaşta denendiği ve düşük maliyetle çok sayıda üretilebildiği için Ukraynalı şirketlerin İHA modellerine büyük rağbet gösterdiğine dikkat çekiliyor.  

Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mihaylo Fedorov, eylüldeki açıklamasında ülkede hız kazanan drone sektörüne dair şunları söylemişti: 

2022'de Ukrayna'da 10 drone üreticisi vardı, şimdiyse 500 tane var. Cihazınız Ukrayna'da test edilmediyse, küresel savunma teknolojisi pazarında yeriniz yoktur.

Rusya'ya ait olduğu savunulan drone'ların eylülde Romanya, Estonya ve Danimarka gibi ülkelerin hava sahalarını ihlal etmesi Avrupa Birliği (AB) ve NATO'dan tepki çekmişti. Kremlin ise hava sahası ihlali iddialarını reddetmişti.

AB, muhtemel İHA saldırılarının önceden algılanıp önlenmesi için bir "drone duvarı" oluşturulması da gündeme getirmişti. 

Diğer yandan Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı Bağımsız Uluslararası Ukrayna Araştırma Komisyonu, Rusya'nın drone'larla savaş suçu işlediğini bildirmişti. 27 Ekim'de yayımlanan raporda, sivillerin kamera takılı drone'larla uzun mesafeler boyunca takip edildiği belirtilmişti. Ayrıca İHA'ların sığınacak yer arayan sivillere zaman zaman bombalarla saldırdığı da öne sürülmüştü. 

Independent Türkçe, Bloomberg, Kyiv Independent


FBI Direktörü, Birleşik Krallık istihbaratını çok kızdırmış

Patel'in 27 yaşındaki şarkıcı sevgilisi Alexis Wilkins'le yaptığı özel seyahatlerde FBI'ın uçağını kullandığı iddiası, ABD'de tepki topluyor (Alexis Wilkins/Facebook)
Patel'in 27 yaşındaki şarkıcı sevgilisi Alexis Wilkins'le yaptığı özel seyahatlerde FBI'ın uçağını kullandığı iddiası, ABD'de tepki topluyor (Alexis Wilkins/Facebook)
TT

FBI Direktörü, Birleşik Krallık istihbaratını çok kızdırmış

Patel'in 27 yaşındaki şarkıcı sevgilisi Alexis Wilkins'le yaptığı özel seyahatlerde FBI'ın uçağını kullandığı iddiası, ABD'de tepki topluyor (Alexis Wilkins/Facebook)
Patel'in 27 yaşındaki şarkıcı sevgilisi Alexis Wilkins'le yaptığı özel seyahatlerde FBI'ın uçağını kullandığı iddiası, ABD'de tepki topluyor (Alexis Wilkins/Facebook)

FBI Direktörü Kash Patel'in ABD'nin istihbarat konusundaki en önemli ortaklarından birini kızdırdığı ortaya çıktı. 

New York Times'ın (NYT) haberine göre diğer ülkelerin güvenlik ve istihbarat örgütlerinin liderleriyle bir araya gelmek için mayısta Londra'ya havalanan Patel, uçağının zirvenin gerçekleştirileceği otele yakın bir havalimanına inmesini son dakikada istedi.

Amerikan gazetesinin kaynakları, Britanyalı yetkililerin bu talebi güvenlik gerekçesiyle reddettiğini söyledi.

Patel'in koruma ekibine tüm ısrarlara rağmen Birleşik Krallık'ta silah taşıma izni de verilmediği aktarıldı. 

ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'nın yer aldığı istihbarat ittifakı Beş Göz'ün güvenlik ve istihbarat liderleri Windsor Kalesi'nde Kral III. Charles'la yemek yerken aralarına Patel'in sevgilisi Alexis Wilkins de katılmış. 

Grup fotoğrafı çekilirken Patel'in Kral III. Charles'ın arkasına geçmesinin göze battığı bildiriliyor.

Habere göre 45 yaşındaki istihbaratçının üst düzey toplantılara kasket ve kapüşonlu kıyafetlerle gelmesi de diğer katılımcıları sinirlendiriyor.

NYT'nin başlığa çektiği meseleyse Patel'in, Birleşik Krallık'ın iç istihbarat servisine verdiği sözü tutmaması oldu. 

MI5 Direktörü Ken McCallum, Londra'da çalışan ve gözetim teknolojileri alanında kendilerine destek sağlayan bir FBI uzmanına verilen fonun kesilmemesini istemiş. 

Patel, yabancı ajanlar ve teröristlere karşı mücadelede etkin olan ve yeni Çin Büyükelçiliği'ni gözetlemesi beklenen bu kişi hakkındaki talebe olumlu yanıt verse de bir süre sonra pozisyonu kapatılan FBI uzmanı ABD'ye dönmüş. 

NYT, Birleşik Krallık istihbaratının Patel'e güveninin özellikle bu olayla sarsıldığını vurguluyor.

Beş Göz üyelerinin birbirine güvenmesinin hayati önemde olduğuna dikkat çekiliyor. 

FBI'ın, Trump'ın ABD'de düşman saydığı kişilere odaklanmasını sağlayan Patel'in diğer birimler tarafından dengesiz ve güvenilmez biri gibi görüldüğü bildiriliyor. 
 

Independent Türkçe, New York Times, Daily Beast