ABD'nin Rus ‘savaş makinesine’ karşı yeni yaptırımları

Moskova'nın merkezinde bulunan Kızıl Meydan'daki Rus askerleri (AFP)
Moskova'nın merkezinde bulunan Kızıl Meydan'daki Rus askerleri (AFP)
TT

ABD'nin Rus ‘savaş makinesine’ karşı yeni yaptırımları

Moskova'nın merkezinde bulunan Kızıl Meydan'daki Rus askerleri (AFP)
Moskova'nın merkezinde bulunan Kızıl Meydan'daki Rus askerleri (AFP)

ABD dün,Rusya ‘savaş makinesini’ desteklemek üzere ileri teknoloji sağlamakla suçladığı bir düzineden fazla ülkedeki yaklaşık 400 kişi ve şirkete yönelik yeni yaptırımları açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken yaptığı açıklamada, “Müttefiklerimiz ve ortaklarımızla koordinasyon içinde daha önce benzeri görülmemiş adımlar atmamızın ardından, ABD bugün, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yasadışı bir savaş yürütmesini sağlayan yaklaşık 400 kurum ve kişiye yaptırım uyguluyor” dedi.

Diğer yandan ABD Hazine Bakanlığı, Hindistan, Çin, İsviçre ve Türkiye gibi ülkelerdeki 275 kişi ve kuruluşa yaptırım uygulayacağını duyurdu. Söz konusu yaptırımlar, Rusya'ya yönelik yaptırımların ‘küresel atlatma ağlarını bozmayı’ amaçlıyor.

ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo yaptığı açıklamada, “Rusya'nın savaş makinesini donatma kabiliyetini azaltma ve geriletme ve yaptırımlarımızı ve ihracat kontrollerimizi atlatarak ya da bunlardan kaçarak bu çabalara yardımcı olmak isteyenleri durdurma kararlılığımızdan ödün vermeyeceğiz” ifadesini kullandı.

Buna paralel olarak ABD Ticaret Bakanlığı, Kremlin'in Ukrayna'daki yasadışı savaşına destek verdikleri gerekçesiyle 40 yabancı kuruluşa ticari kısıtlamalar getirildiğini duyurdu. Ayrıca Çin ve İngiltere gibi ülkelerden 49 yabancı kuruluşa ‘ABD markalı mikroelektronik ve diğer malları Rusya için satın almaları nedeniyle’ mevcut kısıtlamaları güçlendirdi.

G7 ülkeleri, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmeye başlamasından bu yana uygulanan yaptırımları delmesine karşı mücadeleyi hızlandırma sözü verdi.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.