Moskova, Taliban'ın Rusya'ya büyükelçi atamasına izin verdi

Bir Taliban üyesi Afganistan'ın Kabil kentindeki bir kontrol noktasında duruyor (EPA)
Bir Taliban üyesi Afganistan'ın Kabil kentindeki bir kontrol noktasında duruyor (EPA)
TT

Moskova, Taliban'ın Rusya'ya büyükelçi atamasına izin verdi

Bir Taliban üyesi Afganistan'ın Kabil kentindeki bir kontrol noktasında duruyor (EPA)
Bir Taliban üyesi Afganistan'ın Kabil kentindeki bir kontrol noktasında duruyor (EPA)

Rusya Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Rusya ile uluslararası izolasyon altında bulunan Kabil arasındaki yakınlaşmayı hızlandıracak yeni bir adım olarak Taliban'ın Moskova'ya bir büyükelçi atayabileceğini duyurdu.

Duyuru, Rusya Yüksek Mahkemesi'nin Taliban'ı Rusya'nın terör örgütleri listesinden çıkarmasından altı gün sonra geldi ve bir başka önemli sembolik adım oldu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada “Rus tarafı Afganistan'ın Moskova'daki diplomatik temsilcilik seviyesini büyükelçi düzeyine yükseltme kararı almıştır” denildi.

Söz konusu tedbir, “Rusya Yüksek Mahkemesi'nin (Taliban) hareketinin faaliyetlerine yönelik yasağı sona erdirme kararını” takip etmektedir.

Moskova bu kararı Kremlin'in Afganistan elçisi Zamir Kabulov, Rusya'nın Kabil Büyükelçisi Dmitry Zhirnov, Taliban Dışişleri Bakanı Amir Khan Muttaki ve İçişleri Bakanı Siracuddin Hakkani arasında yapılan bir toplantı sonrasında açıkladı.

Rusya Dışişleri Bakanlığı'na göre iki Taliban yetkilisi “Moskova'nın tam bir ortaklık kurma konusundaki samimi kararlılığını gösteren bu eylem (olası bir büyükelçi ataması) için derin minnettarlıklarını” ifade ettiler.

Taliban, ABD destekli hükümetin düşmesinin ardından 15 Ağustos 2021'de Afganistan'ın başkenti Kabil'in kontrolünü ele geçirdi ve bunu günler sonra ABD güçlerinin tamamen çekilmesi izledi.

O zamandan beri Moskova, terörle mücadelede potansiyel bir ekonomik ortak olarak gördüğü yeni Afgan hükümetiyle ilişkileri normalleştirme sözü verdi.

Ancak, özellikle Afganistan'daki kadın haklarının feci durumu nedeniyle şu ana kadar hiçbir ülke Taliban'ı resmen tanımadı.

Rusya'nın yanı sıra Pakistan, Çin, İran ve çoğu Orta Asya ülkesinin Taliban yetkilileriyle fiili diplomatik ilişkileri bulunuyor.

Moskova, Taliban elçilerini, hareketin iktidara dönüşünden önce bile birçok kez topraklarında kabul etmiştir.



Ticaret savaşı sürerken Çin, ABD’ye el uzattı: Ay numuneleri paylaşılacak

Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
TT

Ticaret savaşı sürerken Çin, ABD’ye el uzattı: Ay numuneleri paylaşılacak

Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)

ABD’yle ticaret savaşına rağmen Çin, Ay'dan topladığı kaya örneklerini Amerikalı bilim insanlarıyla paylaşacak. 

Çin Ulusal Uzay İdaresi’nden (CNSA) dün yapılan açıklamada, ABD’de NASA'dan fon alan Brown Üniversitesi ve Stony Brook'taki New York Eyalet Üniversitesi’nden araştırmacıların, Ay’dan alınan örnekleri incelemesine izin verileceği belirtildi. 

Bunlara ek olarak numuneler Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, Japonya ve Pakistan’dan birer üniversiteyle daha paylaşılacak. 

CNSA Direktörü Shan Zhongde, Ay’dan alınan kaya parçalarının “tüm insanlığın paylaştığı bir hazine” niteliğinde olduğunu söyledi. 

Bilim insanlarının erişimine açılacak numuneler, Çin’in insansız uzay aracı Chang’e 5 tarafından 2020’de Ay’dan Dünya’ya getirilmişti. ABD ve Sovyetler Birliği, 1972’de Ay’dan kaya örneği almıştı. Chang’e 5 göreviyle Çin, bunu başaran üçüncü ülke oldu.

Geçen yıl haziranda görevini tamamlayan Chang’e 6 ise Ay’ın uzak yüzünden kaya numunesi getirmişti. Böylelikle Çin bir ilke imza atmıştı.  

Çin’in uzay programını tasarlayan Wu Weiren, Reuters’a verdiği söyleşide ABD’nin son dönemdeki “izolasyonist” politikasını eleştirerek şu ifadeleri kullandı: 

ABD geçmişte dünyaya açık olmasına rağmen şimdi epey kapalı görünüyor. Bizse geçmişte kapalıydık ve şimdi açığız. Bunun nedeni ulusumuzun genel anlamda gücünün ve özgüveninin artmasıdır.

Washington ve Pekin arasındaki ortak uzay çalışmaları, eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde 2011’de yürürlüğe konan yasa nedeniyle sekteye uğramıştı. Yasa uyarınca NASA’nın FBI’yla birlikte çalışarak, Çin’le gerçekleştirilecek herhangi bir görüşme veya ortak projenin ABD ulusal güvenliğini tehdit etmeyeceğini Kongre’ye belgelemesi isteniyor. Kongre’den onay çıkmadığı sürece ortak proje geliştirilemiyor.

NASA Direktörü Bill Nelson, Ay’dan toplanan numunelerin ABD’deki üniversitelere getirilmesi amacıyla gerekli belgelerin hazırlanmasında FBI’yla ortak çalışacaklarını belirtmişti.

Çin’in kaya örneklerini ABD’yle paylaşma kararı, iki ülke arasında başlayan ticaret savaşının etkileri sürerken geldi. Reuters, Pekin’in uzay araştırmalarındaki gücünü hem yakın ortakları hem de ABD’yle daha sıkı siyasi bağlar kurmak için kullanmayı hedeflediğini yazıyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın 2 Nisan'da açıkladığı gümrük vergileriyle Washington-Pekin hattında yeni bir ticaret savaşı başlamıştı. 

ABD ve Çin arasındaki misilleme tarifeler sonucunda Washington, Pekin'e uyguladığı vergi oranını yüzde 145'e kadar çıkarmıştı. Çin de tarife oranını son olarak yüzde 125'e yükseltmişti. Trump, diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 günlüğüne askıya alındığını açıklamıştı.

Independent Türkçe, BBC, Reuters