FAO: Küresel gıda fiyatları 2 yılın en düşük seviyesine indi

FAO: Küresel gıda fiyatları 2 yılın en düşük seviyesine indi
TT

FAO: Küresel gıda fiyatları 2 yılın en düşük seviyesine indi

FAO: Küresel gıda fiyatları 2 yılın en düşük seviyesine indi

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), küresel gıda fiyatlarının, bitkisel yağlar, tahıl ve süt ürünlerindeki keskin düşüşün etkisiyle nisanda 2 yılın en düşük seviyesine indiğini duyurdu.

FAO'dan yapılan açıklamaya göre, gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiklikleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, mayısta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,6 düşerek 124,3 puan oldu. Böylece, endeks Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyesine geriledi.

FAO açıklamasında, endeksin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından geçen yılın mart ayındaki rekor seviyesinden yaklaşık yüzde 22 düştüğü hatırlatıldı. Endeks, savaşla birlikte Mart 2022’de 159,7 puana ulaşarak rekor kırmıştı.

Küresel gıda fiyatlarının mayısta bitkisel yağlar, süt ürünleri ve tahıl kaynaklı düşüş göstermesi dikkati çekti.

FAO, endeksteki düşüşün, şeker ve et fiyatlarındaki artışları dengeleyen tahıl, bitkisel yağlar ve süt ürünleri fiyatlarındaki düşüşü yansıttığına dikkati çekti.

Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, aylık bazda balm yağına azalan talebin etkisiyle yüzde 8,7 geriledi. Endeks bir yıl önceki seviyesinin yaklaşık yüzde 48,2 altına indi.

Uluslararası balm yağı fiyatları, devam eden zayıf ithalatın başlıca üretici ülkelerdeki artan üretimlerle aynı zamana denk gelmesi nedeniyle mayısta bir önceki aya göre önemli ölçüde düştü. Soya yağı fiyatları, Brezilya'da bol soya fasulyesi mahsulü ve ABD’de beklenenden yüksek stoklar nedeniyle düşüşünü altıncı aya taşıdı. Kolza tohumu ve ayçiçek yağı fiyatları, bol küresel arz nedeniyle mayısta düşmeye devam etti.

Tahıl Fiyat Endeksi, arzın artacağı yönündeki beklentiler ve Türkiye'nin desteğiyle Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi'nin yeniden uzatılmasının etkisiyle aylık bazda yüzde 4,8 düştü.

Uluslararası buğday fiyatları, küresel arzın artmasıyla mayısta yüzde 3,5 geriledi. Buna karşın, uluslararası pirinç fiyatları, Asya'daki alımlar ve Vietnam ve Pakistan gibi bazı ihracatçı ülkelerdeki arzın sıkılaşmasıyla mayıs ayında artmaya devam etti.

Şeker Fiyat Endeksi, “El Nina" hava modeline ilişkin endişelerin küresel arz risklerini artırmasının etkisiyle aylık bazda yüzde 5,5 artarak, art arda yükselişini dördüncü aya taşıdı. Bunun yanında Brezilya'daki 2023 şeker kamışı mahsulleri için olumlu görünüm, uluslararası ham petrol fiyatlarının düşmesi şeker fiyatlarında daha büyük aylık artışlarını engelledi.

Aynı dönemde FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi peynir fiyatlarındaki keskin düşüşün etkisiyle yüzde 3,2 azalırken, Et Fiyat Endeksi de Asya'nın kümes hayvanı etine yönelik istikrarlı yüksek ithalat talebi ve ABD’de sığır eti arzındaki sıkılığın etkisiyle yüzde 1 artış gösterdi.

FAO, küresel üretim, tüketim, ticaret ve stok eğilimlerine ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı Tahıl Arz ve Talep Özeti Raporu'nu da yayımladı.

Raporda, FAO, küresel tahıl üretiminin bu yıl mısır üretimindeki artışla geçen yıla göre yüzde 1 artarak 2 miyar 813 milyon tona çıkacağı tahmininde bulundu.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal