عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
EKONOMİ

Suudi Arabistan: Petrol dışı ekonomik faaliyetler üçüncü çeyrekte yüzde 3,6 arttı

Suudi ekonomisi gelişme göstermeye devam ediyor (SPA)
Suudi ekonomisi gelişme göstermeye devam ediyor (SPA)
TT
TT

Suudi Arabistan: Petrol dışı ekonomik faaliyetler üçüncü çeyrekte yüzde 3,6 arttı

Suudi ekonomisi gelişme göstermeye devam ediyor (SPA)
Suudi ekonomisi gelişme göstermeye devam ediyor (SPA)

Suudi Arabistan'da petrol dışı ekonomik faaliyetler, ikinci çeyreğe göre düşüş göstermesine rağmen bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,6 arttı. Gelir kaynaklarını petrolden uzaklaştırma politikası devam eden Suudi Arabistan’da bu başarının 2030 Vizyonu kapsamında geldiği ifade edildi.

Genel İstatistik Kurumu'nun Salı günü yayınladığı tahminler, petrol faaliyetlerindeki yüzde 17,3'lük daralmanın bir sonucu olarak gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) üçüncü çeyrekte 2022'nin aynı dönemine göre yüzde 4,5 azaldığını gösterdi.

Gayri safi yurt içi hasılanın bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 1,2'ye ulaştığı hatırlatılırken, Suudi ekonomisi 2021'in ilk çeyreğinden bu yana ilk kez daraldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış gayri safi yurt içi hasıla, bu yılın üçüncü çeyreğinde ikinci çeyreğe göre yüzde 3,9 oranında azalırken, bunda, petrol faaliyetlerindeki yüzde 8,4'lük düşüşün yanı sıra kamu faaliyetlerindeki yüzde 5,3'lük düşüş, petrol dışı faaliyetlerin ise yüzde 5,3 oranında azalması etkili oldu.

Suudi Arabistan'da petrol dışı ekonominin 2023'ün ikinci çeyreğinde yüzde 6,1 oranında büyümesi, Krallığın ikinci çeyrekte GSYİH büyümesine ilişkin tahminlerini önceki ön tahminlerdeki yüzde 1,1'den yüzde 1,2'ye yükseltmesine neden oldu.

Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed El Cedan geçen hafta yaptığı açıklamada, Krallığın artık gayri safi yurt içi hasıla rakamlarına değil, petrol dışı sektörün gelişimine odaklandığını ve ekonomiyi 2030 Vizyonu doğrultusunda çeşitlendirmeyi hedeflediklerini söyledi.

Bakan Cedan, petrol dışı GSYİH'nın bu yılı yaklaşık yüzde 6'lık bir büyüme oranıyla tamamlamasını beklediğini belirterek, "Gelecek yıl ve sonrasında büyümenin bu rakam civarında devam edeceğini umuyoruz" dedi.

Krallık'ta petrol dışı GSYİH büyümesinin ‘sağlıklı’ bir şekilde devam ettiğini ve orta vadede de muhtemelen böyle devam edeceğini vurguladı.

Suudi Arabistan Maliye Bakanlığı'nın son tahminlerinde, bakanlığın ekonomik büyüme beklentilerini 0,03'e düşürdüğü bir dönemde, petrol dışı faaliyetlerin cari yılda yüzde 5,9 oranında büyüyeceği belirtildi.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, geçtiğimiz Eylül ayında Amerikan Fox News kanalına verdiği röportajda, petrol dışı sektörün Krallığın gayri safi yurt içi hasılasına yaptığı katkının gelişmesine dikkat çekerek, bunun Suudi ekonomisinin 2022 yılında ülkeler arasında en yüksek büyüme oranına ulaşmasına yardımcı olduğunu kaydetti.

Uluslararası Para Fonu (IMF), yakın zamanda Krallığın 2030 Vizyonu çerçevesinde uyguladığı reformlara övgüde bulunarak, yatırımlardaki artış ve küresel ekonomik kriz ışığında genel büyümedeki düşüşe rağmen petrol dışı sektördeki büyüme ivmesinin devam ettiğini kaydetti.

IMF ayrıca, Suudi Arabistan'daki petrol dışı ekonomik sektörlerin, petrol üretimindeki düşüşe bakılmaksızın 2023 yılında yüzde 4,9'a varan güçlü bir büyüme oranını sürdürmesini bekliyor.

Daha fazlasını oku

 
 
KÖRFEZ

Suudi tahvilleri... Gelişmekte olan piyasaların kalbinde güvenli bir liman

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
TT
TT

Suudi tahvilleri... Gelişmekte olan piyasaların kalbinde güvenli bir liman

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)

Gelişmekte olan ekonomilerdeki borç piyasalarına yönelik temkinli küresel görünümün ortasında Suudi Arabistan, finansal istikrar ve iddialı ekonomik büyüme planlarının bir araya gelmesiyle cazip bir yatırım merkezi olarak ortaya çıkıyor.

Dünyanın en büyük varlık yöneticilerinden biri olan ve 4,6 trilyon dolardan fazla varlığı yöneten State Street Global Advisors'ın Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Yatırım Stratejisi ve Araştırma Başkanı Karine Kheirallah'a göre bu görüşler doğru.

Kheirallah Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Suudi Arabistan’ın sağlam finansal temellere ve iddialı bir büyüme stratejisine dayanan ‘cazip bir makroekonomik anlatı’ sunduğunu söyledi. Kheirallah, “Dünyadaki pek çok ekonomi yüksek borç yükü ve artan hizmet maliyetleriyle karşı karşıyayken, Suudi Arabistan geçtiğimiz aralık ayı itibariyle yüzde 29,9 gibi nispeten düşük bir borç/gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) oranına sahip” dedi.

Bu mali disiplin, Suudi Arabistan'ın yükselen piyasa devlet tahvili piyasasında istikrarlı ve güvenilir bir ihraççı olarak konumunu güçlendiriyor. Kheirallah, Suudi ekonomisinin önümüzdeki yıllarda yapısal reformlar ve özellikle petrol dışı sektörlerdeki stratejik yatırımlar sayesinde sürdürülebilir bir büyüme yakalamasını bekliyor. Bu büyümenin hızı diğer bazı gelişmekte olan piyasalarla karşılaştırıldığında en hızlısı olmasa da, gelişmiş ekonomileri geride bırakacağı ve Suudi tahvillerini istikrar ve uzun vadeli değer arayan yatırımcılar için tercih edilen bir seçenek haline getireceği açık.

Suudi ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde petrol dışı faaliyetlerdeki yüzde 4,9'luk büyümenin etkisiyle yıllık bazda yüzde 3,4 oranında büyüdü. Bu büyüme yıllık reel GSYİH büyümesine 2,8 puanlık bir katkı sağladı.

Vizyon 2030 bono piyasasını canlandırıyor

Kheirallah, Vizyon 2030'un Suudi Arabistan’ın sabit gelir piyasasını çeşitlendirerek, derinliğini artırarak ve küresel finansal standartlarla uyumlu hale getirerek güçlendirmede önemli bir rol oynadığını söyledi.

Güçlü kredi kalitesi ve gelişmiş küresel derecelendirmeler

Suudi ihraçlarının kredi kalitesine ilişkin olarak Kheirallah, Suudi Arabistan’ın güçlü mali tabanı ve Vizyon 2030'un başarılı bir şekilde uygulanması sayesinde gelişmekte olan piyasalar arasında en istikrarlı ve cazip ülke ihraççılarından biri haline geldiğini vurguladı.

Bu gelişme, Moody's'in Kasım 2024'te Suudi Arabistan'ın notunu A1'e yükseltmesi ve Standard & Poor's'un mart ayında notunu A+'ya yükselterek Krallığı en yüksek yatırım yapılabilir notlar arasına yerleştirmesiyle küresel kredi derecelendirme kuruluşlarının notlarına açıkça yansıdı.

Küresel endekslere dahil olma

Kheirallah, Suudi tahvillerinin başlıca küresel endekslere dahil edilmesinin küresel kurumsal yatırımcılardan gelen talebi önemli ölçüde artırmasını bekliyor. Suudi bonoları JP Morgan gibi endekslere dahil edildiğinde, bu endeksleri takip eden fonlar portföylerinin bir kısmını Suudi Arabistan'a ayırmak zorunda kalıyor ve ‘bu sadece düzenli yatırım akışını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda yatırımcı tabanını emeklilik fonları ve devlet varlık fonları gibi büyük küresel kurumları da kapsayacak şekilde genişletiyor.’

fgthyj

Kheirallah, endekslere dahil edilmenin ‘piyasanın olgunluğunun ve şeffaflığının bir kanıtı’ olduğunu ve Suudi Arabistan'ın Vizyon 2030'un bir parçası olarak finansal piyasalarını geliştirme taahhüdünü yansıttığını belirterek, “Bu da nihayetinde gelecekte likiditenin artmasına ve borçlanma maliyetlerinin düşmesine yol açacaktır” dedi.

İhtiyaç ve sürdürülebilirlik arasında

Kheirallah, borcun GSYİH'ye oranındaki (%29,9) artışla ilgili olarak, bu artışın ekonomiyi çeşitlendirmek ve petrole bağımlılığı azaltmak için projeleri finanse etmeye yönelik stratejik planın bir parçası olduğunu açıkladı.

“Düşük faiz oranları sayesinde borç servis maliyetleri kontrol altında olsa da, faiz oranlarının önemli ölçüde yükselmesi veya yeterli ekonomik büyüme olmadan borç birikiminin devam etmesi durumunda riskler ortaya çıkacaktır” diyen Kheirallah, mali sürdürülebilirliği korumak ve borçlanmaya bağımlılığı en aza indirmek için çeşitlendirme çabalarının devam etmesinin ve petrol dışı gelirlerin artırılmasının önemini vurguladı.

Kheirallah sözlerini Suudi Arabistan'ın yüksek kredi notlarının yatırımcıların Krallığın ekonomik gidişatına olan güvenini yansıttığını, ancak bu notların korunmasının mali disiplinin sürdürülmesini ve hedeflenen yapısal reformların başarısını gerektirdiğini vurgulayarak tamamladı.