Petrol fiyatları Çin'in ham petrol ithalatındaki toparlanmanın ve gümrük vergileriyle ilgili son gelişmelerin etkisiyle yükseldi

Meksika Körfezi'nde BP’ye ait bir platformda bulunan devasa bir sondaj kulesi (Reuters)
Meksika Körfezi'nde BP’ye ait bir platformda bulunan devasa bir sondaj kulesi (Reuters)
TT

Petrol fiyatları Çin'in ham petrol ithalatındaki toparlanmanın ve gümrük vergileriyle ilgili son gelişmelerin etkisiyle yükseldi

Meksika Körfezi'nde BP’ye ait bir platformda bulunan devasa bir sondaj kulesi (Reuters)
Meksika Körfezi'nde BP’ye ait bir platformda bulunan devasa bir sondaj kulesi (Reuters)

Petrol fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan yeni gümrük vergisi muafiyetleri, İran'dan gelen arzın azalabileceği beklentisi ve Çin'in ham petrol ithalatındaki toparlanmanın etkisiyle hafif yükseldi.

Brent ham petrol vadeli işlemleri dünya saatiyle (GMT) 03:50'de yüzde 0,2 artışla (12 sent) varil başına 65 dolara yükselirken, ABD Batı Teksas Intermediate (WTI) ham petrolü yüzde 0,2 artışla (13 sent) 61,66 dolara çıktı.

Bağımsız piyasa analisti Tina Teng, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin bazı elektronik ürünlerde ithalat vergisinden muafiyet tanımasının ve otomobillere uygulanan gümrük vergilerinde gevşeme sinyali vermesinin, daha önce açıklanan sert vergi politikalarından bir geri adım olarak görüldüğünü ve petrol de dahil olmak üzere birçok risk varlığına bir miktar rahatlama sağladığını söyledi.

Ancak, büyümeye bağlı olarak hisse senedi ve emtia fiyatlarındaki artış, politika oynaklığı göz önüne alındığında şüpheyle karşılanıyor.

ABD Başkanı Trump, istikrarsız ticaret savaşındaki son gelişme olarak Meksika, Kanada ve diğer ülkelerden otomobil ve otomobil parçaları ithalatına uygulanacağı yüzde 25'lik tarifelerden bir miktar muafiyet sağlayabileceğini belirtti.

ABD'nin değişken ticaret politikaları küresel petrol piyasalarında belirsizlik yarattı ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) pazartesi günü aralık ayından bu yana ilk kez talep tahminini düşürmesine neden oldu.

Trump yönetimi cuma günü, çoğu Çin'den ithal edilen akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve diğer bazı elektronik ürünlere gümrük vergisi muafiyeti tanıyacağını açıkladı. Bu açıklama dün hem Brent hem de WTI ham petrolü göstergelerinin hafifçe yükselmesine yol açtı. Trump Pazar günü, ithal yarı iletkenlere uygulanacak gümrük vergisi oranını önümüzdeki hafta açıklayacağını belirtirken, dün yayınlanan Federal Register belgeleri, Trump yönetiminin 1 Nisan'da yarı iletken ithalatına yönelik bir soruşturma başlattığını gösterdi.

Öte yandan ING Bank analistleri, yayınladıkları değerlendirmede “Piyasa gümrük tarifeleri konusunda hızlanan siyasi gelişmeleri sindirmeye çalışıyor ve bunları ABD ile İran arasındaki nükleer görüşmelerle dengeliyor. Piyasanın daha çok gümrük tarifelerine ve bunların petrol talebi üzerindeki etkilerine odaklandığı görülüyor” ifadelerini kullandı.

ABD Enerji Bakanı Chris Wright cuma günü yaptığı açıklamada, Trump'ın Tahran'a nükleer programına ilişkin baskısı çerçevesinde ABD'nin İran'a petrol ihracatını durdurabileceğini söyledi.

Pazartesi günü açıklanan verilere göre Çin'in ham petrol ithalatı, geçtiğimiz mart ayında bir önceki yıla göre yüzde 5 yükselirken ABD yaptırımlarının daha da katılaşacağı beklentisiyle İran'dan petrol ithalatı da arttı.

Diğer taraftan Kazakistan’dan dün yapılan açıklamada, nisan ayının ilk iki haftasında petrol üretiminin mart ayı ortalamasına kıyasla yüzde 3 oranında düştüğü belirtildi. Reuters'in konuyla ilgili haberini teyit eden Kazakistan, buna rağmen petrol üretiminin OPEC+ kotasının üzerinde olduğunu kaydetti.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal