Trump ve Pelosi'nin çatışması şiddetlendi

ABD Başkanı Donald Trump ve ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çarşamba günü yapılan Beyaz Saray toplantısında gergin anlar yaşadı (Beyaz Saray)
ABD Başkanı Donald Trump ve ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çarşamba günü yapılan Beyaz Saray toplantısında gergin anlar yaşadı (Beyaz Saray)
TT

Trump ve Pelosi'nin çatışması şiddetlendi

ABD Başkanı Donald Trump ve ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çarşamba günü yapılan Beyaz Saray toplantısında gergin anlar yaşadı (Beyaz Saray)
ABD Başkanı Donald Trump ve ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çarşamba günü yapılan Beyaz Saray toplantısında gergin anlar yaşadı (Beyaz Saray)

Soruşturma komisyonları huzurunda ‘Ukrayna davası’ suçlamalarıyla ilgili ifadeleri devam ederken ABD Başkanı Donald Trump üzerindeki baskı yoğunlaştı. ABD’li bir diplomat, dün konuyla ilgili ABD Kongresi’ne yaptığı açıklamada, Trump ve kişisel avukatı Rudy Giuliani’nin Trump’ın siyasi rakibi Joe Biden’la bağlantılı bir Ukrayna şirketini araştırmalarını isteyip Ukrayna’yı ABD iç politikasına müdahil ederek ABD politikasını ihlal ettiğini ifade etti.
Avrupa Birliği (AB) Büyükelçisi Gordon Sundland, azil soruşturmaları yürüten ABD Kongresi komisyonlarına, Trump’ın mayıs ayında diplomatlara kişisel avukatı Giuliani'yi de Ukrayna’yla ilgili tartışmalara dahil etmelerini emrettiğini söyledi. Sundland, “Giuliani, Trump’ın Ukrayna’nın yolsuzlukla mücadele davalarını soruşturması gerektiğine dair Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'den bir açıklama istediğini doğruladı. Giuliani, Trump için özellikle 2016 seçimleri ve Borisma davalarının yolsuzlukla mücadele soruşturmalarında önemli olduğunu zikretti” dedi. Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden, Ukrayna şirketi Borisma’nın yönetim kuruluna katılmıştı.
Bu açıklama Trump’a yakın olan iki isim Giuliani ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton arasında Ukrayna konusundaki eski bir anlaşmazlığa ilişkin sızıntıların yayınlanmasından sonra geldi. New York Times gazetesine göre, Bolton’un yardımcısı pazartesi günü Kongre’ye yaptığı açıklamada Beyaz Saray’ın Ukrayna’yı baskı altına alma çabalarının Bolton’u endişelendirdiğini ifade etti.
Gazetenin haberine göre Bolton, Rudy Giuliani’nin, “herkesi havaya uçuracak bir el bombası” olduğu konusunda uyardı.
Diğer yandan, çarşamba günü Beyaz Saray toplantısında ABD’nin Suriye politikasının görüşüldü. Toplantıda Trump’ın ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye sert sözler sarf etmesinin ardından Demokrat yetkililer, toplantıyı terk etti.
Trump, Twitter hesabından toplantıda Nancy’nin kendisine parmak uzattığı bir fotoğrafı paylaşarak “Nancy’nin acilen bir yardıma ihtiyacı var. Ya kafasında bir şey var ya da sözün kısası ülkemizden hoşlanmıyor. Bugünkü Beyaz Saray toplantısında çok sinirlendi. İzlemesi üzücüydü. Lütfen Nancy için dua edin çünkü o çok hasta” dedi.
Diğer yandan Trump’ın “Asabi Nancy” lakabını taktığı Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi de Trump’ın toplantıda sinirlendiğini belirtti. Söz konusu toplantı, 24 Eylül’de Trump’ın azli prosedürlerinin başlamasından bu yana ikili arasındaki ilk toplantıydı. Senato’daki Demokrat Parti liderlerinden Chuck Schumer’ın açıklamasına göre, Trump ‘yıkıcı ve bayağı’ eleştiriler yapmaya başladığında Pelosi de Başkan’ın sinirlendiğini belirtti.
Schumer, ABD birliklerinin Kuzey Suriye’den çekilme kararının tartışıldığı toplantıdan ayrıldıktan sonra “Trump, özellikle Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’ye hakaretler yağdırdı. Nancy’nin üçüncü sınıf bir politikacı olduğunu ifade etti” dedi.
Nancy, Temsilciler Meclisi’nin ezici çoğunluğu ABD askerlerini Suriye’den çekme kararını kınayan karar tasarısını desteklediği için Trump’ın ‘oldukça sarsılmış’ göründüğünü belirtti.
Demokrat Partili milletvekili Steny Hoyer de kendisi ve diğer demokratların, Trump’ın Pelosi’ye karşı davranışı sebebiyle ‘aşağılanmış hissettiklerini’ ifade etti. Hoyer “Bu toplantılara daha önce birçok kez katıldım ancak paralel bir devlet kurumuna bu derece saygısızlık eden bir başkan görmedim” dedi.
Trump'ın Sözcüsü Stephanie Grisham da Başkan’ın sözlerinin ‘ölçülü ve belirleyici’ olduğunu, Pelosi’nin toplantıdan ayrılmasının ise şaşırtıcı olmamakla birlikte anlamsız olduğunu ifade etti. Grisham, Twitter adresinden yaptığı açıklamada “Demokrat liderleri ise toplantıdan hiddetle ayrılıp kameralara sızlanmayı seçerken diğer herkes ise ülkemiz adına çalışmaya devam etti” ifadelerinde bulundu.
Diğer yandan, ABD Başkanı Donald Trump’ın azli soruşturmasında kilit bir rol oynayan ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Elijah Cummings ise dün 68 yaşında vefat etti. Maryland eyaletinden bir milletvekili, Cummings’in kronik sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle öldüğünü ifade etti.
Konuşmasındaki belagat ve cumhuriyetçi sesiyle meşhur ve saygın bir şahsiyet olan Cummings, Temsilciler Meclisi Denetim ve Reform Komisyonu’na başkanlık etmişti. Cummings’in azil soruşturmasının kalbinde yer alması ve daha önce defalarca kendisiyle çatışmasına rağmen Trump, Twitter hesabından paylaştığı bir gönderide “Elijah Cummings’in ailesi ve arkadaşlarına en içten başsağlığı dileklerimi sunarım. Bu çok saygın siyasi liderin gücünü, tutkusunu ve bilgeliğini kendim de görmüştüm” ifadelerinde bulundu.
Temmuz ayında Trump, Elijah’ın temsil ettiği seçim bölgesi hakkında “Baltimore bölgesi çok kötü ve çok tehlikeli. Sıçanlar ve farelerle dolu. Elijah, Baltimore'da daha fazla zaman geçirmiş olsaydı, muhtemelen bu çok tehlikeli ve kirli yerin temizlenmesine yardımcı olabilirdi” demişti.
Cummings ise “Ben seçim bölgesindeki evime her gün gidiyorum. Her sabah kalkıp komşularım için mücadele veriyorum. Yürütme organını denetlemek benim anayasal görevim. Ancak seçmenlerim için mücadele etmek benim vicdani görevim” diyerek cevap vermişti.



Haaretz: Türkiye’nin Gazze’deki rolü ABD - İsrail hattında gerginlik yarattı

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
TT

Haaretz: Türkiye’nin Gazze’deki rolü ABD - İsrail hattında gerginlik yarattı

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (Reuters)

İsrail'in, Türkiye'nin Gazze'deki barış sürecinde oynayacağı rolle ilgili itirazları, Tel Aviv-Washington hattındaki gerilimleri göz önüne seriyor. 

ABD Merkez Komutanlığı'nın, Katar'ın başkenti Doha'da salı günü düzenlediği toplantıda ülkelerin Gazze'deki Uluslararası İstikrar Gücü'ne (ISF) çeşitli şekillerde destek verebileceği belirtilmişti.

Bunlar arasında asker gönderme, kolluk kuvvetlerinden görevlileri atama, lojistik destek sağlama, finansman ve Filistinli polis memurlarının eğitimini üstlenme gibi seçenekler yer alıyor.

Türkiye, ABD'nin barış planı kapsamında kurulacak güvenlik gücüne asker göndermeye hazır olduğunu açıklamış ancak İsrail yönetimi buna yanaşmayacağını söylemişti.

Haaretz'in analizinde, Doha'daki toplantıya Türk yetkililerin katılmadığına dikkat çekiliyor. 

Bu durumun, "Ankara'nın Gazze'de oynamak istediği role karşı Tel Aviv'in itirazlarının Washington tarafından kabul edildiği yönünde bir işaret olduğu" savunuluyor. 

Diğer yandan Liza Rozovsky'nin kaleme aldığı analizde, Gazze'ye insani yardım ve bölgenin yeniden inşasına destek sağlama da dahil Ankara'nın süreçte rol oynaması için ABD ve İsrail arasındaki görüşmelerin sürdüğü yazılıyor. 

Türkiye'yle ilgili meselenin, ABD ve İsrail ilişkilerindeki gerginlikleri ön plana taşıdığı belirtiliyor. 

Binyamin Netanyahu'nun "her şeyden önce radikal sağcı koalisyonunu korumayı" istediğine dikkat çekiliyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın da Gazze planı etrafında kurduğu "kırılgan koalisyonu" korumaya çalıştığı ifade ediliyor. 

Washington'ın aynı anda Tel Aviv'i memnun etmek, Arap ve Müslüman ortaklarına istediklerini vermek ve Gazze'nin yeniden inşası için önemli miktarda finansman sağlamasını beklediği Avrupalı müttefiklerinin desteğini güvence altına almak istediği belirtiliyor. 

Diğer yandan Times of Israel'in dünkü haberinde de Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı Gazze'deki geçiş yönetiminin denetlenmesi amacıyla kurulacak Barış Kurulu'nda görmek istediği aktarılmıştı. 

Türkiye'nin hem Barış Kurulu'nda yer alması hem de ISF'ye asker göndermesi için ABD'nin gelecek haftalarda Tel Aviv'e baskıyı artırabileceği belirtilmişti. Washington'ın, Ankara'nın ISF'ye asker göndermese bile güvenlik gücünün komuta yapısında yer almasını istediği de yazılmıştı.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye ISF'nin konuşlandırılması öngörülüyor.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 53'ünü kontrol ediyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Times of Israel, Reuters


Gazze’deki Barış Kurulu’na 6 ülkeden taahhüt geldi

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
TT

Gazze’deki Barış Kurulu’na 6 ülkeden taahhüt geldi

İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)
İsrail ordusu savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu kadın ve çocuk en az 70 bin kişiyi katletti (AP)

Gazze Şeridi'nde oluşturulacak Barış Kurulu'na Mısır, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Birleşik Krallık, İtalya ve Almanya'nın katılma taahhüdü verdiği aktarılıyor.

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla Times of Israel'e konuşan yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik barış planı kapsamında kurulacak Barış Kurulu'na 6 ülkenin katılma taahhüdü verdiğini söylüyor.

Trump yönetimi, Barış Kurulu'na katılacak ülkeler sayesinde Gazze'de kurulacak yapının uluslararası meşruiyetinin artacağını düşünüyor.

Sözkonusu ülkelerin fon, asker veya diğer türden destekleri sağlama olasılığının da artacağı değerlendirmesi paylaşılıyor.

Diğer yandan ABD, İsrail ve Arap ülkelerinden diplomatlar, Barış Kurulu'na katılmanın Uluslararası İstikrar Gücü'ne (ISF) asker gönderme taahhüdü anlamına gelmediğini vurguluyor.

Gazze savaşının sonlandırılması için ABD öncülüğünde hazırlanan 20 maddelik barış planı 10 Ekim'de devreye girmişti. Anlaşmanın garantörleri arasında Türkiye, Mısır ve Katar var.

Plan kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve Gazze'nin geleceğinde söz sahibi olmaması isteniyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği Barış Kurulu'na ek olarak bölgeye ISF'nin konuşlandırılması öngörülüyor.

Türkiye de güvenlik gücüne asker göndermeye hazır olduğunu açıklamıştı ancak İsrail yönetimi buna yanaşmayacağını söylemişti.

Diplomatlar, Türkiye'nin hem Barış Kurulu'nda yer alması hem de ISF'ye asker göndermesi için ABD'nin gelecek haftalarda Tel Aviv'e baskıyı artırabileceğini belirtiyor.

Washington'ın, Ankara'nın ISF'ye asker göndermese bile güvenlik gücünün komuta yapısında yer almasını istediği aktarılıyor.

Trump'ın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı da kurulda görmek istediği aktarılıyor.

Diğer yandan yetkililer, Riyad yönetiminin Gazze'deki durum netleşene kadar böyle bir karar almaktan kaçındığını söylüyor.

ABD Merkez Komutanlığı'nın, Katar'ın başkenti Doha'da salı günü düzenlediği toplantıda ülkelerin ISF'ye çeşitli şekillerde destek verebileceği belirtilmişti.

Bunlar arasında asker gönderme, kolluk kuvvetlerinden görevlileri atama, lojistik destek sağlama, finansman ve Filistinli polis memurlarının eğitimini üstlenme gibi seçenekler yer alıyor.

Ancak Arap yetkililer, ISF'nin Hamas'ı silahsızlandırma planıyla ilgili sorunların devam ettiğine dikkat çekiyor. Örgüt, bağımsız Filistin devletinin kurulmasına ilişkin bir süreç başlatılmadan silah bırakmaya yanaşmayacağını bildirmişti.

Anlaşmanın ilk aşamasında Hamas ve İsrail arasında rehine takası gerçekleştirilmişti. Ayrıca İsrail askerleri belirlenen "sarı hatta" geri çekilmişti. İsrail ordusu Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 53'ünü kontrol ediyor.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuters


Netanyahu ve Trump İran’a saldırıları çok önceden planlamış

Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
TT

Netanyahu ve Trump İran’a saldırıları çok önceden planlamış

Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)
Netanyahu, Trump'ı seçim zaferi için tebrik etmiş, ABD Başkanı'nın "tarihin en büyük dönüşünü yaptığını" savunmuştu (AP)

ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran'a saldırıları çok daha önceden planlamış.

Washington Post'un aktardığına göre Trump ve Netanyahu, İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırıları şubatta yaptıkları ilk görüşmede planlamaya başladı.

Beyaz Saray'da gerçekleştirilen toplantıda Netanyahu'nun Trump'a 4 seçenek sunduğu belirtiliyor. Bunlar arasında İsrail ordusunun tek başına saldırı düzenlemesi, ABD'nin asgari yardımda bulunması, tam işbirliğiyle harekat yapılması ya da ABD'nin saldırıyı yönetmesi yer alıyordu.

Haberde, Trump'ın ilk etapta İran’ın nükleer programıyla ilgili diplomatik sürece şans vermeyi tercih ettiği belirtiliyor. Washington ve Tahran, nükleer program ve uranyum zenginleştirme konularıyla ilgili bu yıl birçok görüşme düzenlemişti.

Diğer yandan bu süreçte İsrail ve ABD'nin muhtemel saldırı planlarını gizlice hazırlamaya devam ettiğine dikkat çekiliyor.

ABD ve İsrail'in İran'ı hazırlıksız yakalamak için medyaya yanıltıcı bilgiler servis ettiği de ortaya çıktı.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir yetkili şunları söylüyor:

Netanyahu'nun Witkoff veya Trump'la fikir ayrılığı yaşadığına dair haberlerin hiçbiri doğru değildi. Ancak böyle bir genel algının yaratılması iyi oldu. Bu sayede birçok kişi fark etmeden planlamalara devam ettik.

Haberde, Mossad'ın operasyon için 100'den fazla İranlıyı devşirip silahlandırdığı aktarılıyor. Bu kişilerin bir kısmı İsrail'de özel eğitimden geçirilmiş.

Ajanlara belirli görevler verildiği ancak bunların İran'ın nükleer ve balistik füze programına yönelik geniş çaplı bir operasyonun parçası olduğu söylenmedi.

İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) "Narnia Operasyonu" adı verdiği harekatta Tahran'da Mossad'a ait drone rampaları ve çeşitli askeri düzenekler kurulduğu da ortaya çıkmıştı.

İran ve İsrail arasında Gazze savaşı nedeniyle tırmanan gerginlik haziranda sıcak çatışmaya dönüşmüştü. İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı.

Washington Post, çatışmalar sürerken Trump yönetiminin Tahran'a gizli bir teklif götürdüğünü de yazıyor. 15 Haziran'da iletilen teklifte, İran'ın Ortadoğu'daki milislere desteğini kesmesi ve uranyum zenginleştirme tesislerini kapatması istendi. Bunun karşılığında Washington tüm yaptırımların kaldırılacağını söyledi.

Ancak kaynaklar, ABD'nin Katar aracılığıyla İran'a gönderdiği teklifin reddedildiğini söylüyor. Bunun ardından Trump'ın İsrail'in yanında savaşa katılmaya karar verdiği aktarılıyor.

Çatışmalarda ABD'ye ait bombardıman uçakları İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

Saldırılarda İran, İsrail'e 500 balistik füze ve binden fazla drone göndermişti. İsrail'de 32 kişi yaşamını kaybetmiş, 3 binden fazla kişi de yaralanmıştı. İran'da ise binden fazla kişi ölmüş, 4 bini aşkın kişi yaralanmıştı. 

İsrail ve ABD, İran'ın uranyum zenginleştirerek nükleer silah elde etmeye çalıştığını savunurken Tahran iddiaları reddediyor. 

Independent Türkçe, Washington Post, Times of Israel