​Bilim ‘hareket eden taşların’ sırrını açıklıyor

Bilim adamları, taşların hareket etmesine neden olan faktörün buz olduğunu düşünüyorlar. (The Sun)
Bilim adamları, taşların hareket etmesine neden olan faktörün buz olduğunu düşünüyorlar. (The Sun)
TT

​Bilim ‘hareket eden taşların’ sırrını açıklıyor

Bilim adamları, taşların hareket etmesine neden olan faktörün buz olduğunu düşünüyorlar. (The Sun)
Bilim adamları, taşların hareket etmesine neden olan faktörün buz olduğunu düşünüyorlar. (The Sun)

Taşların hareket etmesi bilim adamlarını şaşırtan jeolojik bir olgu. Bir bilim araştırma ekibi, ‘kendiliğinden hareket eden’ taşların ilk örneğini bulduğunu ve buldukları taşın milyonlarca yıl öncesine dayandığını açıkladı.
Şarku’l Avsat’ın İngiltere merkezli The Sun gazetesinden aktardığı habere göre, hareket eden taşlar şaşırtıcı bir olgu olarak görülüyor çünkü bu taşlar toprak üzerinde hareket ediyor gibi görünüyorlar ve herhangi bir insanın ya da hayvanın müdahalesi olmadan uzun mesafeler katediyorlar.
ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Death Valley’de bulunan Racetrack Playa adlı kurumuş gölde, hareketli taşlar bulunuyor.
Buzun, rüzgarın hatta bakterilerin, ağır taşların hareket etmesinin sebebi olduğu düşünülüyor. Bilim adamları, taşları ve onların katettikleri mesafeleri inceliyorlar. Son zamanlarda ise araştırmacılar, iyi bir şekilde muhafaza edilmiş, 200 milyon yaşındaki dinozorun ayak izlerinin fosillerini inceleyerek taş yollardan birini gözlemlediler.
Colombia Üniversitesi’nde paleontolog olan Paul E. Olsen ve ekibi daha önce üzerinde durulmamış, uzun taş yolu hakkında, dinazorların ayak izleri arasında yaptıkları araştırmanın sonuçlarını paylaştı ve 1896 yılından kalma bir fosil gösterdi.
Araştırmacılar, dinazorların ayak izleri arasında taşların hareket etme ve yer değiştirme şeklini inceledi ve ulaştıkları sonucun, Erken Jura döneminin başlarında kısa bir donma döneminin kanıtı olup olmayacağı hakkında bir tartışma yürüttüler.
Elde edilen bu sonuçlar, hareket eden taşların bulunduğu bölgede buz oluştuğunda, taşların bir yerden diğerine hareket ettikleri teorisi ile uyuşuyor. Buzun erimesiyle birlikte buharlaşan suyun, katılaşan çamurda bir yol oluşturduğu ve bunun da taşın hareket etmesine sebep olduğu düşünülüyor.
Rüzgarla hareket eden su dalgaları, kayaların hareket etmesinin sebeplerinden biri olabilir, ancak araştırmacılar, bu eski taşların rüzgarla hareket ettiğini reddederek buz teorisinin daha muhtemel olduğunu düşündüklerini açıkladılar. Araştırmacılar, yaptıkları çalışmada milyonlarca yıldan beri iklimde yaşanan sert değişikliklere dair kanıtlar buldular ve bunları yaklaşık 201 milyon yıl önce meydana geldiği düşünülen volkanik bir faaliyetten kaynaklanan toplu bir soy tükenme olayının yaşanması ile ilişkilendirdiler.
Çalışmadan elde edilen sonuçlar, San Francisco’da 9-13 Aralık tarihleri arasında düzenlenen Amerikan Jeofizik Birliği toplantısında sunuldu.



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe