Evden çalışan NASA ekibi, Mars’taki keşif aracını takip edebilmek için 50'lerden kalma 3D gözlük kullanıyor

NASA, Curiosity aracının evden kumanda edilmesine imkan tanıyan çarpıcı derecede basit bir yöntem buldu: Eski tarz 3 boyutlu gözlükler (NASA)
NASA, Curiosity aracının evden kumanda edilmesine imkan tanıyan çarpıcı derecede basit bir yöntem buldu: Eski tarz 3 boyutlu gözlükler (NASA)
TT

Evden çalışan NASA ekibi, Mars’taki keşif aracını takip edebilmek için 50'lerden kalma 3D gözlük kullanıyor

NASA, Curiosity aracının evden kumanda edilmesine imkan tanıyan çarpıcı derecede basit bir yöntem buldu: Eski tarz 3 boyutlu gözlükler (NASA)
NASA, Curiosity aracının evden kumanda edilmesine imkan tanıyan çarpıcı derecede basit bir yöntem buldu: Eski tarz 3 boyutlu gözlükler (NASA)

Koronavirüs sebebiyle dünya genelinde insanlar uzaktan çalışmanın zorluklarına uyum sağlamak zorunda kaldı.
Uzaktan kontrollü operasyonları Güneş Sistemi'nin en uzak köşelerine ve ötesine uzanan NASA, yeni koşullara uyum sorunu yaşamayacağını düşünebileceğiniz bir kurum.
Ancak çalışmalarına Kaliforniya'daki son teknoloji ürünü Jet İtiş Laboratuvarı ('Jet Propulsion Laboratory', JPT) yerine evlerinden sürdüren Mars Curiosity aracının kontrolünden sorumlu bilim ekipleri görünüşe göre aracı kızıl gezegen yüzeyinde kontrol etmeye devam edebilmek için düşük teknolojili ancak işe yarar çözümlere başvurmak zorunda kalmış.
Curiosity ekibi Mars yüzeyinin görüntülenmesi ve araca yön verilmesinde alışılageldik yüksek teknoloji ürünü gözlükler yerine 1950'ler tarzı kırmızı-yeşil 3 boyutlu gözlükleri kullanıyor.
NASA durumun nasıl gerçekleştiğini açıkladı.

Uzay ajansı, internet sitesinde yayımladığı yazıda şunları kaydetti:
"Ekibin (koronavirüs tecridinden) birkaç hafta önce tamamen evde çalışma ihtiyacı doğacağını öngörmesi, onları nasıl çalışılacağı üzerinde tekrar düşünmeye sevk etti. Mikrofonlu kulaklıklar, monitörler ve diğer ekipmanlar dağıtıldı (tüm çalışanlar sosyal mesafe önlemlerine uyduğu için ekipmanlar evlerin önünden alındı). Ancak JPL'de çalışırken kullandıkları her şey eve gönderilemezdi: Mars'ın 3 boyutlu görüntülerine ihtiyaç duyan planlayıcılar genelde bunları gözün sağ-sol görüşleri arasında hızlı geçiş yaparak arazi yükseltilerini daha iyi açığa çıkaran özel gözlüklerle çalışıyordu. Bu, Curiosity'nin nereye sürüleceği ve robotik kolunun ne kadar uzağa erişebileceğini anlamalarına yardımcı oluyor. Fakat bu gözlükler JPL'de bulunan yüksek performanslı bilgisayarlardaki gelişmiş grafik kartlarına ihtiyaç duyuyor (bu bilgisayarlar esasen Mars sürüşü için yeniden tasarlanmış oyun bilgisayarlarından oluşuyor). Böylece, araç operatörlerinin 3 boyutlu görüntüleri sıradan dizüstü bilgisayarlarda görüntüleyebilmesi için çalışanlar 3 boyutlu basit kırmızı-mavi gözlüklere geçiş yaptı."
Uzay ajansının açıklaması, "Gelişmiş gözlükler kadar kapsamlı veya rahat olmasa da, sürüş planlaması ve kol hareketleri için işe yarıyor" diye devam etti.
Görünüşe göre birçok eşzamanlı internet üzerinden gerçekleştirilen video konferans grubunu gerektiren uzaktan operasyon sisteminin başarıyla kurulmasının ardından, ekip Mars'ta planlı kazı görevini çoktan başarıyla gerçekleştirdi.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Curiosity bilim operasyonları ekibinin şefi Carrie Bridge, "Bu klasik, tipik bir NASA örneği" dedi.
"Bir sorunla karşılaştık ve işlerin nasıl yürüyeceğini çözdük. Mars öylece durup bizi beklemiyor, hala araştırıyoruz."



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news