Avrupa’da koronavirüs önlemleri hafifletiliyor

Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
TT

Avrupa’da koronavirüs önlemleri hafifletiliyor

Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)

Avrupa, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sebebiyle haftalarca süren tecridin ardından İspanyollar ve İtalyanlar plaj ve yüzme havuzlarına döndü.  Virüs sebebiyle dünya üzerine en az 345 bin insan hayatını kaybetti.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün genel izolasyon tedbirlerinin başlamasından bu yana Kremlin’de bir toplantı düzenledi. Toplantı, koronavirüs salgını sonrasında Rusya’nın bazı turistik merkezlerinin yeniden açılması ve kısıtlamaların hafifletilmesine izin verilebileceği açıklamasın ardından geldi. Rusya’da son 24 saatte 8 bin 946 yeni vakanın görülmesiyle, ülkedeki toplam vaka sayısı 353 bin 427’ye ulaştı. Yetkililer, virüs sebebiyle 92 kişinin de hayatını kaybettiğin, böylelikle toplam ölü sayısının 3 bin 633 olduğunu söyledi.
Rusya’da virüsün en çok görüldüğü yer olan başkent Moskova, genel izolasyonun 9. Haftasına giriyor. Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, kısıtlamaları kaldırmak için henüz çok erken olduğunu ancak hükümet ofislerinin Pazartesi günü başlayarak başkentte açılmasına izin verileceğini aktardı.
Rusya Devlet Başkanı, 9 Mayıs’ta gerçekleşen ve ülkesinin 2. Dünya savaşı sırasında Nazi Almanyası üzerindeki zaferinin yıldönümü kutladığı günden bu yana ilk kez Kremlin’de görüldü. Putin, haftalardır Moskova'nın batısındaki evinde, eleştirmenlerinin sığınak olarak tanımladığı bir odadan hükümet toplantılarına başkanlık etti.
Brüksel'de, Avrupa Komisyonu, sınırların açılması ve Schengen bölgesinde hareket özgürlüğü sağlanması konusunda üye ülkelerle yapılan görüşmeler devam ediyor. AB Komisyonu Sözcüsü Stefan de Keersmaecker, bu konuyla ilgili istişarelerin Komisyon üyelerinin her Çarşamba günü haftalık toplantısında yapıldığını bildirdi. Fransa tarafından İngiltere ve İspanya'dan gelen insanlar için karantinaya yönelik karşılıklı tedbirler alma niyetiyle ilgili olarak, Komisyon,  vatandaşların herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmamaları gerektiğini vurguladı.
AB Komisyon Sözcüsü bir sanal basın toplantısı sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlarken, Avrupa Uygulama Otoritesi’nin, bu yıl yaz mevsiminde Avrupa Birliği dışındaki ülkelerin vatandaşlarına sınırlar açmak konusunun, şu anda iç sınırlar dosyası ile başa çıkma önceliği olması sebebiyle  daha sonra ele alınacağını vurguladı. İtalya ve Yunanistan tarafından sınırların açılasına olasılığına da değinirken, Belçika dahil diğer ülkelerin böyle bir karar alma konusunda isteksiz olduğunu bildirdi.
AFP’nin haberine göre, Madrid sakinleri derin bir nefes aldı. 2019 yılının sonunda Çin’de patlak veren ve hızlı bir şekilde tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgını sebebiyle sıkı izolasyon önlemleri uygulanırken, İspanya dün kafe, restoran ve yeşil alanların yeniden açılması kararını alarak önlemleri hafifletmeye gitti. Madrid sakinleri sabahın erken saatlerinde, 6 haftanın ardından ilke kez kapılarını açan Retiro Park’a koştu. Sopr kıyafetlerinin üzerine maske giyen 50 yaşındaki bir kadın, parkın yeniden açılmasının kendisine sakinlik ve rahatlama verdiğini söyledi. İspanya’daki çoğu plajlar da yeniden açıldı.
Öte yandan, İtalya’da restoranların yeniden açılmasından bir hafta sonra spor salonları ve yüzme havuzlarının yeniden kısıtlamaların kaldırılmasının bir başka aşaması. İzlanda'da ise diskolar, barlar ve spor salonları yeniden açılmaya hazırlanıyor.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’de metrolar yeniden açıldı.
Almanya'da, restoranların çoğu ve turistik bölgelerdeki bazı oteller dün yeniden çalışmaya devam etmeyi başardı. Ancak Berlin, 5 Temmuz’a kadar sosyal mesafe önlemlerini uzatmayı planlıyor.
Yaklaşık 37 bin kişinin hayatını kaybettiği İngiltere’de ise, 1 Haziran’dan itibaren okullar kısmi şekilde açılacak.



BM, İsrail'in Golan Tepeleri'nden çekilmesini talep eden kararı kabul etti

Golan Tepeleri'nde bulunan Kuneytra geçiş noktası yakınlarındaki Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) karakolunda bir tabelanın yanında duran iki İsrail askeri. (EPA)
Golan Tepeleri'nde bulunan Kuneytra geçiş noktası yakınlarındaki Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) karakolunda bir tabelanın yanında duran iki İsrail askeri. (EPA)
TT

BM, İsrail'in Golan Tepeleri'nden çekilmesini talep eden kararı kabul etti

Golan Tepeleri'nde bulunan Kuneytra geçiş noktası yakınlarındaki Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) karakolunda bir tabelanın yanında duran iki İsrail askeri. (EPA)
Golan Tepeleri'nde bulunan Kuneytra geçiş noktası yakınlarındaki Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü (UNDOF) karakolunda bir tabelanın yanında duran iki İsrail askeri. (EPA)

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu dün akşam, İsrail'in 1967'de işgal ettiği ve 1981'de ilhak ettiği Golan Tepeleri'nden çekilmesini talep eden bir karar aldı.

Karar, 123 lehte, İsrail ve ABD dahil 7 aleyhte ve 41 çekimser oyla kabul edildi.

Golan Tepeleri, yaklaşık 60 kilometre uzunluğunda ve 25 kilometre genişliğinde stratejik bir kayalık platodur. İsrail, 1967'de burayı ele geçirdi ve 1981'de ilhak etti; ancak bu adım uluslararası alanda tanınmadı.

Genel Kurul kararı, İsrail'in 1981 yılında ‘işgal altındaki Suriye Golan'ına kendi kanunlarını, otoritesini ve yönetimini dayatma’ kararının ‘geçersiz ve hükümsüz’ olduğunu belirtti ve bu kararın iptalini talep etti.

rg
Golan Tepeleri'ndeki Kuneytra geçiş noktasında bir İsrail askeri (Arşiv – Reuters)

Kararda, BM Genel Kurulu'nun İsrail'e Suriye ve Lübnan ile müzakereleri yeniden başlatması ve önceki taahhüt ve vaatlerine uyması çağrısında bulunduğu da belirtildi. Ayrıca İsrail'in işgal altındaki Suriye Golanı'ndan 4 Haziran 1967 sınırlarına çekilmesi talep edildi.

193 üyeli BM Genel Kurulu tarafından çıkarılan kararlar yasal olarak bağlayıcı olmasa da, sembolik bir ağırlığa sahip ve küresel kamuoyunu yansıtıyor.

X platformunda oylama hakkında yorum yapan İsrail'in BM Daimî Temsilcisi Danny Danon şunları söyledi: “Genel Kurul, gerçeklikten ne kadar kopuk olduğunu bir kez daha kanıtladı. İran ekseninin suçları ve Suriye'deki milislerin tehlikeli faaliyetleriyle ilgilenmek yerine, İsrail'in vatandaşlarını koruyan hayati savunma hattı olan Golan Tepeleri'nden çekilmesini talep ediyor. İsrail 1967 sınırlarına geri dönmeyecek ve Golan'ı asla terk etmeyecek.”


Rubio: Amerika ile Rusya arasında Ukrayna konusunda yapılan görüşmelerde bazı ilerlemeler kaydedildi

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (AFP)
TT

Rubio: Amerika ile Rusya arasında Ukrayna konusunda yapılan görüşmelerde bazı ilerlemeler kaydedildi

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, dün yayınlanan bir röportajında, Ukrayna ile savaşı sona erdirmek için Rusya ile yapılan görüşmelerde "bazı ilerlemeler" sağlandığını söyledi.

Rubio, Fox News’te yaptığı açıklamada, "Yapmaya çalıştığımız şey, bu konuda bir miktar ilerleme kaydettiğimizi düşünüyorum, Ukraynalıların gelecekte güvenlik garantisi sağlayacak şekilde yaşayabilecekleri şeyleri bulmaktır" dedi. ABD'nin, anlaşmanın onlara "sadece ekonomilerini yeniden inşa etmelerine değil, aynı zamanda bir ulus olarak refaha kavuşmalarına da olanak sağlayacağını" umduğunu belirtti.


Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

TT

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Sudan, Rusya'ya silah karşılığında deniz üssü ve altın teklif ediyor

Amerikan yönetimi Sudan’daki çatışmanın taraflarına ülkedeki savaşı durdurmaya yönelik bir yol haritasını kabul ettirmeye çalışırken, ABD ve Sudanlı kaynaklar, Port Sudan yönetiminin Rusya’dan silah desteği almak için Moskova ile temas kurduğunu bildirdi. Kaynaklara göre Port Sudan, gelişmiş silahlar karşılığında Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma imkânı ve maden ile altın yatırımları teklif etti. Bu durum, Sudan’daki savaşın, küresel ölçekte kritik öneme sahip deniz geçişlerinden birinde, ABD baskıları ile Rusya’nın cazip teklifleri arasında daha geniş bir güç mücadelesine dönüşmesi riskini artırıyor.

Bu gelişmelerle eş zamanlı olarak, ABD’nin Sudan’da ateşkes için hazırladığı yeni öneriye ilişkin daha fazla ayrıntı ortaya çıktı. Teklifin, İslamcı akım ve Müslüman Kardeşler’i dışarıda bırakan, askeri, insani ve siyasi alanları kapsayan üç paralel yol haritası içerdiği belirtildi.

Rusya için deniz üssü ve altın

ABD’nin yoğun diplomatik girişimleri sürerken, Wall Street Journal dün yayımladığı haberinde, geçici başkent olarak Port Sudan’ı kullanan hükümetin Rusya’ya Kızıldeniz kıyısında deniz üssü kurma ve maden ile altın alanlarında yatırım yapma teklifinde bulunduğunu aktardı. Habere göre bu teklif, Sudan ordusunun Rusya’dan gelişmiş silahlarla yeniden donatılması karşılığında yapıldı.

fvbg
Kızıldeniz'deki Port Sudan limanı (Getty Images)

Gazetenin adını vermediği Sudanlı yetkililere dayandırdığı habere göre, Sudan’ın Rusya’ya ilettiği teklif, 25 yıllık bir anlaşmayı kapsıyor. Buna göre Rusya, Port Sudan Limanı’nda veya Kızıldeniz kıyısındaki başka bir deniz tesisinde, aralarında nükleer güçle çalışan savaş gemilerinin de bulunduğu dört deniz unsurunu ve en fazla 300 askeri konuşlandırabilecek.

Amerikan gazetesi, böyle bir üssün Rusya’ya Süveyş Kanalı üzerinden geçen ve küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12’sini oluşturan deniz hattını izleme imkânı vereceğine dikkat çekti.

ABD uyarısı

Gazete ayrıca, üst düzey bir ABD yetkilisinin, Port Sudan ya da Libya’da kurulacak bir Rus askeri üssünün Moskova’nın güç kullanma kapasitesini artırabileceği ve daha az kısıtlamayla hareket etmesine yol açabileceği uyarısında bulunduğunu aktardı. Emekli Tümgeneral Mark Hicks’in değerlendirmesine göre ise böyle bir deniz üssü, Rusya’nın uluslararası konumunu güçlendirecek ve bölgedeki nüfuz alanını genişletecek.

fv
Sudan Ordusu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Bu gelişme, Port Sudan’daki askeri yönetimin yeni silah kaynakları arayışını sürdürdüğü bir dönemde ortaya çıktı. Gazetenin adını açıklamadığı bir Sudanlı yetkili, ülkenin gelişmiş silah sistemlerine ve hava savunma kapasitesine ihtiyaç duyduğunu, ancak bu tür bir anlaşmanın ABD ve Avrupa Birliği (AB) ile sorun yaratabileceğini belirtti.

Gazetenin değerlendirmesine göre Washington, savaşı durduracak ve sivil yönetime geçiş sürecini başlatacak bir yol haritasına odaklanırken, Port Sudan yönetimi ise Rusya ile yakınlaşmanın getireceği askeri ve ekonomik kazanımları önceliklendiriyor.

Ateşkes ve uluslararası mekanizma

Bu çerçevede, ABD’nin Sudan’da ateşkese yönelik yeni önerisine ilişkin ayrıntılar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Al Arabiya’ya konuşan kaynaklar, teklifin askeri, insani ve siyasi başlıklardan oluşan üç paralel süreci kapsadığını ve İslamcı akım ile Müslüman Kardeşler’in bu süreç dışında tutulduğunu aktardı.

Mısır kaynaklarına dayandırılan habere göre, askeri başlık, ülke genelinde kapsamlı bir ateşkesi öngörüyor. Buna göre ateşkesten sonra geniş ölçekli bir insani operasyon başlatılacak, yardım kuruluşlarının erişimi sağlanacak ve temel hizmetler yeniden tesis edilecek. Ayrıca ateşkesi denetlemek üzere, sahada gözetim mekanizmalarına sahip bir uluslararası komite kurulması planlanıyor. Bu komite, insani koridorların güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak ve olası ihlalleri takip etmekle görevlendirilecek.

cdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump’ın Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Başdanışmanı Massad Boulos (AFP)

İnsani sürecin başarısı, ateşkesin kalıcılığına ve yardımın ülke geneline etkin biçimde ulaşmasına bağlanıyor. Buna göre sağlam bir ateşkes, insani operasyonların başlaması için temel koşul olacak; bu da yardım ekiplerinin erişimini kolaylaştırarak yerinden edilmiş kişiler ile mültecilerin güvenli dönüşü için gerekli ortamın hazırlanmasına katkı sağlayacak.

Siyasi sürece ilişkin öneri ise eski rejim mensupları ve İslamcılar hariç, sivil güçlerin öncülüğünde bir geçiş süreci öngörüyor. Bu süreç, ordunun ve Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) ateşkese onay vermesiyle eş zamanlı olarak başlayacak ve savaşın sonlandırılmasına giden yolun ilk adımını oluşturacak.

Askeri alanda kapsamlı reform

Yol haritası ayrıca kapsamlı bir askeri reform sürecini de içeriyor. Buna göre Sudan İslami Hareketi ve Müslüman Kardeşler çizgisine yakın isimlerin ordu ve güvenlik kurumlarından çıkarılması, silahlı grupların entegrasyonu ve iki tarafla birlikte savaşan milis yapılanmalarının tasfiyesi planlanıyor. Amaç, sivil otoriteye tabi, birleşik ve profesyonel bir ordu ile yeniden yapılandırılmış güvenlik kurumları oluşturmak. Bu süreçte karar merciinin ordu veya HDK olmayacağı özellikle vurgulanıyor.

Öte yandan, eylül ayında ABD’li arabulucu Massad Boulos tarafından sunulan planın, Sudan hükümeti ile HDK temsilcilerine ateşkes ve kapsamlı bir insani süreç önerdiği biliniyor. Ancak Boulos 25 Kasım’da her iki tarafın da plana henüz onay vermediğini açıklamıştı.

Boulos o dönemde yaptığı açıklamada, tarafların ateşkesi ‘ön koşul olmadan’ kabul etmesinin önemine dikkat çekmiş; bunun can kayıplarını azaltmak, siyasi sürecin yeniden başlamasını sağlamak ve ülkenin sivil yönetime geçişi için gerekli koşulları oluşturmak açısından kritik olduğunu ifade etmişti.