Avrupa’da koronavirüs önlemleri hafifletiliyor

Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
TT

Avrupa’da koronavirüs önlemleri hafifletiliyor

Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)
Brüksel'deki bir sığınma evindeki bir hemşire, dün kızını karşılamaya hazırlanan yaşlı kadının dudaklarıma ruj sürerken (EPA)

Avrupa, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sebebiyle haftalarca süren tecridin ardından İspanyollar ve İtalyanlar plaj ve yüzme havuzlarına döndü.  Virüs sebebiyle dünya üzerine en az 345 bin insan hayatını kaybetti.
Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün genel izolasyon tedbirlerinin başlamasından bu yana Kremlin’de bir toplantı düzenledi. Toplantı, koronavirüs salgını sonrasında Rusya’nın bazı turistik merkezlerinin yeniden açılması ve kısıtlamaların hafifletilmesine izin verilebileceği açıklamasın ardından geldi. Rusya’da son 24 saatte 8 bin 946 yeni vakanın görülmesiyle, ülkedeki toplam vaka sayısı 353 bin 427’ye ulaştı. Yetkililer, virüs sebebiyle 92 kişinin de hayatını kaybettiğin, böylelikle toplam ölü sayısının 3 bin 633 olduğunu söyledi.
Rusya’da virüsün en çok görüldüğü yer olan başkent Moskova, genel izolasyonun 9. Haftasına giriyor. Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, kısıtlamaları kaldırmak için henüz çok erken olduğunu ancak hükümet ofislerinin Pazartesi günü başlayarak başkentte açılmasına izin verileceğini aktardı.
Rusya Devlet Başkanı, 9 Mayıs’ta gerçekleşen ve ülkesinin 2. Dünya savaşı sırasında Nazi Almanyası üzerindeki zaferinin yıldönümü kutladığı günden bu yana ilk kez Kremlin’de görüldü. Putin, haftalardır Moskova'nın batısındaki evinde, eleştirmenlerinin sığınak olarak tanımladığı bir odadan hükümet toplantılarına başkanlık etti.
Brüksel'de, Avrupa Komisyonu, sınırların açılması ve Schengen bölgesinde hareket özgürlüğü sağlanması konusunda üye ülkelerle yapılan görüşmeler devam ediyor. AB Komisyonu Sözcüsü Stefan de Keersmaecker, bu konuyla ilgili istişarelerin Komisyon üyelerinin her Çarşamba günü haftalık toplantısında yapıldığını bildirdi. Fransa tarafından İngiltere ve İspanya'dan gelen insanlar için karantinaya yönelik karşılıklı tedbirler alma niyetiyle ilgili olarak, Komisyon,  vatandaşların herhangi bir ayrımcılığa maruz kalmamaları gerektiğini vurguladı.
AB Komisyon Sözcüsü bir sanal basın toplantısı sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlarken, Avrupa Uygulama Otoritesi’nin, bu yıl yaz mevsiminde Avrupa Birliği dışındaki ülkelerin vatandaşlarına sınırlar açmak konusunun, şu anda iç sınırlar dosyası ile başa çıkma önceliği olması sebebiyle  daha sonra ele alınacağını vurguladı. İtalya ve Yunanistan tarafından sınırların açılasına olasılığına da değinirken, Belçika dahil diğer ülkelerin böyle bir karar alma konusunda isteksiz olduğunu bildirdi.
AFP’nin haberine göre, Madrid sakinleri derin bir nefes aldı. 2019 yılının sonunda Çin’de patlak veren ve hızlı bir şekilde tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgını sebebiyle sıkı izolasyon önlemleri uygulanırken, İspanya dün kafe, restoran ve yeşil alanların yeniden açılması kararını alarak önlemleri hafifletmeye gitti. Madrid sakinleri sabahın erken saatlerinde, 6 haftanın ardından ilke kez kapılarını açan Retiro Park’a koştu. Sopr kıyafetlerinin üzerine maske giyen 50 yaşındaki bir kadın, parkın yeniden açılmasının kendisine sakinlik ve rahatlama verdiğini söyledi. İspanya’daki çoğu plajlar da yeniden açıldı.
Öte yandan, İtalya’da restoranların yeniden açılmasından bir hafta sonra spor salonları ve yüzme havuzlarının yeniden kısıtlamaların kaldırılmasının bir başka aşaması. İzlanda'da ise diskolar, barlar ve spor salonları yeniden açılmaya hazırlanıyor.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’de metrolar yeniden açıldı.
Almanya'da, restoranların çoğu ve turistik bölgelerdeki bazı oteller dün yeniden çalışmaya devam etmeyi başardı. Ancak Berlin, 5 Temmuz’a kadar sosyal mesafe önlemlerini uzatmayı planlıyor.
Yaklaşık 37 bin kişinin hayatını kaybettiği İngiltere’de ise, 1 Haziran’dan itibaren okullar kısmi şekilde açılacak.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.