Yeni salgın dalgası yaşayan İran maskeyi zorunlu kılıyor

Dün Tahran'daki bir sokakta koruyucu maske takan İranlı kadınlar (AFP)
Dün Tahran'daki bir sokakta koruyucu maske takan İranlı kadınlar (AFP)
TT

Yeni salgın dalgası yaşayan İran maskeyi zorunlu kılıyor

Dün Tahran'daki bir sokakta koruyucu maske takan İranlı kadınlar (AFP)
Dün Tahran'daki bir sokakta koruyucu maske takan İranlı kadınlar (AFP)

İran, ‘ağır’ bir Kovid-19 salgını dalgası ile karşı karşıya. Yetkililer ise ikinci bir dalganın ‘kesin’ olmasını bekliyor. Bu nedenle İran hükümeti, topluluklarda ve kırmızı olarak sınıflandırılmış (salgın riski yüksek) eyaletlerde 5 Temmuz itibariyle iki hafta süreyle maske takmayı zorunlu hale getirdi. Önceki tutumundan dönen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, kırmızı vaziyetteki eyaletlerin salgını önlemek için yeniden kısıtlama uygulamaya olanak sağlayacak yetkileri genişletme talebini kabul etti.
Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Hastalıkları Bölüm Başkanı Muhammed Mehdi Goya, koronavirüs salgının ‘başka bir dalgası’ hakkında uyarıda bulundu. Goya, yarı-resmi ISNA haber ajansına göre, “Bugün hastane haricinde, teşhisleri konmamış 10 kat daha fazla vaka mevcut var. Salgının başka bir dalgasıyla karşılaşacağımız hiç şüphesiz. Ayrıca kışın neler olup biteceğini bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan, İçişleri Bakanlığına bağlı koronavirüs yönetimi fırsatları değerlendirme grubu başkanı Ali Aga Muhammedi, ikinci bir koronavirüs salgını dalgasının gerçekleşeceğinin ‘doğrulandığını’, ülkesinin ‘şu anda ilk dalganın son aşamasından geçtiğini’ açıkladı. Muhammedi, ISNA’nın haberine göre, “Bazı illerde vaka sayılarında artış yaşanıyor. Maske kullanımı yasal bir görev olmalıdır” ifadelerini kullandı.
İran Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Sima Sadat Lari ise Ahvaz, Batı Azerbaycan, Hürmüzgan, Kürdistan ve Kirmanşah eyaletlerinin kırmızı bölge olarak belirlendiğini, Buşehr, İlam, Doğu Azerbaycan ve Razavi Horasan’ın ise uyarı durumunda yer aldığını belirtti.
Sözcü Lari, dün yaptığı açıklamada, koronavirüs nedeniyle ülke genelinde 144 kişinin daha hayatını kaybettiğini, böylece koronavirüsten hayatını kaybedenlerin toplam sayısının 10 bin 508'e yükseldiğini bildirdi. Vaka sayısının ise 2 bin 489 artarak 222 bin 669'a çıktığını söyledi. Bakanlık, hastanelerde 2 bin 946 kritik vakanın bulunduğunu, şuana kadar ülke genelinde 183 bin 301 kişinin virüsü yendiğini kaydetti. Aynı zamanda 1 milyon 610 bin 869 teşhis testinin gerçekleştirildiği söylendi.
Lari, dün erken saatlerde yaptığı açıklamada, “Ahvaz halkı için endişeliyiz. Buradaki salgın dalgasının hızla alçalmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Ülkenin güneybatısında yoğun nüfusa sahip Ahvaz, 11 Nisan'da kısıtlamaların hafifletilmesi ve ekonomik faaliyetlerin yeniden başlatılmasından iki hafta sonra salgının odak noktası haline geldi.
ISNA’nın haberine göre, son günlerde eyalete 180 solunum cihazı, yoğun bakım ekipmanları ve sağlık ekipleri gönderildi.
Sözcü Lari, Sağlık Bakanlığının “maske kullanıyorum” isimli bir kampanya başlatmasından bir gün sonra yaptığı açıklamada, maske kullanımının enfeksiyon riskini yüzde 70 ila 80 oranında engellediğini söyledi. Aynı zamanda İranlıların salgınla mücadeledeki tedbirlere uymasını istedi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, dün yaptığı açıklamada, kamuoyuna açık yerlerde maske takmanın önümüzdeki hafta itibariyle zorunlu olacağını bildirdi. Aynı zamanda koronavirüsten en çok etkilenen eyaletlerde kısıtlamaların yeniden aktifleştirilmesi için yeşil ışık yaktı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, Kovid-19 salgınını durdurmak için tam kapatma önlemleri almaktan kaçınan İran’da çoğu bölgede maske ve koruyucu ekipman kullanmak isteğe bağlıydı.
Korona ile Ulusal Mücadele Kurulu toplantısında konuşan Ruhani, kapalı toplanma alanlarında maske takmanın zorunlu olacağını açıkladı.   
5 Temmuz itibariyle yürürlüğe girecek olan uygulama, 22 Temmuz’a kadar sürecek ve gerekli görüldüğü taktirde Cumhurbaşkanı tarafından uzatılacak.
Ruhani, Sağlık Bakanlığının tehlikeli kabul edilen yer ve topluluklarla ilgili ‘açık bir yönetmelik’ hazırladığını söyledi, ancak konu hakkında detay vermedi.
Söz konusu prosedüre uymayanlara verilecek cezayı da açıklamadı.
Öte yandan İran Sağlık Bakan Yardımcısı İreç Herirçi, “Devlet müdürlükleri ve alışveriş merkezleri gibi yerlerde maske takmayan kişilere hizmet verilmeyecek” ifadelerinde bulundu.
Herirçi, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Her 33 saniyede bir İranlı koronavirüse yakalanırken, Kovid-19 nedeniyle her 13 dakikada bir kişi hayatını kaybediyor” dedi.
Artan vaka sayıları, bazı eyaletlerin kırmızı olarak sınırlandırılmasına yol açtı. Dolayısıyla yetkililer, bu bölgelerin gerektiği taktirde hareket kısıtlamasına gitmesine izin verdi.
Kırmızı olarak sınırlandırılan illeri artırma konusunda bu ayın ortalarında çekinceleri olan Ruhani, bu sınıflandırmayı açıklamadan önce standart ve gözetimin sıkılaştırılmasını talep etmişti.
Geçen hafta, bu sınıflandırmaya doğrudan işaret etmekten kaçınan Sağlık Bakanlığı Sözcüsü, bu hafta ikinci dalga korkusuyla beraber bu çekincesinden vazgeçti.
Prosedürün kırmızı bölgeleri içeren eyaletleri de kapsayacak şekilde genişletileceğini belirten Ruhani, “Kırmızı olarak sınıflandırılmış eyalette koronayla mücadeleden sorumlu komisyon, kısıtlamaları bir hafta boyunca yeniden uygulamayı teklif edebilir” ifadelerini kullandı.
 



Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Netanyahu Washington'a gidiyor: Trump Gazze'de bir anlaşmaya varılmasına yardımcı olabilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump ile yarın (Pazartesi) yapacağı görüşmelerin, İsrailli müzakerecilerin Pazar günü Katar'da yeniden başlattığı rehine serbest bırakma ve Gazze'de ateşkes görüşmelerinin ilerlemesine yardımcı olacağına inandığını ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığı habere göre Netanyahu bugün Washington'a gitmek üzere uçağına binmeden önce yaptığı açıklamada, ateşkes görüşmelerine katılan İsrailli müzakerecilerin İsrail tarafından kabul edilen şartlar üzerinde bir anlaşmaya varmak için açık talimatları olduğunu söyledi.

“Başkan Trump ile yapacağım görüşmenin bu sonuçların elde edilmesine kesinlikle katkıda bulunacağına inanıyorum” diyen Netanyahu, Gazze'de tutulan rehinelerin geri dönmesini sağlamaya ve Filistin İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) İsrail'e yönelik tehdidini ortadan kaldırmaya kararlı olduğunu vurguladı.

Bu, Trump'ın yaklaşık altı ay önce iktidara gelmesinden bu yana Netanyahu'nun Beyaz Saray'a yaptığı üçüncü ziyaret olacak.

Netanyahu'nun kalıcı bir ateşkesi kabul etmesi ve Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için kamuoyu baskısı artarken, iktidardaki sağcı koalisyonun bazı sertlik yanlısı üyeleri buna karşı çıkıyor, Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar da dahil olmak üzere bir kesimde kalıcı atşkesi destekliyor.

Hamas Cuma günü yaptığı açıklamada, Trump'ın İsrail'in 60 günlük bir ateşkesi sonuçlandırmak için gerekli koşulları kabul ettiğini söylemesinden birkaç gün sonra, ABD destekli Gazze ateşkes önerisine verdiği yanıtın olumlu olduğunu söyledi.

Hamas resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Hamas, arabulucuların Gazze'deki halkımıza yönelik saldırganlığı durdurmaya yönelik son önerisi üzerine Filistinli gruplar ve güçlerle iç istişarelerini tamamladı ve hareket, arabuluculara olumlu olan yanıtı iletti ve hareket, bu çerçeveyi uygulama mekanizması üzerinde derhal bir müzakere turuna girmeye tüm ciddiyetiyle hazırdır.”

Ancak Hamas'ın müttefiki olan silahlı bir gruptan Filistinli bir yetkili, iki tarafın hala karşı karşıya olduğu potansiyel zorlukların bir işareti olarak, insani yardım, Mısır sınırındaki Refah sınır kapısından geçiş ve İsrail güçlerinin geri çekilme takviminin netleştirilmesi konularında endişelerin devam ettiğini söyledi.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada Hamas'ın ateşkes önerisinde yapmak istediği değişikliklerin “İsrail için kabul edilemez” olduğu belirtildi. Bununla birlikte ofis, heyetin İsrail'in kabul ettiği Katar önerisi temelinde rehinelerimizin geri dönüşünü güvence altına alma çabalarını sürdürmek üzere Katar'a gideceğini söyledi.

Netanyahu defalarca Hamas'ın silahsızlandırılması gerektiğini ifade etmiş, Hamas ise bu talebi tartışmayı reddetmişti.

Trump ile birlikte geçen ay İran'a karşı 12 gün süren hava savaşının sonuçlarını geliştireceklerine ve Tahran'ın nükleer silah edinmemesini sağlamaya çalışacaklarına inandığını ifade eden  Netanyahu Ortadoğu'daki son gelişmelerin barış çemberini genişletmek için bir fırsat sunduğunu da sözlerine ekledi.

Rehineler

Cumartesi akşamı Tel Aviv'de Savunma Bakanlığı merkezinin yakınındaki meydanda toplanan kalabalık ateşkes ve Gazze'de halen alıkonulan 50 kadar rehinenin iadesini talep etti.  İsrail bayrakları sallayan protestocular sloganlar attarak rehinelerin resimlerinin bulunduğu pankartlar taşıdı.

Savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail istatistiklerine göre yaklaşık bin 200 kişinin öldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı saldırıyla patlak vermişti.

Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail'in o tarihten bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik askeri harekâtının 57 binden fazla Filistinlinin ölümüne, açlık krizine, Gazze nüfusunun tamamının yerinden edilmesine ve Şerit genelinde yıkıma yol açtığını söylüyor.

Kalan rehinelerden yaklaşık 20'sinin hala hayatta olduğuna inanılıyor. Rehinelerin çoğu diplomatik müzakereler yoluyla serbest bırakıldı ve İsrail ordusu da bazılarını Gazze'den çıkarmayı başardı.