Yeni salgın dalgası yaşayan İran maskeyi zorunlu kılıyor

Dün Tahran'daki bir sokakta koruyucu maske takan İranlı kadınlar (AFP)

İran, ‘ağır’ bir Kovid-19 salgını dalgası ile karşı karşıya. Yetkililer ise ikinci bir dalganın ‘kesin’ olmasını bekliyor. Bu nedenle İran hükümeti, topluluklarda ve kırmızı olarak sınıflandırılmış (salgın riski yüksek) eyaletlerde 5 Temmuz itibariyle iki hafta süreyle maske takmayı zorunlu hale getirdi. Önceki tutumundan dönen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, kırmızı vaziyetteki eyaletlerin salgını önlemek için yeniden kısıtlama uygulamaya olanak sağlayacak yetkileri genişletme talebini kabul etti.
Sağlık Bakanlığı Enfeksiyon Hastalıkları Bölüm Başkanı Muhammed Mehdi Goya, koronavirüs salgının ‘başka bir dalgası’ hakkında uyarıda bulundu. Goya, yarı-resmi ISNA haber ajansına göre, “Bugün hastane haricinde, teşhisleri konmamış 10 kat daha fazla vaka mevcut var. Salgının başka bir dalgasıyla karşılaşacağımız hiç şüphesiz. Ayrıca kışın neler olup biteceğini bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.
Diğer yandan, İçişleri Bakanlığına bağlı koronavirüs yönetimi fırsatları değerlendirme grubu başkanı Ali Aga Muhammedi, ikinci bir koronavirüs salgını dalgasının gerçekleşeceğinin ‘doğrulandığını’, ülkesinin ‘şu anda ilk dalganın son aşamasından geçtiğini’ açıkladı. Muhammedi, ISNA’nın haberine göre, “Bazı illerde vaka sayılarında artış yaşanıyor. Maske kullanımı yasal bir görev olmalıdır” ifadelerini kullandı.
İran Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Sima Sadat Lari ise Ahvaz, Batı Azerbaycan, Hürmüzgan, Kürdistan ve Kirmanşah eyaletlerinin kırmızı bölge olarak belirlendiğini, Buşehr, İlam, Doğu Azerbaycan ve Razavi Horasan’ın ise uyarı durumunda yer aldığını belirtti.
Sözcü Lari, dün yaptığı açıklamada, koronavirüs nedeniyle ülke genelinde 144 kişinin daha hayatını kaybettiğini, böylece koronavirüsten hayatını kaybedenlerin toplam sayısının 10 bin 508'e yükseldiğini bildirdi. Vaka sayısının ise 2 bin 489 artarak 222 bin 669'a çıktığını söyledi. Bakanlık, hastanelerde 2 bin 946 kritik vakanın bulunduğunu, şuana kadar ülke genelinde 183 bin 301 kişinin virüsü yendiğini kaydetti. Aynı zamanda 1 milyon 610 bin 869 teşhis testinin gerçekleştirildiği söylendi.
Lari, dün erken saatlerde yaptığı açıklamada, “Ahvaz halkı için endişeliyiz. Buradaki salgın dalgasının hızla alçalmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Ülkenin güneybatısında yoğun nüfusa sahip Ahvaz, 11 Nisan'da kısıtlamaların hafifletilmesi ve ekonomik faaliyetlerin yeniden başlatılmasından iki hafta sonra salgının odak noktası haline geldi.
ISNA’nın haberine göre, son günlerde eyalete 180 solunum cihazı, yoğun bakım ekipmanları ve sağlık ekipleri gönderildi.
Sözcü Lari, Sağlık Bakanlığının “maske kullanıyorum” isimli bir kampanya başlatmasından bir gün sonra yaptığı açıklamada, maske kullanımının enfeksiyon riskini yüzde 70 ila 80 oranında engellediğini söyledi. Aynı zamanda İranlıların salgınla mücadeledeki tedbirlere uymasını istedi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, dün yaptığı açıklamada, kamuoyuna açık yerlerde maske takmanın önümüzdeki hafta itibariyle zorunlu olacağını bildirdi. Aynı zamanda koronavirüsten en çok etkilenen eyaletlerde kısıtlamaların yeniden aktifleştirilmesi için yeşil ışık yaktı.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, Kovid-19 salgınını durdurmak için tam kapatma önlemleri almaktan kaçınan İran’da çoğu bölgede maske ve koruyucu ekipman kullanmak isteğe bağlıydı.
Korona ile Ulusal Mücadele Kurulu toplantısında konuşan Ruhani, kapalı toplanma alanlarında maske takmanın zorunlu olacağını açıkladı.   
5 Temmuz itibariyle yürürlüğe girecek olan uygulama, 22 Temmuz’a kadar sürecek ve gerekli görüldüğü taktirde Cumhurbaşkanı tarafından uzatılacak.
Ruhani, Sağlık Bakanlığının tehlikeli kabul edilen yer ve topluluklarla ilgili ‘açık bir yönetmelik’ hazırladığını söyledi, ancak konu hakkında detay vermedi.
Söz konusu prosedüre uymayanlara verilecek cezayı da açıklamadı.
Öte yandan İran Sağlık Bakan Yardımcısı İreç Herirçi, “Devlet müdürlükleri ve alışveriş merkezleri gibi yerlerde maske takmayan kişilere hizmet verilmeyecek” ifadelerinde bulundu.
Herirçi, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Her 33 saniyede bir İranlı koronavirüse yakalanırken, Kovid-19 nedeniyle her 13 dakikada bir kişi hayatını kaybediyor” dedi.
Artan vaka sayıları, bazı eyaletlerin kırmızı olarak sınırlandırılmasına yol açtı. Dolayısıyla yetkililer, bu bölgelerin gerektiği taktirde hareket kısıtlamasına gitmesine izin verdi.
Kırmızı olarak sınırlandırılan illeri artırma konusunda bu ayın ortalarında çekinceleri olan Ruhani, bu sınıflandırmayı açıklamadan önce standart ve gözetimin sıkılaştırılmasını talep etmişti.
Geçen hafta, bu sınıflandırmaya doğrudan işaret etmekten kaçınan Sağlık Bakanlığı Sözcüsü, bu hafta ikinci dalga korkusuyla beraber bu çekincesinden vazgeçti.
Prosedürün kırmızı bölgeleri içeren eyaletleri de kapsayacak şekilde genişletileceğini belirten Ruhani, “Kırmızı olarak sınıflandırılmış eyalette koronayla mücadeleden sorumlu komisyon, kısıtlamaları bir hafta boyunca yeniden uygulamayı teklif edebilir” ifadelerini kullandı.