Avrupa Birliği’nin Libya konusunda Türkiye ile işbirliği yapmaya ihtiyacı var

Avrupa Birliği (AB), Libya'daki tüm tarafları Birleşmiş Milletler (BM) kararları doğrultusunda ‘Berlin Konferansı’nda verdikleri sözlere uymaya çağırırken Türkiye, AB ile Libya konusunda işbirliği yapmak istediğini dile getirdi. Bununla birlikte Türkiye, cumartesiyi pazara bağlayan gece Vatiyye Hava Üssü’ne düzenlenen hava saldırısında tahrip olan hava savunma sisteminin yerine yenisini konuşlandırmak üzere hazırlıklara başladı.
Öte yandan AB Dış Politika ve Güvenlik İşleri Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell, Libya'da barışı yeniden sağlama ihtiyacını vurgulayarak “Daha fazla iş birliğine ihtiyacımız var. Türkiye ile ilişkimiz, dış politika açısından AB'nin en önemli meselesi haline geldi” dedi.
Dün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Dışişleri Bakanlığı’ndaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Borrell, “Şuan (Türkiye ile) ilişkimiz, ideal olmaktan çok uzak. Birtakım ciddi meseleler var. Bunları derhal ele almamız gerekiyor. Herkes BM kararları doğrultusunda Libya konulu Berlin Konferansı'ndaki taahhütlerine uymalıdır” şeklinde konuştu. Türkiye tarafı ile Doğu Akdeniz'in yanı sıra Libya ve Suriye'deki son durumla ilgili de görüştüğünü belirten Borrell, “Berlin Konferansı’ndaki tüm katılımcılar bir barış anlaşmasını desteklemeli ve Libya'da barışı yeniden tesis etmek için yakın bir şekilde çalışmalıyız” dedi.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’nin Libya, Suriye ve Balkanlar konusunda AB ile işbirliği yapmayı umduğunu ve bu işbirliğini sabırsızlıkla beklediğini söyledi. Fransa’nın BM tarafından Libya’ya uygulanan silah ambargosunun uygulanıp uygulanmadığını denetleme görevi üstlendiği bir NATO misyonu sırasında Türk savaş gemilerinin biri tarafından taciz edildiği iddiası hakkında ise Çavuşoğlu, “(Fransa) en son Doğu Akdeniz’de bir taciz olayı iddiasında bulundu, ama bunun doğru olmadığını, doğruyu söylemediğini biz ispatladık. NATO veya Avrupa Birliği bunu söyleyemez ama biz çok açık söylüyoruz, Fransa burada dürüst davranmadı. Böyle bir durumda Fransa’nın açık ve net bir şekilde Türkiye’den özür dilemesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Fransa’nın Libya Ulusal Ordusu lideri Halife Hafter’i desteklediğini belirten Çavuşoğlu, bunun Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile Türkiye arasında 27 Kasım 2019'da İstanbul'da imzalanan Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakatı Muhtırası’nı ve Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası’nı baltalama çabası olduğunu kaydetti.
Diğer yandan Milli Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili, Libya’nın kuzeybatısındaki Vatiyye Hava Üssü’nün hedef alınmasının, ‘Hafter ve dış güçlerin ülkede kaosu sürdürme arzusunun bir göstergesi’ olduğunu belirtti. Türk basınında kimliği gizli tutularak açıklamaları aktarılan yetkili, Hafter'in alenen desteklemesinin, kaos ve çatışmalara neden olacağı göz önüne alındığında ‘bu saldırılara’ devam etmenin Hafter ve dış güçlerin Libya'da istikrarsızlığı sürdürme arzusundan kaynaklandığının açık olduğunu vurguladı.
Anadolu Ajansı (AA), daha önce askeri bir kaynaktan Vatiyye Hava Üssü’nün 18 Mayıs'ta UMH’nin kontrolüne geçirmesinden bu yana ilk kez ‘kimliği belirsiz’ savaş uçakları tarafından bombalandığını aktarmıştı.
Buna karşın Libya Ulusal Ordusu’na (LUO) bağlı Ahlaki Rehberlik İdaresi Başkanı Tuğgeneral Halid el-Mahcub, Vatiyye Hava Üssü’nde 9 yerin vurulduğunu, vurulan hedeflerin yaklaşık yüzde 80'inin yok edildiğini ve bombardımanda üst düzey bir komutanın öldüğünü söyledi. Mahcub, bombardımanda, Türkiye’nin geçtiğimiz Perşembe günü üsse konuşlandırdığı Hawk hava savunma sisteminin, Koral bataryalarının ve radarlarının imha edildiğini açıkladı.
Öte yandan dün Türk basınında yer alan haberlere göre raporlar, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Ankara'nın Ukrayna'dan satın alınan S-125 Hava Savunma Sistemi’ni Sirte ekseninde ve Libya'nın batısındaki bazı stratejik öneme sahip alanlarda aktifleştirdiğine işaret etti.

Tibet Budizmi'nin ruhani lideri 14. Dalay Lama Tenzin Gyatso cumartesi günü sürgündeki binlerce Tibetli'yle buluştu.

Dünyanın dört bir köşesinden gelen takipçileri, 14. Dalay Lama'nın onlarca senedir yaşadığı Dharamshala yakınlarındaki büyük tapınakta bir tören düzenledi.

6 Temmuz'da 90 yaşına girecek 14. Dalay Lama'nın çok uzun bir yaşam sürmesi için duacı oldular.

Tenzin Gyatso törende yaptığı ve eş zamanlı olarak farklı dillere çevrilen konuşmasında Budistlerin ruhani koruyucularından birine işaret ederek şu ifadeleri kullandı:

Şu ana kadar elimden gelenin en iyisini yaptım. Avalokiteśvara'nın da desteğiyle 30-40 yıl daha yaşayıp duyarlı varlıklara ve Budizm öğretilerine hizmetimi sürdürmeyi umut ediyorum.

14. Dalay Lama, aralıkta Reuters'a yaptığı açıklamada 110 yaşına kadar yaşayacağını öngörmüştü.

Tenzin Gyatso, ölümünden sonra Tibet'teki Budizm geleneğinin süreceğini belirterek, bu unvanı taşıyan son kişi olmayacağını önceki günlerde söylemişti.

Ruhani lider, 1587'de oluşturulan Dalay Lama unvanının yeni bir reenkarnasyonla süreceğini ifade etmişti.

Halefinin belirlenmesinde tek yetkinin kendi kurduğu Gaden Phodrang Vakfı'na ait olacağını söyleyen Tenzin Gyatso, 15. Dalay Lama'nın Çin sınırları dışında "özgür dünyada" doğacağını da yinelemişti.

Gyatso'nun "Çin dahil herhangi bir ülke tarafından siyasi amaçlarla seçilen bir adayın tanınmaması gerektiğini" vurgulamasına Pekin'den tepki gelmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, yeni Dalay Lama'nın Pekin yönetimi tarafından onaylanması gerekeceğini savunmuştu.

Tibet Budizmi'ne göre Dalay Lama, reenkarne olacağı bedeni kendisi seçebiliyor.

Tenzin Gyatso, 1940'ta Dalay Lama’nın 14. reenkarnasyonu olarak Tibet Budizmi'nin ruhani liderliğini yapmaya başlamıştı.

Gyatso, Çin birliklerinin Tibet'in başkenti Lhasa'da 1959'da patlak veren bağımsızlık yanlısı ayaklanmayı bastırmasının ardından bölgeyi terk etmiş ve Hindistan'ın kuzeyindeki Dharamshala kentine yerleşmişti. Burada sürgündeki Tibet meclisi ve hükümetini kurmuştu.

Himalaya Dağları'nın kuzeyinde yer alan 2,5 milyon kilometre genişliğindeki Tibet Platosu, deniz seviyesinden ortalama 4 bin 380 metre yüksekliğiyle "dünyanın çatısı" diye biliniyor.

Tarih boyunca yarı göçebe Tibet halkının yurdu olan bölge, 1951'de imzalanan 17 Nokta Anlaşması'yla Çin'in egemenliğine girmişti. Pekin yönetimi, bunu "Tibet'in barışçıl özgürleşmesi" diye adlandırmıştı.

Independent Türkçe, AFP, Reuters

Avrupa Birliği’nin Libya konusunda Türkiye ile işbirliği yapmaya ihtiyacı var