Zarif: Nükleer anlaşma konusunda hiçbir koşulda yeniden müzakere olmayacak

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
TT

Zarif: Nükleer anlaşma konusunda hiçbir koşulda yeniden müzakere olmayacak

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD Başkanı Donald Trump’ın çekildiği anlaşmaya ABD’nin geri dönme niyetinde olduğunu açıklayan ABD seçimlerinin demokrat başkan adayı Joe Biden’a yönelik mesajında, Tahran’ın “hiçbir koşulda nükleer anlaşmayı yeniden müzakere etmeyi düşünmeyeceğini” vurguladı.
Zarif, ABD menşeli CBS kanalına yaptığı ve İran kanallarının yayınlanmamış kısımlarını eklediği açıklamalarında, İran’ın ABD başkanlık seçimlerinde herhangi bir adayı diğerine tercih etmediğini söyledi. Bununla birlikte, “Biden kanadının açıklamalarının daha umut verici olduğuna, ama gerçek sonuçları bekleyip görmek gerektiğine” işaret etti.
 Zarif, “Bizim için önemli olan, seçimlerden sonra Beyaz Saray’ın nasıl davranacağıdır. Orada verilen sözler ve atılan sloganlar değildir. Asıl önemli olan ABD’nin davranış biçimidir. Eğer ABD İran’a karşı yıkıcı davranışlarını durdurmaya karar verirse, Beyaz Saray’a kim gelirse gelsin sorun farklı olacaktır.” ifadelerine yer verdi.
Tahran’ın nükleer anlaşmayı yeniden müzakere etmeyi reddettiğini vurgulayan Zarif, “Eğer bunu yapmak isteseydik, dört yıl önce Trump ile birlikte yapardık. Hiçbir koşulda anlaşmadaki şartları yeniden müzakere etmeyi düşünmeyeceğiz” dedi. Öte yandan Zarif, “Açıkçası, yeniden bağlantı kurmanın bir yolunu bulabiliriz, ancak bu tekrar müzakerelere döneceğimiz anlamına gelmiyor. Biden’ın bunun olmayacağını fark ettiğini ve farklı bir yöntem izleyebileceğini biliyorum” şeklinde ilavede bulundu.
Trump yönetiminin İran’a karşı yürüttüğü “maksimum baskı” politikasının “bize zarar verdiğine inanıyor. Ancak ister mevcut ABD yönetimini özel bir kesiminin istediği rejim değişikliği olsun, isterse de Trump’ın istediği, yani İran’a diz çöktürme ve müzakere koşullarını dayatmak olsun, ABD’nin istediği siyasi değişim meydana gelmedi.
Zarif, İran’ın ABD’deki başkanlık seçimlerine müdahalede bulunduğu yönündeki suçlamaları şiddetle yalanladı. Bununla ilgili olarak, “Trump, yaptıklarıyla ABD’deki seçim sistemine en önemli ve en büyük hakareti yapan tek kişidir. ABD demokrasisinin altını oymakla ilgilenen herkes, Trump’tan yalnızca posta yoluyla oy pusulalarında ve diğer şeylerde sahtekarlık ve tutarsızlık hakkında konuşmaya devam etmesini isteyecektir” ifadelerine yer verdi. Zarif son olarak, Tahran’ın Washington’dan ABD seçimleriyle ilgili herhangi bir faaliyette bulunmamasını isteyen bir mesaj aldığını da sözlerine ekledi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.