Karantina dünyadaki sismik gürültüyü yarı yarıya azalttı

Londra’daki genel karantina sırasında neredeyse boş bir cadde (AFP)
Londra’daki genel karantina sırasında neredeyse boş bir cadde (AFP)
TT

Karantina dünyadaki sismik gürültüyü yarı yarıya azalttı

Londra’daki genel karantina sırasında neredeyse boş bir cadde (AFP)
Londra’daki genel karantina sırasında neredeyse boş bir cadde (AFP)

İngiliz uzmanların yaptığı yeni bir araştırmaya göre, trafik ve endüstriyel çalışmalardan kaynaklanan sismik gürültü (yer titreşimleri), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle uygulanan karantina sırasında küresel çapta yarı yarıya azaldı.
Daily Mail gazetesine göre sosyal mesafe, yollara daha az sayıda araç çıkması ile turizm ve seyahatteki düşüş, kayıtlı tarihte sismik gürültünün ‘en uzun ve en belirgin sessiz dönemin’ yaşanmasına neden oldu.
Sismik gürültü, trafik veya ağır makinelerin yanı sıra depremler ve olumsuz hava koşulları gibi doğal olayların neden olduğu yer titreşimlerini ifade eder. 
Küresel olarak insan kaynaklı sismik gürültü, birçok ülkenin salgının yayılmasını durdurmak için karantinaya başladığı Mart ayından bu yana yüzde 50 kadar azaldı.
Bu da, dünyayı geleneksel olarak insan kaynaklı sismik faaliyetler için yılın en sessiz zamanı olan Noel döneminden çok daha sessiz bir hale getirdi.
Sismik gürültüdeki en büyük düşüş, Singapur ve New York gibi dünyanın en yoğun nüfuslu bölgelerinde kaydedildi. 
Ancak Almanya’daki Kara Ormanları ve Afrika ülkesi Namibya’daki Rundu şehri gibi uzak bölgelerde de düşüşler yaşandı.   
Araştırma ekibi, Belçika Kraliyet Gözlemevi, Imperial College London ve Oxford Üniversitesi’nden uzmanları içeriyor.
Karantina, yerbilimcilere özellikle insan kaynaklı gürültülerin daha fazla olduğu gündüz vakitlerinde doğal olayları tespit etme fırsatı verdi.
Bu göreceli sessizlik, araştırmacıların daha önce gizlenmiş deprem sinyallerini dinlemelerine de izin verdi.
Çalışma, daha önce gizlenmiş deprem sinyallerinin karantina sırasında kentsel bölgelerdeki sismometrelerde daha net göründüğüne dair ilk kanıtı da sağlıyor. 
Bu, uzmanların yaklaşmakta olan doğal afetleri tahmin etmenin yollarını bulmalarına yardımcı olabilir.
Belçika Kraliyet Gözlemevi’nden çalışmanın başyazarı Dr. Thomas Lecocq, “Artan kentleşme ve artan küresel nüfusla birlikte, jeolojik olarak tehlikeli bölgelerde daha fazla insan yaşıyor. Bu nedenle, ayaklarımızın altındaki yer hareketlerini dinleyebilmemiz ve daha iyi izleyebilmemiz için doğal ve insan kaynaklı gürültü arasında ayrım yapmak her zamankinden daha önemli hale gelecek. Çalışma, bu yeni alanı harekete geçirmeye yardımcı olabilir” diye konuştu.



İran vazgeçmiyor: Husiler ve Hizbullah yeniden silahlandırılıyor

Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
TT

İran vazgeçmiyor: Husiler ve Hizbullah yeniden silahlandırılıyor

Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)
Husi militanlar, Yunan şirkete ait Magic Seas gemisinin batma anını paylaşmıştı (Reuters)

İran'ın Lübnan’daki Hizbullah ve Yemen’deki Husilere yeniden silah gönderdiği iddia ediliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde, Yemen yönetiminin, Kızıldeniz kıyısında Husilere gönderilen büyük bir silah sevkiyatını durdurduğu yazılıyor. 

Yemen hükümetinden çarşamba günü yapılan açıklamada, yönetime bağlı Ulusal Direniş Güçleri’nin 750 tonluk seyir füzesi, gemi ve hava savunma füzesi, savaş başlığı ve drone motoruna el koyduğu bildirildi. 

Yemen hükümeti, Birleşmiş Milletler (BM), Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ve başta Suudi Arabistan’la ABD olmak üzere birçok ülke tarafından meşru yönetim olarak tanınıyor.

ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), bunun İran’dan gönderilen ve Ulusal Direniş Güçleri’nin el koyduğu en büyük silah sevkıyatı olduğunu aktarıyor. 

Yetkililere göre klima kutularına saklanan silahlar arasında, İran tarafından geliştirilen Kader gemisavar füzeleri ve Husi milislerinin ABD'nin MQ-9 Reaper drone’larını düşürmek için kullandığı SA-67 füzeleri de bulunuyordu. 

ABD merkezli güvenlik danışmanlık şirketi Basha Report’un kurucusu Mohammed al-Basha, Tahran’ın ABD’nin Husilere martta düzenlediği hava saldırılarıyla imha edilen silah stokunu yenilemek için hamle yaptığını savunuyor. 

Husiler geçen hafta Kızıldeniz’de iki ticari gemiyi roketatar, füze ve drone saldırısıyla batırmıştı. En az üç mürettebat ölmüş, bazı kişiler de rehin alınmıştı. 

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Yemen’e silah gönderildiği yönündeki iddiaları reddetti. 

WSJ, İran’dan Hizbullah’a gönderildiği iddia edilen silah sevkıyatının da Suriye’de durdurulduğunu yazıyor. 

Şam yönetimine bağlı güvenlik güçlerinin, aralarında Rus yapımı Grad roket ve Kornet tanksavar füzeleriyle İran menşeli hava savunma füzelerinin yer aldığı silah sevkıyatına, Irak ve Lübnan sınırında el koyduğu aktarılıyor. Mayıs ve haziranda düzenlenen operasyonlarda, sebze kolilerine saklanmış silahların bulunduğu ifade ediliyor. 

Haberde, Tahran’ın Suriye üzerinden Hizbullah’a silah sevkıyatı yaptığı ancak Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından İran’ın rotayı kullanmakta güçlük çektiği yazılıyor. 

ABD merkezli düşünce kuruluşu Washington Enstitüsü’nden Michael Knights, şunları söylüyor:

İran, Levant bölgesindeki varlığını yeniden inşa ediyor. Hizbullah’a füze gönderiyor ve Irak’tan Suriye’ye silah taşıyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Telegraph