ABD ve Rusya arasında Sudan çekişmesi: Askeri gemiler Port Sudan limanına vardı

Dün Port Sudan’a gelen ABD ve Rus askeri gemileri (AFP)
Dün Port Sudan’a gelen ABD ve Rus askeri gemileri (AFP)
TT

ABD ve Rusya arasında Sudan çekişmesi: Askeri gemiler Port Sudan limanına vardı

Dün Port Sudan’a gelen ABD ve Rus askeri gemileri (AFP)
Dün Port Sudan’a gelen ABD ve Rus askeri gemileri (AFP)

ABD destroyeri USS Winston S. Churchill, Rus askeri firkateyninden bir gün sonra, dün, Sudan’ın Kızıldeniz kıyısındaki Port Sudan şehri limanına varırken, Moskova’nın burada bir deniz lojistik üssü kurmayı planladığı ifade edildi.
ABD destroyerinin Sudan'a gelişi, Washington'un Nisan 2019'da Ömer el-Beşir rejiminin devrilmesinin ardından 2020 yılı sonlarında ülkeyi terörizme sponsor devletler listesinden çıkarması sonrasında gerçekleşti.
ABD'nin Hartum Maslahatgüzarı Brian Shukan, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, bu geminin “bu hafta Sudan'a demirleyen ikinci gemi olduğunu” söyledi. Shukan aynı zamanda, ABD destroyerinin Sudan'a gelişinin “ABD’nin Sudan'daki demokratik geçişe verdiği desteği, Hartum ile yeni bir iş birliği ve ortaklık dönemi arzusunu gösterdiğini” de sözlerine ekledi.
Dün AFP’den bir gazeteci, sabah varan ABD destroyerinin Sudan Donanması komutanı ve bir dizi ABD’li diplomat tarafından karşılandığını aktardı.
USNS Carson City yüksek hızlı transfer gemisi de geçtiğimiz Çarşamba günü Port Sudan’a demirlemişti. Hartum'daki ABD Büyükelçiliği tarafından yapılan açıklamada bu geminin “10 yıldır Sudan'a gelen ilk ABD Donanma gemisi” olduğu belirtilmişti.
ABD Afrika Kuvvetleri (AFRICOM) Komutan Yardımcısı Andrew Young, geçtiğimiz Ocak ayının son haftasında Hartum ziyaretinde bulunmuştu. Nitekim Young, terörizme sponsor ülkeler listesinden çıkarılması ardından Sudan’ı ziyaret eden en yüksek rütbeli ABD askeri yetkilisiydi.
ABD destroyerinin gelişi, Rus gemisi Amiral Grigoroviç fırkateyninin limana varmasından 24 saat sonra gerçekleşti. Sudan silahlı kuvvetlerinin ifade ettiğine göre Sudan'a giriş yapan ilk Rus savaş gemisi olan bu geminin ziyareti, ‘normal faaliyetler’ çerçevesinde gerçekleşti. Konuyla ilgili Sudan’dan yapılan açıklamada “Kabul prosedürleri, uluslararası denizcilik geleneği mucibince gerçekleştirildi. Gemi kaptanı, liman karşılamasına katılan herkesi selamladı” ifadeleri kullanıldı.
Rus gemisi ziyaretinin küresel denizcilik güçleri arasındaki diplomatik ilişkilerde olağan faaliyetlerden biri sayıldığı, bunun orduların izlediği bir gelenek olduğu da ifade edildi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçtiğimiz Kasım ayında, Sudan'da nükleer enerjiyle çalışan gemileri içine alabilecek bir Rus deniz üssü kurulmasına onay vermişti.
Diğer yandan bir askeri analist ise Rus fırkateyni ve ABD destroyerinin aynı anda gelişinin “ABD ve Rus askeri güçleri arasında bir rekabet biçimi” olduğuna işaret etti. AFP’ye konuşan analist Süleyman Fıkray, “Bu eşzamanlı varış, Sudan kıyılarının Kızıldeniz'deki önemine işaret ediyor; her iki ülkenin de limana varmak istediğini görüyoruz” dedi.
Washington, geçtiğimiz Aralık ayında Hartum'u terörizme sponsor ülkeler listesinden çıkarmıştı. Nitekim ABD, Sudan hükümetinin 1992 ila 1996 yılları arasında El Kaide lideri Usame bin Ladin'i ve bir dizi terör örgütünü Hartum'da barındırması sebebiyle 1993 yılında Sudan’ı söz konusu listeye dahil etmişti.



Witkoff, Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşmek üzere Berlin'e gidiyor

ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
TT

Witkoff, Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşmek üzere Berlin'e gidiyor

ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)
ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff (Reuters)

Konu hakkında bilgi sahibi bir ABD yetkilisi, Büyükelçi Steve Wittkoff ve Başkan Donald Trump'ın damadı Jared Kushner'in bu hafta Berlin'de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Avrupalı ​​liderlerle görüşeceğini söyledi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre yetkili, Wittkoff'un yarın ve pazartesi günleri Fransa, İngiltere ve Almanya'dan yetkililerle de görüşeceğini ifade etti.

Üst düzey bir ABD yetkilisi, Alman Basın Ajansı'na (DPA) Witkoff'un Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ve Avrupalı ​​yetkililerle görüşeceğini doğruladı.

Zelenskiy'nin pazartesi günü Berlin’e gelerek Almanya Başbakanı Friedrich Merz, çeşitli Avrupa devlet ve hükümet başkanları ile Avrupa Birliği ve NATO liderleriyle görüşmesi bekleniyor.

Witkoff, Ukrayna'daki savaşı sona erdirmeye yönelik ABD önerisi konusunda Ukrayna ve Rusya ile müzakerelere öncülük etti. Witkoff'un gönderilmesi kararı, Washington'un savaşın sona erdirilmesi planının şartları konusunda Kiev ile kalan farklılıkları giderme konusundaki artan aciliyetini vurguluyor.

Wall Street Journal'ın haberine göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz'in de toplantıya katılması bekleniyor.

Beyaz Saray perşembe günü yaptığı açıklamada, Trump'ın barış görüşmelerinde ilerleme kaydedilebileceğine inanması halinde, ancak o zaman toplantıya bir yetkili göndereceğini belirtti.


Haberlere göre Herzog, Trump ile görüşmesinden önce Netanyahu'yu affetme konusunda bir karar vermeyecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
TT

Haberlere göre Herzog, Trump ile görüşmesinden önce Netanyahu'yu affetme konusunda bir karar vermeyecek

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump (AP)

İsrail Yayın Kurumu, herhangi bir kaynak göstermeden, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere ABD'ye gitmesinden önce kendisine af çıkarılması konusunda bir karar vermesinin olası olmadığını bildirdi.

Times of Israel'e göre, bu durumun Trump'ın Netanyahu ile görüşmesinde af konusunun gündeme gelebileceği anlamına geldiğini de belirtti.

Netanyahu, üç yolsuzluk davasıyla karşı karşıya; bunlardan biri, Netanyahu ile Yediot Aharonot gazetesinin genel yayın yönetmeni Arnon Mozes arasında "rakip gazeteleri zayıflatmak karşılığında medyada daha fazla yer alma" konusunda yapılan gizli görüşmeleri içeriyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yıllardır süren yolsuzluk davasında affedilmesi için geçen pazar günü Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'a başvuruda bulundu.Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Netanyahu, ceza yargılamasının İsrail'i yönetme yeteneğini engellediğini ve affın devletin kamu yararına hizmet edeceğini savundu.

İsrail'in kuruluşundan bu yana en uzun süre görev yapan başbakanı olan Netanyahu, rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarını uzun zamandır reddediyor.

Reuters'e göre avukatları cumhurbaşkanlığı ofisine yazdıkları bir mektupta Netanyahu'nun, yasal sürecin tamamen beraatiyle sonuçlanacağına hala inandığını belirtti.


Kaynaklar: Biden dönemi boyunca Amerika Birleşik Devletleri İsrail'den istihbarat bilgilerini gizledi

İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
TT

Kaynaklar: Biden dönemi boyunca Amerika Birleşik Devletleri İsrail'den istihbarat bilgilerini gizledi

İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)
İsrailli bir asker, 6 Aralık 2023'te güney İsrail'den Gazze Şeridi üzerine bir İsrail insansız hava aracı fırlatıyor (AFP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi altı kaynak, eski Başkan Joe Biden'ın yönetimi sırasında ABD istihbarat yetkililerinin, Gazze'deki savaş çabalarının yürütülme biçimine ilişkin endişeler nedeniyle İsrail ile bazı önemli bilgilerin paylaşımını geçici olarak askıya aldığını söyledi.

2024 yılının ikinci yarısında ABD, İsrail hükümetinin rehineleri ve Hamas militanlarını hedef almak için kullandığı Gazze üzerinde uçan bir ABD insansız hava aracının canlı yayınını kesti. Kaynaklardan beşi, askıya alma işleminin en az birkaç gün sürdüğünü belirtti.

İki kaynak, ABD'nin ayrıca İsrail'in Gazze'deki kritik askeri tesisleri hedef alma çabalarında belirli istihbaratı nasıl kullanabileceğine dair kısıtlamalar getirdiğini söyledi.

Her iki kaynak da kararın ne zaman alındığını belirtmekten kaçındı. Tüm kaynaklar, ABD istihbarat bilgilerini tartışmak için anonim kalmayı talep etti. Karar, ABD istihbarat camiasında Gazze'deki İsrail askeri operasyonlarında öldürülen sivillerin sayısı hakkındaki artan endişelerle birlikte geldi.

Kaynaklar, yetkililerin, İsrail'in iç güvenlik servisi Şin Bet tarafından Filistinli tutsaklara yapılan kötü muameleden endişe duyduğunu bildirdi.

Kaynaklardan üçü, yetkililerin ayrıca İsrail'in ABD istihbaratını kullanırken savaş hukukuna uyacağına dair yeterli güvence vermemesinden de endişe duyduğunu belirtti.

ABD yasalarına göre, istihbarat teşkilatları herhangi bir yabancı ülkeyle bilgi paylaşmadan önce bu güvenlik önlemlerini almak zorundadır.

İki kaynak, istihbarat camiası içinde bilgi saklama kararının sınırlı ve taktiksel olduğunu ve Biden yönetiminin istihbarat paylaşımı ve silah transferi yoluyla İsrail'e desteğini sürdürme politikasını koruduğunu belirtti.

Kaynaklar, yetkililerin, İsrail'in ABD istihbarat bilgilerini savaş hukukuna uygun olarak kullanmasını sağlamaya çalıştığını ifade etti.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, istihbarat yetkililerinin Beyaz Saray'dan emir almaya gerek duymadan belirli bilgi paylaşımı kararlarını derhal alma yetkisine sahip olduğunu söyledi. Başka bir bilgi sahibi kaynak ise İsrail'in ABD istihbarat bilgilerinin kullanım şeklini değiştirme taleplerinin, bu bilgilerin nasıl kullanılacağına dair yeni güvenceler gerektireceğini belirtti.

Reuters, bu kararların tarihlerini veya Başkan Joe Biden'ın bunlardan haberdar olup olmadığını belirleyemedi. Biden'ın sözcüsü ise yorum talebine yanıt vermedi.