Neandertallerin modern insanla aynı sesleri çıkarıp duyabildiği keşfedildi

Yaklaşık 40 bin yıl önce nesli tükenen Neandertaller, modern insan Homo sapiens'le çiftleşerek onlara genlerini aktardı (Reuters)
Yaklaşık 40 bin yıl önce nesli tükenen Neandertaller, modern insan Homo sapiens'le çiftleşerek onlara genlerini aktardı (Reuters)
TT

Neandertallerin modern insanla aynı sesleri çıkarıp duyabildiği keşfedildi

Yaklaşık 40 bin yıl önce nesli tükenen Neandertaller, modern insan Homo sapiens'le çiftleşerek onlara genlerini aktardı (Reuters)
Yaklaşık 40 bin yıl önce nesli tükenen Neandertaller, modern insan Homo sapiens'le çiftleşerek onlara genlerini aktardı (Reuters)

Bilim insanları Neandertallerin işitme yeteneğini inceledikleri bir araştırma yürüttü ve modern insanlarla aynı sesleri çıkarabildiği sonucuna vardı.
Neandertallerin ve diğer eski insanların konuşma yeteneklerinin ne kadar basit veya karmaşık olduğu, evrimsel genetikçilerin uzun süredir tartıştığı bir konu.
Pazartesi yayımlanan yeni araştırma ise Neandertallerin modern insanın konuşmasına benzer bir sesli iletişim sistemine sahip olduğunu ortaya koydu.
New York'taki Binghamton Üniversitesi'nde evrimsel araştırmalar programının yöneticisi Rolf Quam, "Neandertaller, bizim yapabildiğimiz gibi, belirli frekans aralığındaki tüm sesleri çıkarabilirdi" dedi ve ekledi:
"Konuşma sesleri çıkarma yeteneklerinde herhangi bir fark yok gibi görünüyor. Dolayısıyla bu sözlerin onlar açısından bir anlamı olsaydı kesinlikle 'merhaba' veya 'tamam' diyebilirlerdi."
Beyni ve ses sistemini oluşturan yumuşak dokular, fosil kayıtlarında korunarak günümüze ulaşamıyor. Bu nedenle dilin evrimini incelemek de zorlaşıyor. Ancak bilim insanları işitme sistemini oluşturan kemiklerin günümüze kadar korunabildiğini ifade ediyor.
Bu nedenle yeni araştırmada, Homo sapiens'e Neandertallere ve Neandertallerin atası olduğu düşünülen eski bir insan türüne ait, fosilleşmiş kulak yapılarının bilgisayarlı tomografiyle taranması sonucunda elde edilen bulgular kullanıldı ve Neandertallerin nasıl duyduğunu ortaya çıkaracak üç boyutlu modeller oluşturuldu.
Bu sayede ses enerjisinin kulak kanalından kulak zarına, küçük orta kulak kemiklerinden iç kulağa kadar nasıl gittiği ölçüldü. Ve bu işlemde kullanılan bant genişliği, yani ses enerjisinin en az yüzde 90'ının ulaştığı frekans aralığı belirlendi.
Quam, "Bu, sesleri en iyi işittiğimiz frekans aralığıdır. Bu aralığın dışındaki sesleri duyabiliriz ama kulağımız daha çok bu aralığın içindeki sesleri işitmeye ayarlanmıştır" diye konuştu.
Araştırmacılar Neandertallerin bant genişliğinin, ataları olduğu düşünülen eski hominin popülasyonundan daha fazla olduğunu keşfetti. Neandertallerin duyma yeteneği, yaşayan insanlar çok benziyordu ve modern insan dilinden çıkan seslerin çoğunu kapsıyordu.
Evrimbilimci Quam, saygın bilim derhisi Nature Ecology & Evolution'da yayımlanan araştırmada kulak kanalı, kulak zarı, kulak kemikleri ve kulaktaki hava dolu boşluklar dahil olmak üzere 30'dan fazla değişkeni dikkate aldıklarını söyledi.
Bilim insanı yeni araştırmayı şöyle niteledi:
"Bu, Neandertallerin işitme yeteneklerine dair ilk kapsamlı çalışma oldu."
 
Independent Türkçe, CNN

 



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe