Akşener ve Yavaş'ı hedef almıştı! Çin'in Ankara Büyükelçisi Dışişleri'ne çağrıldı

Reuters
Reuters
TT

Akşener ve Yavaş'ı hedef almıştı! Çin'in Ankara Büyükelçisi Dışişleri'ne çağrıldı

Reuters
Reuters

Çin’in Ankara Büyükelçiliği’nin Twitter hesabından, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ı hedef alan açıklamanın yarattığı rahatsızlık nedeniyle Çin Büyükelçisi Liu Şaobin Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı.
Büyükelçiliğin Twitter hesabından, Meral Akşener ve Mansur Yavaş’ın Çin Uygurlara yönelik baskısını eleştiren sosyal medya paylaşımlarına cevap verilmişti.
Söz konusu twette “Xinjiang (Sincan) Uygur Özerk Bölgesi, Çin toprağının ayrılmaz bir parçasıdır. Bu dünyaca kabul edilen ve tartışılamaz bir gerçektir. Çin tarafı, herhangi bir kişi veya gücün Çin’in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne herhangi bir şekilde meydan okumasına kararlılıkla karşı çıkmakta ve bunu şiddetle kınamaktadır. Çin tarafı, haklı karşılık verme hakkını saklı tutmaktadır” ifadeleri kullanılmıştı.
Bunun üzerine Dışişleri Bakanlığı, Çin’in Ankara Büyükelçisi Liu Şaobin’yi çağırarak, paylaşımdaki ifadelerden duyulan rahatsızlığı dile getirdi.
Meral Akşener, 5 Nisan’da şu tweeti paylaşmıştı;
“Barın Katliamı’nda Çin esaretine boyun eğmeyen Doğu Türkistanlı soydaşlarımızı, şehadetlerinin yıl dönümünde rahmetle anıyorum. Esaret altındaki soydaşlarımızı unutmayacak, uğradıkları zulümlere sessiz kalmayacağız. Doğu Türkistan bir gün mutlaka bağımsız olacak.”
Aynı gün Mansur Yavaş da, “Doğu Türkistan’da yaşanan katliamın acısını 31 yıl geçmesine rağmen hâlâ ilk günkü gibi hissediyoruz. Barın şehitlerini rahmetle anıyorum” şeklinde bir paylaşımda bulunmuştu.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, 25 Mayıs’ta yaptığı Ankara ziyaretinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmüştü. Bakanlar, ekonomik işbirliği, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele ve aşı konusunda işbirliğini ele almıştı.
Türk yetkililer, bir grup Uygur’un Çin’in Ankara Büyükelçiliği önünde bu ziyareti protesto etmesini engellese de, Çinli bakanın ziyareti sırasında İstanbul ve İzmir’de protestolar patlak vermişti.
Türkiye’de yaklaşık 50 bin Uygur bulunuyor. Uygurların dünyadaki en büyük mülteci topluluğunu kabul eden Türkiye’de, bu konu Türk kökenleri nedeniyle ulusal bir dava olarak kabul ediliyor.
Çin’in Ankara Büyükelçiliği’nin ‘tehdit’ içerdiği düşünülen tweetleri, bir öfke dalgasına neden oldu ve sosyal medyada Türk hükümetine Çin büyükelçisini sınır dışı etme çağrısı yapıldı.
Çin hükümeti, Uygur azınlığı Sincan veya Türkiye’de kullanılan ismiyle Doğu Türkistan’daki kamplarda zorla tutmakla ve sistematik işkence uygulamakla suçlanırken, bu ihlaller ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Çin’e yaptırım uygulamasına neden oldu.
Türk halklardan gelen etnik kökenlere sahip olan Uygurlar, yaşadıkları bölge nedeniyle kendilerini etnik ve kültürel olarak Orta Asya halklarına yakın olarak kabul edip, Türkçe’den türetilmiş bir dili konuşuyor.
Uygurlar 20. yüzyılın başlarında bağımsızlıklarını ilan etti, ancak bölge 1949’da Çin’in kontrolüne girdi.
Sincan’da nüfusun yüzde 45’i Uygurlardan, yüzde 40’ı da Çinlilerden oluşuyor. 



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.