ABD ve Suudi Arabistan, Avrupa’nın 'beyaz listesi'ne giriyor

ABD ve Suudi Arabistan, Avrupa’nın 'beyaz listesi'ne giriyor
TT

ABD ve Suudi Arabistan, Avrupa’nın 'beyaz listesi'ne giriyor

ABD ve Suudi Arabistan, Avrupa’nın 'beyaz listesi'ne giriyor

Avrupa Birliği’nin (AB), yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) tehlikeli varyantlarının yayılma ihtimaline yönelik endişelere rağmen, normale dönüşte bir diğer adım olarak bu hafta ABD ve Suudi Arabistan’dan gelen yolculara uygulanan seyahat kısıtlamalarını kaldırması bekleniyor.
Bloomberg haber ajansının haberine göre, dün (Salı) konu hakkında bilgi sahibi diplomatik bir kaynak, AB dönem başkanı olan Portekiz’in, ABD, Arnavutluk, Hong Kong, Lübnan, Makao, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Suudi Arabistan, Sırbistan ve Tayvan’ı, AB’ye seyahat yapmasına izin verilen ülkeleri içeren 'beyaz liste’ye eklenmesi önerisinde bulunduğunu belirtti. 
Alman haber ajansı DPA’e göre, kimliğinin açıklanmamasını isteyen diplomatik kaynak, itiraz olmayacağını varsayarak, Brüksel’deki AB Komisyonu’nun, genişletilmiş beyaz listeyi bugün (Çarşamba) onaylayacağını söyledi.
Bu adım, ABD’li meslektaşlarıyla karlı transatlantik uçuşlara bel bağlayan Air France-KLM ve Lufthansa AG gibi AB’deki büyük havayollarına destek olacak.
Uzun mesafeli uçuşlar, salgınla mücadele için uygulanan kısıtlamalar sebebiyle zarar gördü. Atılan bu adıma rağmen, ABD karşılık verip, Avrupalıların topraklarına girmesi yasağını kaldırana kadar transatlantik seyahat tamamen açık olmayacak.

Ölü sayısı 4 milyona yaklaştı
Fransız haber ajansı AFP’nin dün (salı) yayınladığı rakamlara göre, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) Çin’deki ofisinin 2019 Aralık ayının sonunda hastalığın ortaya çıktığını duyurmasından bu yana virüs, dünya çapında 3 milyon 813 bin 994 kişinin ölümüne neden oldu.
Salgının ortaya çıkmasından bu yana 260 milyon 176 bin 171’den fazla kişi enfekte oldu.  Enfekte olan kişilerin büyük birçoğu sağlığına kavuştu ancak bazıları enfeksiyonun üzerinden haftalar veya aylar geçmesine rağmen semptomlar göstermeye devam etti.
Bu rakamlar tüm ülkelerdeki sağlık otoriteleri tarafından yayınlanan günlük raporlara dayanıyor ve istatistik kurumları tarafından sonradan yapılan ve daha fazla ölü sayısını gösteren sonraki incelemeleri içermiyor.
WHO, doğrudan veya dolaylı olarak Kovid-19 ile bağlantılı olan yüksek ölüm oranlarını dikkate alarak, salgına bağlı ölüm sayısının resmi istatistiklerin iki veya üç kat daha fazla olabileceğini düşünüyor.
Dünya ülkelerinin çoğunda Kovid-19 test çalışmalarının yoğunlaşmasına rağmen enfeksiyon şiddeti düşük olan veya semptom göstermeyen vakaların büyük bir kısmı tespit edilemiyor.
Pazartesi günü dünya genelinde 8 bin 896 ölüm ve 632 bin 311 yeni vaka daha kaydedildi. Güncel raporlara göre en fazla ölümün olduğu ülkeler Hindistan (2 bin 726), Brezilya (827) ve Arjantin (686) oldu.

Dünyada koronavirüs
Johns Hopkins Üniversitesi tarafından yayınlanan verilere göre, 599 bin 945 ölüm ve 33 milyon 474 bin 765 vaka ile ABD salgından en çok zarar gören ülke oldu. 
ABD’yi 488 bin 228 ölüm ve 17 milyon 452 bin 612 vaka ile Brezilya, ardından 377 bin 310 ölüm ve 29 milyon 881 bin 570 vaka ile Hindistan, 230 bin 187 ölümle (2 milyon 455 bin 351 vakadan) Meksika ve 188 bin 921 ölümle (2 milyon 400 bin 252 vakadan) Peru izledi.
Salgından en çok etkilenen ülkeler arasında, Peru, 100 bin kişi başına 573 ölümle nüfusa göre en yüksek ölüm oranına sahip, onu Macaristan (310), Bosna Hersek (289), Çek Cumhuriyeti (282) ve Kuzey Makedonya (263) takip ediyor. 
Salı günü saat 10.00’a kadar Latin Amerika ve Karayipler bir milyon 212 bin 922 ölüm (35 milyon 127 bin 289 vakadan) kaydederken, Avrupa bir milyon 152 bin 226 (53 milyon 653 bin 752 vakadan), ABD ve Kanada birlikte 625 bin 884 ölüm (34 milyon 877 bin 603 vakadan) kaydetti.
Asya’da 540 bin 460 ölüm (38 milyon 478 bin 717 vakadan) Ortadoğu’da 146 bin 402 ölüm (8 milyon 921 bin 286 vakadan), Afrika’da 134 bin 995 ölüm (5 milyon 62 bin 80 vakadan), Okyanusya’da bin 105 ölüm (50 bin 536 vakadan) kaydedildi.
Söz konusu veriler, AFP ofisleri tarafından yetkili ulusal makamlardan toplanan bilgilere ve WHO tarafından yayınlanan verilere istinaden hazırlandı.
Ulusal otoriteler tarafından verilerde yapılan değişiklikler veya vaka ve can kaybı sayılarının yayınlanmasındaki gecikmeler sebebiyle son 24 saatte kaydedilen veriler, bir önceki gün meydana gelen gerçek vaka ve can kayıpları ile örtüşmeyebilir.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.