Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
TT

Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)

Şili'de kasımda düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinde Filistin kökenli komünist aday Daniel Jadue'nun anketlerde ilk sıraya yerleşmesi, Latin Amerika'da yeni bir sol hükümetin kurulacağı yönünde heyecan yaratıyor.
2012'den bu yana başkent Santiago'daki işçi bölgesi Recoleta'nın belediye başkanı olan 53 yaşındaki Şili Komünist Partisi adayı, aslen mimar ve şehir plancısı. Şili Filistinli Öğrenciler Genel Sendikası başkanı olarak siyasete atılan Jadue, Latin Amerika ve Karayipler Filistin Gençlik Örgütü genel koordinatörü olarak da görev yapmıştı.
400 binden fazla Filistin kökenlinin yaşadığı ülke, Ortadoğu dışında dünyada en fazla sayıda Filistinliye ev sahipliği yapıyor. Batı Şeria'dan göçen Filistinli Hıristiyan bir aileden gelen Jadue, son dönemde Şili'de hızla yükselen soldan büyük destek görüyor.
21 Kasım'da düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinin ilk turunda hiçbir aday çoğunluğu kazanamazsa 19 Aralık'ta ikinci tura gidilecek. Birçok ankete göre Jadue büyük ihtimalle ikinci turda seçimi kazanacak. Anketlere göre komünist siyasetçinin seçimdeki en önemli rakipleri, sağcı Bağımsız Demokrat Birlik adayı Joaquín Lavín ve Hıristiyan Demokrat Partili Senato Başkanı Yasna Provoste.
Daniel Jadue, devlet başkanı seçilmesi halinde eşitsizliği azaltacak reformları hayata geçirmeyi, gelir vergisini artırarak emeklilik sistemini yeniden düzenlemeyi vaat ediyor. 

Haaretz: Şilili Yahudiler endişeli 
Öte yandan İsrail'in sol eğilimli gazetelerinden Haaretz'de yayımlanan haberde, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin Yahudi toplumunda tedirginlik yarattığı belirtildi. Haberde,.daha önce İsrail karşıtı açıklamalarıyla dikkat çeken Jadue'nun İsrail'e ve Yahudi toplumuna düşmanlığıyla tanınan bir isim olduğu iddia edildi.
İsrail karşıtı Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar Hareket'nin (BDS) aktif bir destekçisi olan komünist siyasetçinin, daha önce antisemitizm suçlamalarını reddederek "Yahudilerle çok iyi anlaşıyorum ama Siyonistlerle bazı sorunlarım var" dediği hatırlatıldı.
İsrail'in geçen ay Gazze'ye düzenlediği hava saldırıları sırasında Jadue, Santiago'daki İsrail Büyükelçiliği önünde düzenlenen gösteriye katılmıştı.
Şili'de bugün yaklaşık 18 bin Yahudi yaşıyor. Ülke Arjantin ve Brezilya'dan sonra Güney Amerika'da en büyük Yahudi topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Haaretz'e konuşan Şilili Yahudiler, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin tedirginlik yarattığını söyledi.
Şili Yahudi Toplumu Başkanı Gerardo Gorodischer, "Büyük bir endişe var. Yahudiler korkuyor diyemem ama durumdan endişeliler. Jadue'yu üniversite yıllarından beri takip ediyoruz ve rahatsız edici görüşlere sahip olduğunu biliyoruz" dedi. Şili Yahudi Öğrenciler Federasyonu Başkanı Tamara Fischman ise, ülkede BDS hareketinin çok güçlü olduğunu ve Yahudi öğrencilerin giderek marjinalleştirildiğini savundu.
Independent Türkçe, Haaretz, Telesur, Bloomberg



Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
TT

Merakla beklenen görüşme... Trump, yarın Beyaz Saray'da Zohran Mamdani'yi kabul edecek

ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam yaptığı açıklamada, New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani ile uzun süredir beklenen görüşmenin, aylarca süren gergin ilişkilerin ardından yarın Washington’da gerçekleşeceğini duyurdu.

Trump, “Komünist New York Belediye Başkanı Zohran Mamdani bir görüşme talep etti. Görüşmenin Beyaz Saray’da, 21 Kasım Cuma günü yapılması konusunda anlaştık. Daha fazla detayı ilerleyen günlerde paylaşacağız” dedi.

Mamdani ise ABD kanalı MS NOW’a verdiği röportajda, ekibinin Beyaz Saray ile iletişime geçtiğini belirterek, “New York sakinlerine verdiğim söz gereği, bu şehirde yaşayan 8,5 milyon kişi için faydalı olduğu sürece herkesle görüşmeye hazırım. İnsanlar burada yaşam maliyetlerini karşılamak için mücadele ediyor… Başkan ile sadece dürüstçe konuşmak istiyorum; New York sakinlerini gerçekten savunmanın ne anlama geldiğini anlatmak istiyorum” ifadelerini kullandı.

New York Belediye Başkanı seçilen Zohran Mamdani’nin Sözcüsü, yeni belediye başkanının başkanla görüşmesinin ‘olağan’ olduğunu belirterek, Mamdani’nin görüşmede ‘kamu güvenliği, ekonomik güvenlik ve yaşam maliyetleri konularını’ ele almayı planladığını söyledi.

Trump aylardır Mamdani'yi eleştirerek onu ‘komünist’ olarak nitelendirdi ve seçilmesi halinde memleketinin mahvolacağını öngördü. Ayrıca, Uganda'da doğan ve 2018'de ABD vatandaşlığı alan Mamdani'yi sınır dışı etmekle ve şehirden federal fonları çekmekle tehdit etti.

Kasım seçimlerinde Cumhuriyetçilerin Georgia, New Jersey, Pensilvanya ve Virginia’da ağır yenilgi almasının ardından, Trump yaşam maliyetleri konusuna daha fazla vurgu yapmaya başladı. Bu konu, Demokratların kampanyalarının merkezi bir unsuru olmuş, Mamdani’nin kampanyasında da öne çıkmıştı. Trump, cuma günü sosyal medyada yayımladığı bir paylaşımda, Cumhuriyetçi Parti’yi ‘yaşam maliyetleri partisi’ olarak nitelendirdi.

Bu gelişmeler, Başkan Trump ve Cumhuriyetçi Partili müttefiklerinin ekonominin şu anda ‘hiç olmadığı kadar güçlü’ olduğunu savunduğu bir dönemde yaşanıyor.

Öte yandan New York’un seçilmiş belediye başkanı Zohran Mamdani, bu ayın başında yaptığı zafer konuşmasında, kısa bir süre önce Queens’i temsil eden nispeten az tanınan bir eyalet milletvekiliyken, ülkenin en büyük şehrinin seçilmiş belediye başkanı konumuna gelen 34 yaşındaki bir siyasetçi olarak, New York’un ‘ülkeye başkanı nasıl yenebileceğini göstermek istediğini’ söyledi.


Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
TT

Dünya Sağlık Örgütü'nün bütçesini karşılayabilmesi için 1 milyar dolara ihtiyacı var

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ABD'nin bu yılki çekilme kararını telafi etmekte zorlanıyor. Örgüt, 2026-2027 bütçesini karşılamak için 1 milyar dolara ihtiyaç duyduğunu duyurdu.

BM'ye en büyük bağışçı olan ABD Başkanı Donald Trump, Ocak 2025'te Beyaz Saray'a döndükten sonra fonlamayı durdurma kararı aldı. Sonuç olarak, WHO daha önce onaylanan bütçesini 5,3 milyar dolardan 4,2 milyar dolara düşürmek zorunda kaldı.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus dün üye ülkelere yaptığı açıklamada, "Bu, Dünya Sağlık Örgütü tarihindeki en zorlu yıllardan biriydi. Kaynakları önceliklendirme ve yeniden yönlendirme gibi zorlu ama gerekli bir süreçten geçtik. Bu da iş gücümüzde önemli bir azalmaya yol açtı" dedi.

Ghebreyesus ayrıca, "Bu sürecin sonuna yaklaşıyoruz" diye ekledi.

Kuruluşun 2026-2027 bütçesinin yüzde 75'ini sağladığını, ancak hâlâ 1 milyar dolarlık bir açıkla karşı karşıya olduğunu ve "kaynak seferberliği açısından eskisinden çok daha kötü bir durumda" olduğunu belirtti.

Üye devletler, mayıs ayında zorunlu katkıları yüzde 20 artırma konusunda anlaştılar. Ancak kuruluş, hâlâ üye devletlerin ve diğer bağışçıların gönüllü katkılarına büyük ölçüde bağımlı.

Uluslararası yardımların azalmasıyla karşı karşıya kalan binlerce sağlık tesisi, insani desteğe en çok ihtiyaç duyan bölgelerde hizmetlerini azaltmak veya faaliyetlerini zorunlu olarak askıya aldı. Sonuç olarak, kuruluş en çok ihtiyaç duyanlara öncelik vermek zorunda kaldı.

Tedros, maliyet azaltma önlemlerinin benimsenmesinin, kuruluşun ortadan kaldırmak zorunda kaldığı iş sayısını beklenen 2 bin 900'den bin 282'ye düşürmesine neden olduğunu belirtti. Bin 89 çalışanın emeklilik, erken emeklilik veya geçici sözleşmelerinin sona ermesi nedeniyle kendi isteğiyle ayrıldığını da ifade etti.


İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
TT

İsrail, Lübnan’ın güneyine en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi

İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)
İsrail'in Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlediği saldırıdan sonra olay yerine intikal eden sağlık görevlileri (Reuters)

İsrail ordusu salı gecesi ve çarşamba sabahı Lübnan'ın güneyindeki Sayda kentinde bulunan Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na hava saldırıları düzenledi. Saldırılarda en az 13 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı.

İsrail ordusunun bu saldırısı, İsrail ile Lübnan arasında geçtiğimiz yıl kasım ayında ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleştirilen en şiddetli ve ölümcül saldırılardan biri oldu.

Ayn el-Hilva Filistin Mülteci Kampı'na düzenlenen hava saldırısından birkaç saat sonra, yine Lübnan’ın güneyde bulunan el-Tiri beldesinde öğrencileri taşıyan bir otobüse düzenlenen başka bir saldırıda bir kişi öldü, 13 kişi yaralandı. Bu olay, geleneksel savaş alanlarının ve Hizbullah üyelerinin peşine düşülmesinin ötesinde yeni bir gerilime işaret etti.

Son saldırılar, aylardır görülen en ağır saldırılar olurken Lübnan’ın güneyindeki iki vilayetteki dört ilçeyi etkiledi. Dün öğleden sonra dört köyde yeniden tahliye bildirimleri dağıtıldı. Bildirimler, bir göç dalgasına yol açtı.