ABD pandemi ve iklim değişikliğine karşı küresel mücadelede öncü rolünü yeniden kazanmak istiyor

G20’nin bakanlar düzeyindeki ilk yüz yüze toplantısı. Toplantıya Çin video konferans yoluyla katıldı.

Dışişleri Bakanları dün (Salı) İtalya’nın Matera kentinde G20 Toplantısında (EPA)

İtalya’nın Matera kentinde 2019’dan bu yana ilk kez yüz yüze gerçekleştirilen G20 Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın gündeminde bu yıl kovid-19 salgınıyla mücadele, iklim değişikliği ve gıda güvenliği ile ilgili konular yer aldı.
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken açılış konuşmasında, “Salgına son verme noktasında daha fazla aşı sağlamalıyız dedi. ABD’nin uluslararası arenadaki öncü rolünü yeniden kazanmaya çalıştığı dikkatleri çekti. Blinken küresel sağlık krizini durdurmak için çok uluslu işbirliğinin gerekliliğini vurguladı. Bakan ayrıca düşük ve orta gelirli ülkelere kovid-19 aşılarının tedarikini sağlama noktasında Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yürütülen COVAX girişimine olan ABD katkılarından bahsetti. Blinken, pandemiyi toplantının odak noktası haline getiren İtalyan yetkililere övgülerde bulundu.
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi toplantıya video konferans yoluyla katıldı. Wang Yi, ülkesinin Kovid-19 ile mücadeledeki çabalarına atıfta bulunarak, Çin’in yaklaşık 100 ülkeye 450 milyon dozdan fazla aşı sağladığına dikkat çekti. İsmini zikretmeden ABD’yi eleştirerek, diğer ülkelere aşı sağlama yeteneğine sahip ülkeleri küresel bağışıklık açığını kapatma noktasında katkıda bulunmaya çağırdı. Çok uluslu uygulama çerçevesinde ülkelerin 0 kazanacakları oyunlara girmesi yerine tüm tarafların kazandığı işbirliği yollarının taahhüt edilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Blinken’ın toplantıları sırasında bu tür küresel zorluklarla mücadele etmede birlikte çalışmanın önemini vurgulayacağını ve bunun Başkan Joe Biden ve Blinken’ın son aylarda müttefikleriyle ilişkilerini güçlendirme noktasında yoğun olarak odaklandıkları bir dış politika yolu için çabaladıkları ortak bir konu olduğunu belirtti.
Ekonomi ve Ticari İşler Bürosu Direktörü Susannah Cooper, “Dünya küresel ısınma eşiğini 1.5 C derecede muhafaza etme ve bu konuyla ilgili  prosedürlerin öneminin kabul edilmesi dahil olmak üzere, Bakan Blinken iklim krizini ele alma konusunda, G20 üye devletlerini iddialı sonuçlar elde etme noktasında birlikte çalışmak için teşvik edecek” açıklamasını yaptı. Ayıca bu hedefle birlikte, yurt dışında kömürün uluslararası finansman desteğinin durdurulması gibi diğer adımların da hızlı bir şekilde atılması gerektiğini bildirdi. Ayrıca Blinken’ın asgari kurumlar vergisi oranına sahip adil bir küresel vergi sistemi dahil olmak üzere, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir ekonomik toparlanma inşa etmeyi savunacağını aktardı.
G7 ülkelerinin Maliye Bakanları ile G20 tüm üye devletleri geçtiğimiz ay başlarında çok uluslu şirketlerin faaliyette bulunduğu her ülkede küresel çapta en az yüzde 15 vergiye tabi tutulması konusunda küresel bir kurumlar vergisi tabanı oluşturmak için prensipte anlaşmaya varmıştı.
Salı günü yapılan toplantıda cinsiyet eşitliği ve gençlere yönelik fırsatların yanı sıra insani çabalar ve insan hakları dahil olmak üzere Afrika’daki ekonomik kalkınma konularının da ele alınması gerektiği kararlaştırıldı.
İtalya, Blinken’ın Almanya’da Libya konulu bir konferans, Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir görüşme ve Vatikan’da Papa Francis ile bir resepsiyonunu içeren Avrupa gezisinin son ayağını oluşturuyor. Bakan, Pazartesi günü DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyon Bakanlar Toplantısı’na katılmak üzere Roma’daydı.
Blinken dün yayınlanan İtalyan gazetesi Le Repubblica’ya verdiği röportajda, “ABD, siber saldırılarına ve Amerikan çıkarlarına karşı saldırganlığına devam ederse Rusya’ya cevap verecektir” açıklamalarını yaptı. Ayrıca, ABD’nin daha istikrarlı ilişkiler beklediğini vurgulayarak, “Rusya’nın, söz konusu siber saldırıların tekrarının yaşanmaması için önlemler almasını bekliyoruz” dedi. Açıklamasının devamında, “Ancak Rusya saldırgan ve pervasız tutum göstermeye devam ederse, onlarla çatışmak veya gerilimi artırmak için değil, çıkarlarımızı ve değerlerimizi korumak için Rusya’ya yanıt vereceğiz” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Bakan, Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) Darkside (Karanlık taraf) hacker grubu tarafından fidye istemek için ABD’nin doğu kıyısındaki Colonial boru hattına düzenlenen siber saldırıya dikkat çekti. Söz konusu çetenin Rusya’da olduğuna ancak eylemlerini Rus devleti sponsorluğunda yapmadığına inanılıyor.