ABD’nin Irak'tan çekilmek için süre talep etmesi tartışmaya neden oldu

Kerkük yakınlarındaki ‘K1’ üssü Mart 2020’de Irak’a teslim edildi. (Arşiv_Reuters)
Kerkük yakınlarındaki ‘K1’ üssü Mart 2020’de Irak’a teslim edildi. (Arşiv_Reuters)
TT

ABD’nin Irak'tan çekilmek için süre talep etmesi tartışmaya neden oldu

Kerkük yakınlarındaki ‘K1’ üssü Mart 2020’de Irak’a teslim edildi. (Arşiv_Reuters)
Kerkük yakınlarındaki ‘K1’ üssü Mart 2020’de Irak’a teslim edildi. (Arşiv_Reuters)

Irak’taki Nuceba Hareketi Sözcüsü Nasr eş-Şammari, ABD’nin arabulucular yoluyla gayri resmi olarak Irak'tan çekilme sürecini tamamlamak için süre istediğini açıklarken, resmi bir kaynak bunun olma olasılığını reddetti. Kaynak açıklamasında, “Irak'tan çekilme sürecine ilişkin program Washington ve Bağdat arasındaki stratejik diyaloga göre planlandı. Buna göre yaklaşık 2 bin 700 ABD askeri geri çekildi” dedi.
İran’ın Mehr haber ajansının Şammari’den aktardığı habere göre Şammari, “Irak'taki Amerikan tarafı, en müstahkem kalelerinde maruz kaldığı ağır darbelerden sonra zor duruma düştü. Irak'taki Amerikalılar mümkün olan en az zararla geri çekilmek istiyorlar” ifadelerini kullandı. Şammari ayrıca, ABD’nin arabulucular aracılığıyla 2 bin askerini geri çekmek için bir süreye ihtiyacı olduğunu bildirdiğini, ancak açıklamaları erteleme çabası olarak gördüklerini ifade etti. Şammari, "Direniş hareketleri Amerikalıların derhal geri çekilmesini talep ediyor. Aksi takdirde yaşanacaklardan sorumlu değiliz. ABD’yi geri çekilmeye zorlama gücüne sahibiz" dedi.
Şarku'l Avsat'a konuşan resmi bir kaynak, Şammari'nin açıklamalarını yalanlayarak, "ABD'nin Irak'tan çekilmesi konusu, şimdiye kadar üç tur gerçekleştirilen iki ülke arasındaki stratejik diyalog yoluyla planlandı. Yakın zamanda da dördüncü turun düzenlenmesini bekliyoruz” diye konuştu. İsminin verilmesini veya kimliğinin açıklanmasını istemeyen kaynak açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
"Çekilme süreci başlamadan önce Irak'taki Amerikalı askerlerin sayısı 5 bin 200’dü. Bunların 2 bin 700'ü geçtiğimiz aylarda geri çekildi ve 2 bin 500'ü şu anda Irak askeri kamplarında bulunuyor ve bunlar muharebe birlikleri değil, askeri danışmanlar. Bir sonraki stratejik diyalog turu, Stratejik Çerçeve Anlaşması uyarınca ve uluslararası koalisyon çerçevesinde, bölgede kalan askeri danışmanların niteliğini ve görevlerini belirleyecek. Bölgede artık herhangi bir ABD savaş askerinin varlığı söz konusu olmayacak.”
Fetih Koalisyonu Lideri Hadi el-Amiri, Irak'ta elektrik de dahil olmak üzere mevcut hizmetlerin bozulması ve Irak'taki ABD güçlerinin varlığı arasında bağlantı kurarak, “Bu, Irak hükümetinin siyasi güçlerin tüm liderlerine Amerikalılarla birlikte yürüttüğü stratejik diyalog sürecine ilişkin bildirimiyle çelişen başka bir durum” dedi. Amiri, 1920 Irak İsyanı’nın yıldönümü münasebetiyle düzenlenen bir festivalde yaptığı konuşmada, "Bölgenin istikrarı, Irak'ın istikrarı ile olacaktır. Amerikan işgali topraklarımızda devam ettiği sürece güvenlik açısından bir istikrar ve gelişmeye tanık olamayacağız” dedi. Irak topraklarında varlığının yasal veya anayasal bir temeli olmayan Amerikan işgalinin ortadan kaldırılması için baskı yapılması çağrısında bulunan Amiri, mevcut ulusal ve tarihsel sorumluluğun, işgalci yabancı güçleri Irak'tan çıkarmak olduğunu ve Irak hükümetinin bu güçleri geri çekme sözünü yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
Irak Polisi İstihbarat Servisi, Bağdat'ın batısındaki Bağdat Havalimanı yakınlarında ABD’nin varlığından şüphelendiği bir askeri kışlanın bombalanmasını engellediğini açıklamıştı. Irak Savunma Bakanlığı’na bağlı Güvenlik Medya Hücresi tarafından yapılan açıklamada, “İçişleri Bakanlığı’na bağlı Federal İstihbarat ve Soruşturma Dairesi ve Federal Polis, Bağdat'ın batısındaki bir askeri kışlayı hedef alma girişimini engellemeyi başardı. Operasyonda Bağdat'ın batısındaki Cihad semtinde 10 Grad füzesine el konuldu” ifadeleri yer aldı. Ayrıca şüphelilerden birinin tutuklandığı ve bu füzelere yetkili makamlarca müdahale edildiği belirtildi.
Başbakan'a İtalya ziyaretinde eşlik eden Irak Savunma Bakanı Cuma İnad, Irak hükümetinin uluslararası koalisyon ve NATO üyeliği kapsamında Irak'a verdiği desteğin devamı konusunda İtalya ile görüşmelerini sürdürdüğünü açıkladı. Irak resmi haber ajansına göre İnad, Irak kuvvetlerine eğitim ve danışmanlık vermenin yanı sıra, Irak ordusunun yeteneklerini en üst düzeye çıkarmak için İtalyan askeri endüstrilerinden yararlanma olasılığıyla ilgili İtalya’nın taahhütte bulunduğunu belirtti.



Irak’ta yaz ‘Yoksulların Babası’ndan ‘Dayanılmaz Cehenneme’ dönüştü

Irak yüksek sıcaklıklarda yaşıyor, yaklaşık 50 santigrat derece (EPA)
Irak yüksek sıcaklıklarda yaşıyor, yaklaşık 50 santigrat derece (EPA)
TT

Irak’ta yaz ‘Yoksulların Babası’ndan ‘Dayanılmaz Cehenneme’ dönüştü

Irak yüksek sıcaklıklarda yaşıyor, yaklaşık 50 santigrat derece (EPA)
Irak yüksek sıcaklıklarda yaşıyor, yaklaşık 50 santigrat derece (EPA)

Iraklıların çoğu, özellikle de eski kuşaklardan olanlar ‘Yaz fakirlerin babasıdır’ atasözünü bilir. Bunun nedeni, yoksul tabakadan olanlar başta olmak üzere insanların, bu mevsimde sebze ve meyvelerden oluşan gıda ihtiyaçlarını, kışın ortasında bile üretimini sağlayan modern tarım modelleri, seralar ve değiştirilmiş genetik sistemler olmaksızın sağlayabilmelerine dayanıyor. Iraklılar ayrıca, daha ağır kışlık giysilere ihtiyaç duyulmadığı için yazın baba gibi inanıyor. Zira önceki yıllarda, yoksulların yazları bir veya iki elbise ile geçirmeleri yeterli oluyordu. Ayrıca günümüzde kullanılan pahalı klima ve cihazların aksine çoğu kişi basit ve ilkel soğutma cihazları bulunuyordu.

Bugün neredeyse her şey değişti. Yoksullar ve diğerleri, haziran başında başlayan ve son yıllarda çoğu günde 50 santigrat dereceyi aşan sıcaklıklar düşmeden önce ekim ayının başlarına kadar uzanan dayanılmaz sıcaklıklar sebebiyle sıkıntı yaşamaya başladı. Aşırı sıcaklar, hükümet yetkililerini, bu tür sıcaklıklarda dışarı çıkmanın zorluğu nedeniyle daha fazla resmi tatil ilan etmeye zorladı.

Hükümetler ve ülkeler, nüfusun elektrik enerjisi açısından ihtiyaçlarını karşılamak ve daha fazla ağaç ve yeşil alan dikmek de dahil olmak üzere birçok yöntemle yüksek sıcaklıklardan kaynaklanan acıyı azaltmaya katkıda bulunurken, Irak’ta yaz sorunu ve koşulların sertliği, karmaşık, çok yönlü ve dayanılmaz ve çözülemez bir hal alıyor. Asıl ve içinden çıkılmaz sorun olan elektrik sorunun yanı sıra, yaz aylarında üretim düşerken yeşil alanlarda ciddi bir düşüş yaşanıyor. Elektrik sorunu, evlere ve diğer yerlere enerji sağlanamamasına neden oluyor. İran’ın ülkedeki çok sayıda elektrik istasyonunu çalıştıran gaz arzını kesmesi ve ABD’nin Tahran’ın aidatlarını ödemek için Irak’a verdiği son izin ile, bazen günde 8 saatin altına iniyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Irak’ta toplam enerji üretimi (yaklaşık 24 bin megavat) ülkenin artan elektrik ihtiyacını karşılamıyor ve bu da nüfus için yaz mevsimini son derece zor bir hale getiriyor. 

AXSWEF
13 Temmuz 2023’te Irak’ın başkenti Bağdat’ta bir sokakta binaların arasına sarkan elektrik telleri (AFP)

Zorlu elektrik sorununun yanı sıra son yıllarda yaşanan su kıtlığı sorunu da vatandaşların sıkıntısını daha da artırdı. Birçok mahalle ve tarım alanı, nüfusta büyük kayıplara neden olan ve özellikle ülkenin güneyindeki bataklıklarda bölgelerini terk etmeye ve hayvanlarını kaybetmeye iten bu kıtlıktan dolayı sıkıntı çekiyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), geçen hafta Irak’ın güneyindeki tarihi bataklıkların ‘40 yılın en yoğun sıcak hava dalgasına’ tanık olduğu konusunda uyarıda bulundu.

Su kıtlığı, Iraklıları yaz sıcağından kaçmak için yakındaki nehirlerde yüzmek gibi alışkanlıklarından da mahrum bıraktı.