İsrail ordusunun Batı Şeria'da yürüttüğü baskı operasyonlarında 200 yaralı

Filistinli protestocular dün Beyta kasabasında İsrail güçleriyle çatışmalar sırasında (AFP)
Filistinli protestocular dün Beyta kasabasında İsrail güçleriyle çatışmalar sırasında (AFP)
TT

İsrail ordusunun Batı Şeria'da yürüttüğü baskı operasyonlarında 200 yaralı

Filistinli protestocular dün Beyta kasabasında İsrail güçleriyle çatışmalar sırasında (AFP)
Filistinli protestocular dün Beyta kasabasında İsrail güçleriyle çatışmalar sırasında (AFP)

İsrail işgal güçlerinin dün (Cuma) Batı Şeria'da düzenlediği baskı operasyonlarında 200'e yakın Filistinli yaralandı, Kalkilya, Cenin, Tubas ve Nablus'ta çok sayıda kişi tutuklandı.
Kurban Bayramı nedeniyle dün (Cuma) barışçıl yürüyüşler nispeten azalsa da bölgeye gelen işgal güçleri, göstericileri zorla dağıtmaya çalıştı. Nablus'un güneyindeki Cebel Sabih'teki topraklarda üç ay boyunca her gün protesto gösterisi düzenleyen Beyta kasabasından gelen Filistinlilerden aralarında Filistin Haber Ajansı (WAFA) foto muhabiri Ayman el-Nubani’nin de bulunduğu 146 sivil yaralandı. Nablus'taki Kızılay Ambulans ve Acil Durum Müdürü Ahmed Cibril, dokuz sivilin alt uzuvlarından gerçek mermilerle yaralandığını, aralarında durumu ciddi olanların bulunduğunu, foto muhabiri el-Nubani’nin ise olay yerinde uyluk bölgesinden ucunda sünger olan bir mermi ile vurulduğunu belirtti. 33 göstericinin kauçuk kaplı metal mermilerle vurulduğunu aktaran Cibril, 87 kişinin göz yaşartıcı gaz solunması sonucu solunum sorunları yaşadığını, 7 kişinin çeşitli yanıkları bulunduğunu, 9 kişinin de işgal askerleri tarafından kovalanırken yaralandığını ifade etti.
Beyta kasabası, Cebel Sabih'nın tepesinde "Givat Avitar" yerleşim karakolunun kurulmasına yönelik protesto gösterileri kapsamında yaklaşık 3 aydır günlük çatışmalara sahne oluyor. Bahsi geçen karakol, 30 yılı aşkın bir süredir beş başarısız girişimin ardından, Mayıs ayı başlarında Beyta'daki “ilk yerleşim yeri” olarak Cebel Sabih'te kuruldu. Halk direnişi faaliyetlerinin devam etmesi ve halkın kararlılığı sonucunda, yerleşimciler daha önce kurdukları mobil evleri sökmeden bu ayın ikinci günü "Avitar" karakolunu terk ettiler. Vatandaşlar gösteri yapmak için her gün dışarı çıkan vatandaşlarla onları bastırmak isteyen İşgal güçlerinin çatışması neticesinde beş kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı.
İsrail işgal güçlerinin, Nablus'un doğusundaki Beyt Decen köyü topraklarında yerleşim karakolu kurulmasını protesto eden barışçıl yürüyüşü bastırması sonucu dün yedi sivil kauçuk kaplı metal mermilerle yaralandı ve onlarca sivil göz yaşartıcı gaza maruz kaldı. Beyt Decen'daki Kara Savunma Komitesi üyesi Selim Ebu Ceyş, işgal güçlerinin yürüyüşçülere kauçuk kaplı metal mermiler ve göz yaşartıcı gaz kapsüller ile ateş açtığını, sonuç olarak yedi Filistinlinin kauçuk kaplı metal mermilerle vurulduğunu, birinin tedavi edilmek üzere hastaneye götürüldüğünü ve onlarca kişinin solunum sorunları yaşadığını belirtti. Beyt Decen'deki Toprakları Savunma Halk Komitesi, Nablus'taki Hizip Koordinasyon Komitesi ve Duvara ve Yerleşime Direnme Komitesi’nin daveti üzerine, köy meydanından işgal edilen topraklara doğru yapılan protesto yürüyüşüne Cuma namazının ardından yüzlerce vatandaş katıldı. Her Cuma, Beyt Decen köyü, ele geçirilme tehdidi altındaki topraklarda işgal güçleriyle vatandaşların çatışmalarına tanık oluyor.
On yıldır haftalık yürüyüşün düzenlendiği Kafr Kaddum'da dün, yerleşim karşıtı barışçıl yürüyüş düzenleyen ve 17 yıl önce kapatılan köy caddesinin açılmasını talep eden vatandaşlara karşı İsrail işgal güçlerinin düzenlediği saldırı sonucunda onlarca sivil göz yaşartıcı gaza maruz kalarak solunum sıkıntısı yaşadı. El Fetih hareketinin Kalkilya'daki medya sözcüsü Murad Şitavi'ye göre, işgal askerleri yürüyüşe katılanlara göz yaşartıcı gaz ve kauçuk kaplı metal mermilerle saldırdı ve onlarca kişinin solunum problemi yaşamasına neden oldu.
Dün sabah saatlerinden bu yana, İsrail askerinin kapılarda aldığı sıkı önlemler arasında Mescid-i Aksa’da Cuma namazını kılmak için 48 ayrı bölgeden ve Batı Şeria’dan yaklaşık 25 bin kişinin Mescid-i Aksa’ya akın ettiği söyleniyor.
 



‘Tek bir tık bir ülkeyi yıkmaya yeter’... İsrailli bir yetkiliden ‘nadir’ uyarı

Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
TT

‘Tek bir tık bir ülkeyi yıkmaya yeter’... İsrailli bir yetkiliden ‘nadir’ uyarı

Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)
Siber korsanlığı simgeleyen bir görsel (Reuters)

İsrail Ulusal Siber Güvenlik Müdürlüğü Başkanı Yossi Karadi, nadir görülen bir uyarıda bulunarak, siber tehditlerin ülkeleri anında çökme noktasına getirebileceğini söyledi. Şarku’l Avsat’ın Yediot Ahronot’tan aktardığına göre Karadi, elektrik, su, trafik ışıkları ve hastane ağlarına yapılan siber saldırıların artık savaş aracı haline geldiğini ve bu saldırıların çoğunlukla saldırganın kimliğini gizlemek için vekil gruplar üzerinden gerçekleştirildiğini belirtti. Karadi dün Tel Aviv Üniversitesi’nde düzenlenen Siber Güvenlik Haftası konferansında yaptığı konuşmada, son altı ayda İsrail’in yürüttüğü savunma faaliyetlerinden bir kısmını paylaştı ve ‘ilk siber savaş’ olarak nitelendirdiği durumun endişe verici bir tablosunu çizdi.

Karadi, “Giderek savaşların dijital alanda başlayıp biteceği bir çağa doğru ilerliyoruz” dedi ve ‘dijital kuşatma’ terimini tanıttı. Karadi, bu senaryoda enerji santrallerinin duracağı, trafik ışıklarının çalışmayacağı, iletişim sistemlerinin çökeceği ve su kaynaklarının kirlenebileceğini vurgulayarak, “Bu hayali bir gelecek senaryosu değil, oldukça gerçekçi bir eğilim” ifadesini kullandı.

Karadi, dijital kuşatma kavramının sadece çekici bir ifade olmadığını, 15 yıl süren bir gelişimin sonucu olduğunu belirtti. Geçmişte devletler arasındaki siber savaşların çoğunlukla sessiz casusluk veya yalnızca askeri tesisleri hedef alan operasyonlar olduğunu söyleyen Karadi, son yıllarda durumun değiştiğini ve yeni düşmanın yalnızca sır çalmayı değil, sivil yaşamı kesintiye uğratmayı amaçladığını ifade etti.

Yediot Ahronot’a göre, siber savaşların başlangıç noktası olarak kabul edilen olay, 2010 yılında Stuxnet virüsünün ortaya çıkmasıydı. Yabancı raporlara göre virüs, İran’ın Natanz Nükleer Tesisi’ndeki santrifüjleri hedef almak için İsrail ve ABD tarafından kullanılmıştı ve yalnızca belirli endüstriyel kontrol birimlerini etkileyerek sivil bilgisayarlar veya alakasız altyapıya zarar vermekten kaçınıyordu.

Karadi, dönüm noktasının ise geçen on yılın ortalarında Doğu Avrupa’da yaşandığını belirtti. Rus hacker grubu Sandworm, teorik olarak mümkün görülmeyen bir adım atarak Ukrayna elektrik şebekesini hackledi ve yüz binlerce evi dondurucu soğukta karanlığa gömdü. Bu olaydan sonra siber operasyonlar, yalnızca askeri hedeflere yönelik silahlar olmaktan çıkarak, sivil nüfusu hem psikolojik hem fiziksel olarak etkileme aracına dönüştü. Ayrıca, 2017’de Kuzey Kore’ye atfedilen WannaCry fidye yazılımı saldırısının, siber silahların nasıl kontrolden çıkabileceğini gösterdiği ve dünya genelinde hastaneler ile acil servisleri rastgele etkileyerek felce uğrattığı ifade edildi.

Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)Bir Amerikan siber güvenlik şirketi, Sandworm siber hack grubunun faaliyetlerini tespit etti. (Reuters)

Tehlikeli bir artış

Karadi, İran’ın siber terör doktrinini benimsemiş olmasının tehlikeli bir örneğini paylaştı: 2020 yılında İsrail su şebekesindeki klor seviyesini değiştirmeye yönelik girişim, başarılı olsaydı kitlesel zehirlenmeye yol açabilirdi.

Karadi, o tarihten bu yana İran’ın siber saldırılarının İsrail’de sivil altyapıyı hedef aldığını, hastaneler, alarm sistemleri ve elektrik şebekesine yönelik tekrar eden girişimlerin bu kapsamda olduğunu belirtti.

Hastanelere yönelik saldırıların yeni bir boyut kazandığını vurgulayan Karadi, yakın zamanda Shamir Tıp Merkezi’ne yapılan siber saldırıyı örnek gösterdi. Saldırının arkasında, sıradan bir suç örgütü gibi görünen ‘Qilin’ adlı bir grup bulunuyordu. Karadi, bu durumun devletlerin, sorumluluğu gizlemek için vekil siber gruplar aracılığıyla saldırılar düzenlemesi trendini gösterdiğini ve bunun yalnızca İsrail’e özgü olmadığını aktardı. ABD ve Avrupa istihbarat raporları da benzer eğilimleri doğruluyor.

Çin’de de ‘Volt Typhoon’ gibi grupların, kâr amacı gütmeden ABD’nin kritik altyapısına sızmalar yaparak olası bir gelecekteki saldırıya hazırlık yaptıkları tespit edilmiş durumda.

Karadi, İran saldırılarında karma bir taktik gözlendiğini söyledi: Weizmann Enstitüsü’ne bir füze atılırken, aynı zamanda güvenlik kameralarına sızılarak çarpma anı gerçek zamanlı olarak kaydedildi ve psikolojik etkisi artırıldı. Aynı zamanda çalışanlara tehdit mesajları ve sızdırılmış kişisel bilgiler gönderildi.

Bu yöntem, Ukrayna savaşında görülen siber saldırılarla benzerlik taşıyor; Rus hackerlar, internet servis sağlayıcılarını hedef alarak bilgi akışını engelliyor ve korku yayıyordu.

Konuşmasını yapay zekâ çağının getirdiği fırsatlar ve risklerle tamamlayan Karadi, “Dijital sistemlere tamamen bağımlılık ve yapay zekâdaki hızlı gelişim, büyük fırsatlar sunuyor, ancak saldırganlara da sınırsız hareket alanı sağlıyor” uyarısında bulundu.

Yediot Ahronot gazetesi, Karadi’nin mesajını özetleyerek, “Gelecek savaşta klavye, roketten daha az öldürücü olmayacak” ifadeleriyle duyurdu.


İran'ın başkentinde aylardır ilk kez yağmur yağdı

Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
TT

İran'ın başkentinde aylardır ilk kez yağmur yağdı

Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)
Bugün Tahran'daki Valiasr Meydanı'nda İran bayrağı şeklinde dev bir reklam panosunun önünden geçen bir kadın (EPA)

İran'ın başkentinde aylardır ilk kez bugün yağmur yağdı ve bu durum, yüzyılı aşkın süredir en kurak sonbaharını yaşayan ülke için rahatlama getirdi.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardı habere göre kuraklık, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın, başkent çevresindeki barajları dolduracak kadar şiddetli yağmur yağmazsa, İran'ın aralık ayı sonuna kadar hükümetini Tahran dışına taşıması gerekebileceği uyarısında bulunmasına yol açmıştı.

Meteorologlar bu sonbaharı ülke genelinde 50 yıldan fazla süredir yaşanan en kurak sonbahar olarak tanımladı; bu durum, 1979 İslam Devrimi'nden bile öncesine denk geliyor ve tarım için büyük miktarda suyu verimsiz bir şekilde tüketen sistemi daha da zorluyor. Ajans, su krizinin ülkede siyasi bir mesele haline geldiğini, özellikle de İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, iki ülke arasında geçen haziran ayında 12 gün süren bir savaş yaşanmasına rağmen, İran'a bu konuda defalarca yardım teklifinde bulunmasının ardından bu durumun daha da belirginleştiğini belirtti.

20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)20 Mayıs 2025'te Tahran dışındaki Lar Barajı'nın uydu görüntüsü (Planet Labs - AP)

Netanyahu, 2018'de yayınlanan bir tanıtım videosunda İran halkına şahsen seslenerek, "milyonlarca insanın hayatını tehdit eden ciddi su kıtlığı" sorununu ele almak üzere Farsça bir internet sitesinin açılışını duyurdu. İranlıların su ihtiyaçlarına yardımcı olmayı amaçlayan yeni bir İsrail girişimi olan "İran Halkı İçin Yaşam"ı şahsen desteklemeye hazır olduğunu belirtti. Batı Kudüs'teki ofisinde çekilen video, Netanyahu'nun bir tuz arıtma tesisinden geldiğini iddia ettiği kaptan kendine bir bardak su doldurmasıyla başlıyor. Ardından İranlıların karşı karşıya olduğu vahim su krizinden bahsediyor.

Netanyahu, 12 günlük savaşın ardından geçen ağustos ayında İranlılara mesajını yineleyerek şunları söyledi: “Liderleriniz 12 günlük savaşı bize zorla dayattılar ve ezici bir yenilgiye uğradılar. Her zaman yalan söylüyorlar.” Sözlerine şöyle devam etti: “İran'da her şey çöküyor. Bu kavurucu yazda, çocuklarınız için temiz, soğuk su bile yok. Bu, İran halkına karşı gösterilen en büyük ikiyüzlülük ve saygısızlıktır. Bu durumu hak etmiyorsunuz.”


İran'ın sınır bölgesinde düzenlenen bir saldırıda 3 Devrim Muhafızı öldürüldü

Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
TT

İran'ın sınır bölgesinde düzenlenen bir saldırıda 3 Devrim Muhafızı öldürüldü

Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)
Tahran'da bir güvenlik görevlisi (Arşiv- Reuters)

İran'ın Tesnim haber ajansının haberine göre İran'ın güneydoğusundaki sınır bölgesinde "terörist gruplar" tarafından düzenlenen bir saldırıda üç Devrim Muhafızı öldürüldü.