عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Samanyolu Galaksisi'nde dev bir bulut tespit edildi

Samanyolu Galaksisi'nde dev bir bulut tespit edildi
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Samanyolu Galaksisi'nde dev bir bulut tespit edildi

Samanyolu Galaksisi'nde dev bir bulut tespit edildi

Gökbilimciler, Dünya'yı ve Güneş Sistemi'ni de kapsayan Samanyolu Galaksisi'nde atomik hidrojen gazından dev bir yapı tespit etti.
Bulgularını hakemli bilimsel dergi Astronomy & Astrophysics'te yayımlayan araştırmacılar, bunun galakside şimdiye dek görülen en büyük yapılardan biri olduğunu belirtti.
"Maggie" adı verilen atom bulutu, Almanya'daki Max Planck Astronomi Enstitüsü'ndeki (MPIA) araştırmacılar tarafından keşfedildi. 
Araştırmacılar hidrojenin evrendeki en bol elementlerden biri olduğunu vurguladı. Ancak onlara göre, Maggie gibi ince uzun bir şekle sahip olan bulutların yıldızlararası ortamda (bir galaksideki yıldız sistemleri arasında yer alan madde ve radyasyon alanı) tespit edilmesi epey zor.
Neredeyse tamamen atomik hidrojen gazından oluşan Maggie'nin uzunluğu 3 bin 900 ışık yılına, genişliğiyse 130 ışık yılına denk geliyor. Karşılaştırmak gerekirse, tek bir ışık yılı 9,46 trilyon kilometreye eşit.
Dünya'dan 55 bin ışık yılı uzakta bulunan Maggie, filament benzeri dev yapısıyla gökbilimcileri şaşırttı. Enstitüden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bilinen en büyük moleküler gaz bulutları ancak 800 ışık yılı boyunca uzanıyordu."
Hidrojen, evrendeki tüm yıldızların yapı taşı olduğu için, Maggie ve onun gibi hidrojen bulutlarının incelenmesi önem arz ediyor.
Zira bu tür yapılar, yıldızların nasıl oluştuğuna dair ayrıntılı bilgiler sunabilir. Öte yandan Maggie'nin galaksideki mevcut konumuna gelmeden önceki "yaşamına" dair veri bulunmuyor.
Araştırma makalesinde konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:
"Maggie'nin kökeni belirsizliğini koruyor ama bu kökenin dev moleküler filamentlerin öncüleri olan atom bulutları sınıfında bir ilk olabileceğini düşünüyoruz."
Independent Türkçe, Space, MPIA

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news