Biden ve Japonya Başbakanı'ndan Çin ile mücadele vurgusu

ABD Başkanı Joe Biden ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın gerçekleştirdiği video konferanstan bir kare (AP)
ABD Başkanı Joe Biden ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın gerçekleştirdiği video konferanstan bir kare (AP)
TT

Biden ve Japonya Başbakanı'ndan Çin ile mücadele vurgusu

ABD Başkanı Joe Biden ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın gerçekleştirdiği video konferanstan bir kare (AP)
ABD Başkanı Joe Biden ile Japonya Başbakanı Fumio Kishida’nın gerçekleştirdiği video konferanstan bir kare (AP)

ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida dün (Cuma) video konferans yöntemi ile gerçekleştirdikleri görüşme sırasında Çin’e ‘karşı koyma’ konusunda anlaşırken, Kuzey Kore tarafından yürütülen füze denemelerini kınadı. Diğer yandan Biden, ülkesinin Japonya’yı savunma taahhüdüne bağlı kalacağını da vurguladı.
ABD Başkanlık Ofisi, 1 saat 20 dakika süren görüşmede Biden’ın, yılın ilk yarısında Japonya’yı ziyaret ederek Avustralya, Hindistan, Japonya ve ABD’den oluşan dörtlü grup arasında yapılacak zirveye katılması konusunda anlaştığını duyurdu.
Fransız haber ajansı AFP’ye göre, Biden, ABD-Japon ilişkilerini eski haline döndürmeye çalışıyor. Biden, bu konuyu göreve gelmesinden bu yana kendisi için bir öncelik olarak belirledi.
Washington-Tokyo ilişkileri, Asya ve Avrupa’daki bazı müttefikleri ile ilişkilerinin ne kadar faydalı olduğu konusunda şüpheleri olan eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde durgunlaşmıştı.
Kamuoyuna kapalı video konferans görüşmesinin ardından, Biden Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Hint-Pasifik bölgesinde ve dünya genelinde, barış ve güvenliğin mihenk taşı olan ABD-Japonya İttifakını daha da güçlendirmek üzere Başbakan Kishida ile görüşmek bir onurdu” ifadelerini kullandı.
Görüşmenin büyük bir kısmında, Pekin’in kendi topraklarından ayrılmaz bir parça olarak gördüğü ve gerekirse zor kullanarak ele geçireceği tehdidinde bulunduğu Tayvan’a yönelik tehditleriyle, bölgede endişelerin artmasına neden olan Çin’in oluşturduğu, giderek büyüyen stratejik soruna odaklanıldı.
Beyaz Saray’ın görüşme ile ilgili olarak yaptığı açıklamaya göre, Biden ve Kishida, Çin Halk Cumhuriyeti’nin doğu ve Güney Çin denizlerindeki statükoyu değiştirme girişimlerine karşı koyma konusundaki kararlılıklarını dile getirdiler ve Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın sağlanmasının önemini vurguladılar.
ABD Başkanı ve Japonya Başbakanı, Washington’ın Pekin’i Müslüman Uygur azınlığa karşı soykırım yapmakla itham ettiği Sincan’ın yanı sıra Hong Kong’daki uygulamalarına yönelik endişelerini dile getirdi.
Beyaz Saray’a göre, ABD Başkanı Japonya ile Çin arasında, stratejik bir konumda bulunan Senkaku Adaları’nın egemenliği konusundaki anlaşmazlık ile ilgili olarak, ABD’nin tüm imkanlarını kullanarak Japonya’yı savunma taahhüdüne bağlılığını vurguladı.
Görüşmede, yılın başından bu yana Birleşmiş Milletler kararlarını ihlal ederek bir dizi füze denemesi yapan Kuzey Kore konusu da ele alındı. Beyaz Saray, Biden ve Kishida’nın, Pyongyang’ın balistik füze fırlattığı son denemeleri kınadığını duyurdu.
Rusya’nın Ukrayna sınırlarına asker konuşlandırmasının sonucunda artan gerilimle ilgili olarak, Biden ve Kishida Moskova’nın saldırgan herhangi bir adımına karşı birlikte çalıştıklarını vurguladı.



Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
TT

Beyaz Saray yakınında silahlı saldırı: 2 ABD askeri vuruldu Beyaz Saray kapatıldı

Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)
Beyaz Saray (Arşiv - Reuters)

ABD medyası ABC News, Washington’da Beyaz Saray yakınında iki askerin silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Beyaz Saray sözcüsü, Başkan Donald Trump’ın olay hakkında bilgilendirildiğini ve Beyaz Saray’ın kapatıldığını açıkladı.

ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem ise iki Ulusal Muhafız mensubunun Washington’da silahlı saldırıya maruz kaldığını doğruladı, ancak detay vermedi.


İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
TT

İran, Hamaney sonrası döneme mi hazırlanıyor?

Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf
Hamaney'in resmi internet sitesinde yayınlanan, Salı akşamı dini törenlere katılımını gösteren fotoğraf

Financial Times, İran’daki elit çevrelerde özellikle Batı ve Arap ülkeleriyle ilişkiler konusunda dış politikanın yeniden şekillendirilmesi gerektiğine dair tartışmaların arttığını bildirdi. Bu tartışmalar, Haziran ayında İsrail ile yaşanan 12 günlük savaşın ardından gündeme geldi.

Habere göre, İran elitleri arasında bir değişim gözlemleniyor; devrimin ikinci kuşağı, üst düzey yetkililer ve yönetim içi önemli isimler bu tartışmalara dahil. Lider Ali Hamaney’in (86) görünürlüğü, İsrailli yetkililerin suikast tehdidi sonrası azaldı ve Hamaney’in yerine geçecek liderle ilgili spekülasyonlar gündeme geldi.

İçerideki pragmatik sesler arasında yer alan Hamza Safavi, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı tutumunu yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor ve Çin modelinden örnek veriyor. Eski parlamento üyesi Fazile Haşimi ise Washington ile diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını ve İran’ın daha açık bir sisteme doğru adım atmasını savunuyor.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığı analize göre bu tartışmaların kısa vadede sınırlı etkisi olabileceğini, ancak Hamaney sonrası dönemin temel fikir ve nüfuz mücadelesini şimdiden şekillendirdiğini belirtiyor. Halkın, ideolojik çatışmaların ekonomik ve yaşam standartları üzerindeki etkilerinden endişeli olduğu vurgulanıyor.


Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

Katz–Zamir geriliminin tırmanmasının nedeni Netanyahu’nun gizli planı mı?

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (solda) ve Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir (İsrail Savunma Bakanlığı)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinde düzenlenen uzlaşı toplantısında bir araya gelmiş olsalar da aralarındaki gerilim dinmedi. Tartışma, İsrail kamuoyunda büyük tepki yaratırken yorumcular bunu “öğretmenin çocukların kavgasından keyif aldığı bir anaokulu”na benzetiyor.

Anlaşmazlık, Zamir’in 7 Ekim 2023’te Hamas’ın saldırısı sırasında yaşanan “büyük başarısızlıktan” sorumlu tuttukları üst düzey subaylara ceza vermesiyle başladı. Savunma Bakanı Katz ise bu kararların kendisine danışılmadan alındığını söyleyerek uygulamayı reddetti. Uzmanlara göre konu artık yalnızca iki isim arasındaki bir çekişme değil; hükümet ile güvenlik kurumları arasındaki güç mücadelesine dönüşmüş durumda.

Netanyahu’nun bu krizi kendi lehine kullanmaya çalıştığı belirtiliyor. Başbakanın, yaklaşan Likud iç seçimleri öncesinde Katz’ın parti içindeki konumunu zayıflatmak, aynı zamanda Zamir’in ordudaki konumunu da tartışmalı hâle getirmek istediği ifade ediliyor.

Gerilim son olarak dün gece doruğa ulaştı. Netanyahu, iki tarafı barıştırmak için Katz ve Zamir’i birlikte toplantıya çağırdı. Ancak Katz toplantıya zamanında gelmedi ve iki ayrı görüşme yapılmasını tercih ettiğini bildirdi. Netanyahu’nun da bu talebi kabul ettiği aktarıldı.

Netanyahu’dan iki tarafa da mesajlar

Başbakanlık çevreleri, basına yapılan sızıntılarla iki tarafa da mesajlar iletti. Medyaya yansıyan haberlere göre Netanyahu, Katz’ın “Genelkurmay Başkanıyla gereksiz çatışma çıkardığını ve aşırı şekilde saygısız davrandığını” düşünüyor. Öte yandan başka sızıntılarda Netanyahu’nun, “Zamir’in atanmasının hata olduğunu düşündüğü, bağımsız hareket ettiği ve görev öncesi verdiği sözlerden döndüğü” iddia edildi.

fgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, bir ordu karargahındabir araya geliyor. (İsrail hükümeti)

Bu sızıntılar kamuoyunda tartışma yaratınca, bu kez “askerî çevrelerin kasıtlı olarak gerilimi artırmak için bilgi sızdırdığı” iddia edildi. Netanyahu’ya yakın isimler, başbakanın Katz’ı da Zamir’i de görevden almayı planlamadığını savundu.

Çatışmanın kökeni

Gerilim, Zamir’in Hamas saldırısı sırasında güney cephesinden sorumlu komutanlara disiplin cezaları vermesi ve terfi listesini bakanlığa danışmadan hazırlamasıyla büyüdü. Katz, buna karşılık terfileri askıya aldı ve ordu içi incelemelerin yeniden araştırılmasını içeren başka bir komisyon kurdu.

Zamir, yapılan tüm atama ve cezaların “profesyonel askerî kararlar” olduğunu savunurken, Katz bunu “otoriteye başkaldırı” olarak niteliyor. Netanyahu ise hem Zamir’i “bakanı yok saymakla”, hem de Katz’ı “gerilimi tırmandırmakla” eleştirdi.

Orduyu suçlama stratejisi

Haaretz gazetesi, yaşananları “7 Ekim hükümetinin tüm sorumluluğu orduya yükleme çabasının” bir parçası olarak değerlendirdi. Gazete, hükümetin “kamuoyunun orduya güvenini sarsmayı, atamaları siyasallaştırmayı ve Genelkurmay Başkanı’nı küçük düşürmeyi” amaçladığını iddia etti.

Strateji uzmanı Efrahim Ganor da Maariv’e yaptığı açıklamada, yaşananların “devlet güvenliğini tehlikeye atan bir skandal” olduğunu belirterek, “Gerçek bir devlet adamı önceliğini güvenliğe ve ülkenin geleceğine verirdi” dedi.

Lapid’den Netanyahu’yu sıkıştıracak hamle

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, gelecek hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze krizinin çözümü ve rehinelerin serbest bırakılması için sunduğu 20 maddelik planı Knesset’e oylatacağını açıkladı. Lapid’in amacı, bu plana karşı çıkan koalisyon partilerini zor durumda bırakarak Netanyahu’yu ABD yönetimi karşısında sıkıştırmak.

Lapid, muhalefetteki ortağı Avigdor Liberman’ı da plana destek vermeye ikna etmeye çalışıyor. “İsrail halkı, Başkan Trump’ın rehinelerin serbest bırakılması için yürüttüğü cesur girişime minnettardır” diyen Lapid, tüm partilere plana destek çağrısı yaptı.