AB’den nükleer müzakerelerde siyasi düzeyde karar alınması çağrısı

Görüşmelere bir hafta ara verildi.

Nükleer müzakereler Viyana’da gerçekleştiriliyor. (Reuters)
Nükleer müzakereler Viyana’da gerçekleştiriliyor. (Reuters)
TT

AB’den nükleer müzakerelerde siyasi düzeyde karar alınması çağrısı

Nükleer müzakereler Viyana’da gerçekleştiriliyor. (Reuters)
Nükleer müzakereler Viyana’da gerçekleştiriliyor. (Reuters)

İran'ın nükleer programıyla ilgili anlaşmayı canlandırmak amacıyla Avusturya başkenti Viyana'da yürütülen müzakerelere bir hafta süreliğine ara verildiği duyuruldu.  
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora, İran’a ve nükleer müzakerelerde yer alan taraflara bir an önce ‘siyasi düzeyde karar alma’ çağrısında bulundu.  
AB’nin ‘nükleer müzakerelerdeki’ temsilcisi Mora, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Katılımcılar istişarede bulunmak ve geri bildirim almak için ülkelerine dönecekler. En kısa sürede ‘siyasi düzeyde kararlar’ alınmalıdır.”
İran le yürütülen nükleer müzakerelerde yer alan Fransa, İngiltere ve Almanya’nın temsilcileri, yaptıkları ortak açıklamada görüşmelerde son aşamaya gelindiğini duyurdular:
“Ocak ayı şimdiye kadarki görüşmelerin en yoğun dönemine tanık oldu. Siyasi kararların alınmasını gerektiren son aşamaya geldiğimizi herkes biliyor. Bu nedenle müzakereciler istişare amacıyla başkentlerine dönüyor.” 
Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan bir yetkili, İran ile yürütülen müzakerelerin halen kritik bir evrede olduğunu ancak bir anlaşmaya varılabileceğine dair göstergeler bulunduğunu aktardı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasındaki telefon görüşmesinin ardından gazetecilere konuşan yetkili, “İran'ın istediği güvencelerin karşılanması ve nükleer programının nasıl kontrol altına alınacağı konusunun açıklığa kavuşturulması gerekiyor” dedi.  
Diğer yandan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile müzakerelerle ilgili son gelişmelere dair bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre Abdullahiyan, Viyana görüşmelerinde bir an önce iyi bir anlaşmaya varılması konusunda Tahran'ın ciddi iradesi olduğunu vurguladı. İranlı Bakan ayrıca kalıcı ve güvenilir bir anlaşma için ABD ve diğer Batı ülkelerinin somut, pratik ve uygulanabilir adımlar atması gerektiğini kaydetti.
Guterres de nükleer müzakerelerdeki olumlu gelişmeleri memnuniyetle karşıladıklarını ve BM'nin tüm imkanlarıyla nükleer anlaşmayı ve uluslararası barışı desteklediğini vurguladı.
İran'ın resmi haber ajansı IRNA, Başmüzakereci Ali Bakıri’nin dün, Viyana’da AB Siyasi Direktörü Enrique Mora’nın yanı sıra Fransa, Almanya ve İngiltere’nin temsilcileriyle yoğun görüşmeler yaptığını bildirdi.
İran ve Batılı güçler arasında 2015 yılında Kapsamlı Ortak Eylem Planı olarak adlandırılan ‘nükleer anlaşma’ imzalanmıştı. ABD 2018 yılında, Donald Trump döneminde anlaşmadan çekildi.
Taralar, İran’la yapılan ‘nükleer anlaşmanın’ yeniden canlandırılması için Nisan 2021’de yeniden masaya oturdular. Görüşmeler haziran ayında yaklaşık beş ay süreyle askıya alındıktan sonra kasım ayı sonlarında yeniden başladı. İran Dışişleri Bakanlığı, ‘iyi bir anlaşma taslağı’ oluşması durumunda ABD ile doğrudan müzakere edilebileceğini duyurdu.  
Tahran, Washington'ın anlaşmadan çekilmesinin ardından uygulamaya koyduğu yaptırımları kaldırmasını talep ediyor. Diğer yandan ABD ve Avrupalı taraflar, İran'ın anlaşma kapsamındaki taahhütlerine tam olarak uymasını talep ediyor.



İran Reisi ve beraberindekilerin yasını tutacak

İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir (AFP)
İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir (AFP)
TT

İran Reisi ve beraberindekilerin yasını tutacak

İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir (AFP)
İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir (AFP)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve beraberindekilerin dün (Pazar) öğleden sonra helikopterlerinin düşmesi sonucu hayatlarını kaybettikleri açıklandı. Bu açıklamadan birkaç saat sonra, Tahran'daki resmi makamlar bugün Cumhurbaşkanlığı ve Dışişleri Bakanlığı düzeyindeki yetki devrini düzenlemek üzere pratik adımlar atmaya başladı. Söz konusu gelişmeler yaşanırken İranlı bir yetkili, Cumhurbaşkanı ve beraberindekilerin naaşları için yarın Tebriz kentinde cenaze töreni düzenleneceğini duyurdu.

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir’i Cumhurbaşkanlığı görevlerini yerine getirmesi için atadı. Hamaney, “Anayasa'nın 131’inci maddesi uyarınca, Muhammed Muhbir yürütme makamının başkanlığını üstlendi" dedi. Hamaney, yürürlükteki yasalara göre, en fazla 50 gün içinde yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılması için yasama ve yargı organlarının başkanlarıyla birlikte çalışılması gerektiğine işaret etti.

Şarku’l Avsat’ın İran resmi haber ajansı IRNA’dan aktardığına göre, Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından İran Bakanlar Kurulu bugün (pazartesi) Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri Kani'yi Dışişleri Bakan Vekili olarak atadı.

Hamaney'in beş günlük yas ilan etmesinin ardından İranlı bir yetkili bugün yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı ve beraberindekilerin cenaze törenlerinin yarın İran'ın kuzeybatısındaki Doğu Azerbaycan eyaletinin başkenti Tebriz'de yapılacağını duyurdu.

IRNA'nın aktardığına göre eyaletin Siyasi İşler, Seçimler ve Ulusal Daireler Genel Müdürü Hasan Hakikiyan, cenazelerin Verzigan bölgesinde bulunduğunu ve şu anda Tebriz'e nakledilmekte olduğunu belirtti.

İran devlet televizyonu bugün ülkenin üç hükümet kanadının (yasama, yürütme ve yargı) başkanlarının Muhbir'in yürütme organını temsil ettiği olağanüstü bir toplantı düzenlediğini bildirdi. Muhbir toplantıda, “Verilen görevi yerine getirme konusunda Cumhurbaşkanı Reisi'nin yolundan şaşmadan gideceğiz” ifadesini kullandı.

İran Dış İlişkiler Stratejik Konseyi bugün yaptığı açıklamada ülkenin dış politika yörüngesinin Hamaney'in rehberliğinde ‘tüm canlılığıyla’ devam edeceğini bildirdi.