Bilim insanı "Neredeyse kesin" dedi: Bir Çin roketi daha Dünya'ya kontrolsüzce düşebilir

Uzmanlara göre yörüngede birikmeye devam eden roket parçaları insanlar için gerçek bir risk teşkil ediyor

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv
TT

Bilim insanı "Neredeyse kesin" dedi: Bir Çin roketi daha Dünya'ya kontrolsüzce düşebilir

Fotoğraf: Reuters_Arşiv
Fotoğraf: Reuters_Arşiv

The Independent'ın haberine göre Çin, yörüngedeki ilk uzay istasyonunu genişletme amacıyla Hainan'daki Wenchang Uzay Fırlatma Alanı'ndan güçlü bir roket fırlatmaya hazırlanıyor.
Ancak Uzun Yürüyüş 5B roketiyle yapılan önceki fırlatmalara benzer şekilde, bu roket de kontrolsüz şekilde gezegene düşebilir.
Ülke, Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya'nın ortak işlettiği Uluslararası Uzay İstasyonu'na karşı Nisan 2021'de Tiangong adlı bir uzay istasyonu inşa etmeye başlamıştı. İstasyonu meydana getiren modüllerinden biri halihazırda yerleşik durumda.
Ek modüllerin istasyona monte edilme süreciyse devam ediyor. Çin Uzay Ajansı, bugün istasyonun Wentian modülünü fırlatacak.
Modül, 848 bin 220 kilogramlık Uzun Yürüyüş 5B roketiyle fırlatılacak. Roket daha hafta başında fırlatma rampasına yerleştirilmişti.
Öte yandan ülkenin bu sınıftan bir roketi, geçen yıl mayıs ayında bir fırlatma görevinin ardından kontrolsüzde atmosfere girerek panik yaratmıştı.
Aracın nereye düşeceği sorusu gündemi uzun süre meşgul etmiş ve sonunda roket Hint Okyanusu'nun Maldivler'in kuzeyindeki bir bölgesine can kaybına veya hasara sebep olmadan düşmüştü.
Gizmodo, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden astrofizikçi Jonathan McDowell'a, roketin yeniden risk yaratıp yaratmayacağı sorusunu yöneltti.
"Neredeyse kesin olduğunu söyleyebilirim" diyen bilim insanı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çekirdek aşamanın (roketin uzay aracını taşıyan kısmı) tasarımını değiştirirlerse çok hoş bir sürpriz olacak. Yapmadıklarını düşünüyorum ve geçen seferki gibi bir olaya hazır olalım."
Uzmanlara göre yörüngede birikmeye devam eden roket parçaları insanlar için gerçek bir risk teşkil ediyor.
British Columbia Üniversitesi'nden Prof. Dr. Michael Byers liderliğindeki araştırmacılar, uzay çöpü diye adlandırılan bu parçaların bir insanın ölümüne sebep olma ihtimalini hesaplamıştı.
Bulgulara göre roketlerin işlevsiz parçaları atmosfere kontrolsüz biçimde girmeye devam ederse, bu ihtimal yüzde 10'a ulaşacak.



Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
TT

Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)

Google'ın yapay zeka bölümü DeepMind, güçlü yapay zeka robotlarının internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlayan yeni bir model çıkardı.

Genellikle yapay zekayla çalışan robotlar, gerekli hesaplamaları gerçekleştirmek için uzak sunuculara bel bağlıyor. DeepMind'ın yeni Gemini Robotics On-Device modeli, bu yaklaşımda büyük bir değişime işaret ediyor.

Cihaz içi sistem, insansı robotların internet olmadan Dünya'nın neredeyse her yerinde, hatta uzayda bile çalışmasına olanak tanıyor.

DeepMind'ın robotik bölümü başkanı Carolina Parada, bir blog yazısında "Model, veri ağından bağımsız çalıştığı için gecikmeye duyarlı uygulamalar için yararlı ve kesintili veya sıfır bağlantı olan ortamlarda dayanıklılık sağlar" diye yazdı.

Gemini Robotics On-Device'la güçlü robotik modellerin daha erişilebilir ve uyarlanabilir hale getirilmesinde bir adım ileri gidiyoruz... Yapay zekayı fiziksel dünyaya getirmenin geleceğini keşfetmeye devam ederken, robotik topluluğunun bu yeni araçlarla neler inşa edeceğini görmekten heyecan duyuyoruz.

Yeni nesil yapay zeka, robotların çamaşırları katlamak veya çantaları açmak gibi günlük görevleri bağımsız olarak yerine getirmesini sağlıyor.

Dr. Parada, cihaz içi modelin, nasıl yapılacağı 50 ila 100 defa gösterildiğinde yeni görevleri hızlıca öğrenebildiğini de belirtti.

Model, farklı türde görevleri yerine getirmek için çeşitli robotlarda çalışacak şekilde de uyarlanabiliyor.
 

scdfgrthy
Nvidia'nın en son modeli Isaac Groot N1, insansı robotlarda çalışıyor (Nvidia)

Diğer önde gelen yapay zeka firmaları da robotik için bu tür modeller üzerinde çalışıyor. Nvidia, insansı robotların geliştirilmesini hızlandırmak amacıyla kısa süre önce Isaac Groot N1 modelini tanıttı.

"Hızlı düşünen eylem modeli", genellikle insanlar tarafından gerçekleştirilen rolleri yerine getirmek için insan reflekslerini ve sezgilerini yansıtacak şekilde tasarlandı.

Nvidia'nın kurucusu ve CEO'su Jensen Huang, modelin marttaki tanıtımında "Genel amaçlı robotik çağı geldi" demişti.

Nvidia Isaac GR00T N1, yeni veri üretimi ve robot öğrenme çerçeveleriyle, dünyanın her yerindeki robotik geliştiricileri yapay zeka çağında yeni bir çığır açacak.

Independent Türkçe