Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, liderlerin Biden ile yaptığı görüşmeler hakkında bilgilendirildi

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti (SPA)
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti (SPA)
TT

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, liderlerin Biden ile yaptığı görüşmeler hakkında bilgilendirildi

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti (SPA)
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti (SPA)

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Kral Selman bin Abdulaziz başkanlığında dün Cidde’deki Selam Sarayı’nda toplandı.
Toplantının başında, Kral Selman’ın Umman, Bahreyn, Katar ve Tacikistan liderlerinden aldığı mesajlar ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesi de dahil son birkaç gün içinde çeşitli ülke ve kuruluşlarla işbirliği bağlarını güçlendirmeyi amaçlayan görüşmelerin içeriği hakkında bilgi verildi.
ABD Başkanı Joe Biden’ın Suudi Arabistan’a yaptığı resmi ziyarette Kral Selman ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile yaptığı, Riyad ve Washington’u birbirine bağlayan stratejik ortaklığın ele alındığı görüşmelerin içeriğine de değinildi.
Bakanlar Kurulu aynı bağlamda, ABD Başkanı’nın Suudi Arabistan ziyareti sırasında imzalanan, enerji, yatırım, iletişim, uzay ve sağlık alanlarını kapsayan 18 anlaşmayı ele aldı.
Toplantıda, ABD Başkanı Joe Biden’ın katıldığı, Körfez İşbirliği Konseyi’ne (KİK) üye ülkelerin yanı sıra Mısır, Irak ve Ürdün’ün davet edildiği Cidde Güvenlik ve Kalkınma Zirvesi de değerlendirildi.
Enformasyon Bakan Vekili Dr. İssam bin Said’in toplantının ardından Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’ya bildirdiğine göre, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ziyareti sırasında elde edilen başarılara övgüde bulunuldu.
Ziyaret sırasında, her iki ülkeden heyetler çeşitli alanlarda ilişki ve işbirliğini genişletmek için anlaşmalar imzaladı.
Bakanlar Kurulu’nda, Endonezya’nın Bali adasında düzenlenen G20 Dışişleri ve Maliye Bakanları ile Merkez Bankası başkanlarının yaptığı toplantıların sonuçları gözden geçirildi.
Toplantıda, “Suudi Arabistan’ın Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Donör Destek Grubu’nun Temmuz 2022-Haziran 2023 arasında yapacağı başkanlık, kalkınma ve insani yardım sağlamada dünyanın önde gelen ülkeleri arasındaki konumunun pekiştirilmesidir” denildi.
Suudi Arabistan’ın başkanlık döneminde uygulanacak olan stratejik planın bağış tabanının genişletilmesi, yeni üyelerin katılımı ve insani müdahale ve yardım dağıtımında koordinasyonun güçlendirilmesine katkıda bulunacağına dair umut dile getirildi.
Bakanlar Kurulu, Suudi Arabistan, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İngiltere ve ABD’yi içeren Yemen konulu Beş Yıllık Komite toplantısının sonuçlarına övgüde bulundu.
Toplantıda Yemenli taraflar arasındaki ateşkesin sürdürülmesi, BM Yemen Özel Elçisi’nin çabalarına tam destek verilmesi ve BM insani müdahale planına sürekli desteğin önemi vurgulandı.
Yerel konulara değinen Bakanlar Kurulu, devletin fiyatlardaki küresel artışın etkisiyle karşı karşıya kalan yoksul vatandaşları dikkate alma konusundaki istekliliğini vurguladı.
Devletin ürünlerin mevcudiyeti ve fiyat seviyelerini kontrol etmek, adil rekabeti korumak ve tekelci uygulamalarla mücadele etmeye yönelik mali destek ve önlemler için 20 milyar riyal tahsis ettiği hatırlatıldı.
Veliaht Prens’in bu ay başında açıkladığı, ülkenin önümüzdeki 20 yıl için araştırma, geliştirme ve inovasyona yönelik ulusal önceliklerini içeren girişime de övgüde bulunuldu.
2030 Vizyonu doğrultusunda Suudi Arabistan’ın rekabet gücünü ve bölgedeki en büyük ekonomi olarak konumunu artıracak olan girişimde, İnsan Sağlığı, Çevresel Sürdürülebilirlik, Enerji ve Endüstriyel Liderlik ve Geleceğin Ekonomileri olmak üzere 4 temel öncelik belirlendi.
Toplantıda, bu yılki Hac mevsiminin başarısına katkıda bulunan tüm hükümet ve özel sektördeki işçi ve gönüllülerin çabaları takdir edildi.
Bakanlar Kurulu’nda ayrıca, Suudi Arabistan ve Ruanda Dışişleri Bakanlıkları arasında siyasi istişarelere ilişkin bir mutabakat zaptı hakkında karşı tarafla görüşme yapması için Dışişleri Bakanı’na yetki verildi.
Suudi Arabistan hükümeti ile Uganda hükümeti arasında işbirliğine ilişkin bir anlaşma ve iki ülkenin Dışişleri Bakanlıkları arasındaki siyasi istişarelere ilişkin bir mutabakat zaptı onaylandı.
Suudi Arabistan İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı ile Brezilya Bilim, Teknoloji ve Yenilik Bakanlığı arasında işbirliğini öngören mutabakat zaptı hakkında Brezilya tarafı ile görüşmelerde bulunmak üzere İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanı’na yetki verildi.
Dışişleri Bakanı’na, Suudi Arabistan hükümeti ile Dijital İşbirliği Örgütü arasındaki merkez anlaşması hakkında karşı tarafla görüşme yapması için yetki verildi.
Suudi Arabistan Ulaştırma ve Lojistik Bakanlığı ile BAE Enerji ve Altyapı Bakanlığı arasında ulaşımın geleceği, yol güvenliği ve bakımı alanlarında işbirliğini içeren iki mutabakat zaptı hakkında BAE tarafıyla görüşme yapması için Ulaştırma ve Lojistik Bakanı yetkilendirildi.
Suudi Arabistan Kraliyet Geleneksel Sanatlar Enstitüsü ile Fas 2. Hasan Camii Vakfı’na bağlı Geleneksel Sanatlar Akademisi arasında kültürel alanlarda işbirliğini öngören anlaşma hakkında görüşmesi için Kültür Bakanı’na yetki verildi.
Bakanlar Kurulu, Suudi Arabistan hükümeti ile ABD hükümeti arasında bilim ve teknoloji alanında işbirliğine ilişkin imzalanan anlaşmayı değiştirmek ve genişletmeye yönelik protokolü onayladı.
Suudi Arabistan hükümeti ile Irak hükümeti arasında deniz taşımacılığı alanında bir işbirliği anlaşması onaylandı. 
Kuba Mescidi’ni denetleme ve işletme görevinin İslami İşler, Davet ve Rehberlik Bakanlığı yerine Medine Bölgesi Kalkınma İdaresi’ne devredilmesine de karar verildi.
Bakanlar Kurulu toplantısında ülkenin iç işlerine ilişkin birtakım kararlar da alındı.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Perşembe günü Tahran'da İran Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Suudi yönetiminin direktifleri doğrultusunda Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hamisi Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettiğini belirten Suudi Savunma Bakanı, “X” platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda liderle ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini ifade etti.

İran'ın Tasnim haber ajansı Hamaney'in görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz her iki ülke için de faydalı ve birbirimizi tamamlayabiliriz” dediğini aktardı.

Ajans, Hamaney ile yapılan görüşmeye İranGenelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Dün Tahran'da General Bakıri ile bir araya gelen Prens Halid bin Selman, İran haber ajanslarının aktardığına göre Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana Suudi Arabistan'la ilişkilerin giderek güçlendiğini ve geliştiğini söyledi. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini belirterek ülkesinin Suudi Arabistan'la savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tasnim'e göre İran, Suudi Arabistan'ın Gazze ve Filistin konusundaki tutumunu memnuniyetle karşılıyor.

sdfgrthyu
Prens Halid bin Selman Perşembe günü İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a vardığında İran tarafından resmi törenle karşılandı (AP)

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Suudi bakanın ziyareti her iki ülkeyi de ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelerin yaşandığı bir döneme denk geliyor.

Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdüllatif el-Melhem, Suudi Savunma Bakanının İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin anlaşmasına bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ve Tahran arasındaki koordinasyon ve işbirliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

sxcdfrgt
Prens Halid bin Salman dün (Perşembe) Tahran'da İran Cumhurbaşkanı ile bir araya geldi. (EPA)

Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamayı ve bölgeyi çatışmalar aşamasından istikrar ve güvenlik aşamasına taşımayı ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklanmayı amaçladığını belirten Melhem, Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesinin, Suudi Veliaht Prensi'nin “bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahı sağlama ve halklarının özlemlerini karşılama” çabalarının meyvelerinden biri olduğunu kaydetti. Melhem, ziyaretin Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik devam eden diplomatik çabaların bir parçası olduğunu belirtti.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinin üzerinden iki haftadan kısa bir süre geçmesinin yanı sıra Suudi Dışişleri Bakanı'nın Pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve sarf edilen çabaları gözden geçirdikleri ikili istişarelerin ardından gerçekleşti.

dfgthy
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref arasında Kasım 2024'te düzenlenecek Arap-İslam Zirvesi çerçevesinde gerçekleşen görüşme (SPA)

Suudi Savunma Bakanı'nın Tahran ziyaretinde bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Resmi haber ajansı IRNA'ya göre ziyaret öncesinde, geçtiğimiz Cumartesi günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirilen ABD-İran görüşmelerinin ilk turu ve 48 saat önce yine Cumartesi günü Muskat'ta yapılacak bir sonraki turun yanı sıra Suudi ve ABD taraflarının geçtiğimiz hafta beş istasyonda gerçekleştirdikleri bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresi gibi bir dizi gelişme yaşandı.

Ziyaret, merhum Prens Sultan bin Abdülaziz'in Mayıs 1999 başında Tahran'a yaptığı ve dört gün süren ve üst düzey İranlı yetkililerle bir araya geldiği ilk ziyaretin ardından, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Savunma Bakanı, “Pekin Anlaşması” ve 10 Mart'ta iki ülke arasındaki tarihi uzlaşı ve ilişkilerin Çin himayesinde yeniden başlatılmasının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önemli Suudi yetkililerden biri.

dfgt
Prens Halid bin Selman Perşembe günü Tahran'da General Bakıri ile bir araya geldi (AP)

Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Tahran'a ilk ziyaretini Haziran 2023'te gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslami kardeşlik ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu vurgulayarak bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi açık bir temele dayandığını belirtmiştir.

Eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dönemin Dışişleri Bakanı adayı Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki Ortak Arap-İslam Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 Ortak Arap-İslam Takip Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref de dâhil olmak üzere bir dizi İranlı yetkili Pekin Anlaşması'nın ardından Suudi Arabistan'a benzer ziyaretlerde bulundu.

“Pekin Anlaşması” Taahhütleri

Pekin Anlaşmasını takip etmek üzere kurulan Suudi-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılarda iki ülke Pekin Anlaşmasını tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlılık yoluyla ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşmasını geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu açıklamıştır.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da “mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel işbirliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini” gerektirdiğini belirterek “İran-Suudi eylemlerinin kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde başarılı bir uluslararası ikili ve çok taraflı işbirliği modelini taçlandırdığını” ve iki tarafın tarihi bağlara dayanarak çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında işbirliğini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.