Hoşçakal Amerika

ABD’de etnik kutuplaşmalar giderek daha görünür hale gelirken, polis şiddeti ve silahlı saldırılar artarken hapishaneler günden güne daha da kalabalıklaşıyor

ABD’deki siyasi atmosfere bölünmüş iki parti arasındaki gerginlik hakim (AFP)
ABD’deki siyasi atmosfere bölünmüş iki parti arasındaki gerginlik hakim (AFP)
TT

Hoşçakal Amerika

ABD’deki siyasi atmosfere bölünmüş iki parti arasındaki gerginlik hakim (AFP)
ABD’deki siyasi atmosfere bölünmüş iki parti arasındaki gerginlik hakim (AFP)

Saad bin Tifle el-Acemi
Arkadaşım ve ben, ABD’ye giriş için pasaportlarımızın damgalanmasının ardından 14 saatlik bir uçuş sonrası Los Angeles havaalanında iki saat kuyrukta bekledik. Arkamdaki yolculardan biri uzun bekleme süresini ve yavaş hareket edilmesini protesto etti. Sesi ve görünüşüyle bir Fransıza benziyordu. Kuyrukta yarım saat bekledikten sonra yanından geçen bir görevliye sessizce protestosunu tekrarladı. Görevli ise onu kaba bir şekilde tehdit ederek, “Susmazsan seni geldiğin yere geri gönderirim” diye bağırdı.
Birkaç yıl önce dönemin ABD Dışişleri Bakanı Uluslararası İşbirliğinden Sorumlu Yardımcısı Adam O'Reilly, beni ofisimde ziyaret etti. Kendisine ABD’deki havalimanlarında ziyaretçilere yönelik kötü muameleden ve kabalık oluşundan şikayet ettim. O da “Ben bile aynı muameleyi görüyorum” yanıtını verdi. Okuduğum ve güzel dostluklar edindiğim, okul anıları biriktirdiğim ABD’yi 40 yılı aşkın bir süredir tanıyorum. ABD’yi turistik ya da akademik amaçla yahut siyasi bir konferansın katılımcısı olarak ziyaret etmediğim bir yıl bile yok. Yıllardır yaptığım her ziyarette ABD’nin yavaş yavaş kayboluşunu izliyorum.
ABD’deki siyasi atmosfere, iki bölünmüş parti arasında gerginlik hakim. Bu gerginlik medyaya, diyaloglara, siyasi tartışmalara ve hatta toplumsal ilişkilere bile yansıyor. Birçok ABD’linin “siyaset hakkında konuşmak istemiyoruz, çünkü sorun istemiyoruz” demesi, bu günlerde Federal Soruşturma Bürosu’nın (FBI), 2020'nin Ocak ayında Beyaz Saray'dan ayrılırken yanına aldığı resmi belgeleri aramak için eski Başkan Donald Trump'ın konutuna baskın düzenlemesiyle artan krizin derinliğini yansıtıyor.
Trump’ın destekçileri, yaşananların onun yeniden aday olmasını engellemeyi amaçlayan bir komplo olduğuna inanırken, muhalifleri FBI baskınının yasalara göre gerçekleştiğine ve kimsenin yasaların üstünde olmadığına inanıyor. Bazıları ise Trump'a suçlamalarda bulunmanın ve hakkında soruşturma başlatmanın ülkede kanlı bir çatışmaya yol açabileceğini düşünüyor. Buna da delil olarak aşırı sağcı destekçilerinin FBI’a yönelik tehditlerini ve onların öldürülmesi yönündeki provokasyonlarını gösteriyorlar.
Ülkede ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar bir araya gelemeyecek iki grup var. Bunlardan biri, muhafazakar, geleneksel sağcı kapitalist grup, diğeri ise sosyalizme daha yakın solcu liberal grup. Kürtaj, silahların yaygınlaşması ve eşcinsel evlilik gibi iki tarafın ortak paydada buluşmasını beklemediğim onlarca konuda farklı düşünüyorlar. Ancak bu, her iki taraf için de kırmızı çizgiler oluşturan meselelerden oluşan buzdağının sadece görünen kısmı. Bunun yanında ABD’nin dış politikasının nadiren içeride anlaşmazlıklara neden olduğu bilinir. Etnik kutuplaşmalar geçmişe göre daha net ve görünür durumda. Cep telefonu kameralarıyla kaydedilen polis şiddeti görüntüleri hızla yayılıyor. Bu hafta, Arkansas’ta üç polisin yerde hareket edemeyen bir adamı acımasızca tekmeleyip yumrukladığı bir video sosyal medya sitelerinde viral oldu. Polisler ve şüpheli beyazdı. Ancak şüpheliye yönelik kötü muameleyi ve insan haklarının ihlalini protesto eden gösteriler düzenlenmedi. Bu hafta sosyal medya sitelerinde ayrıca Florida’da bir polisin üç çocuğuyla hamile siyahi bir kadına bağırdığı ve trafik kuralı ihlalinden dolayı ellerini arkadan kelepçelediği görülen başka bir video yayıldı.
Hiçbir ayrım gözetmeksizin toplulukların üzerine ateş açılan saldırılar artıyor. Gençlerden oluşan gruplar, güpegündüz dükkanları yağmaladığından yeni bir ‘farhud’ olgusu yükseliyor. ABD hapishaneleri, dünyadaki mahkumların yaklaşık beşte birini oluşturan iki milyondan fazla mahkumla tıka basa dolu. Mahkumların sayısı, ABD'nin dört katı nüfusa sahip olan komünist Çin (1,5 milyon mahkum) başta olmak üzere tüm dünya ülkelerini geride bırakıyor. ABD nüfusunun yüzde 14'ünü geçemeyen siyahiler, tutukluların yüzde 40'ını oluşturuyor.
ABD’de aldığım seçkin eğitim için bu ülkeye halen minnettarım. Benim yaşımdakiler, ülkem Kuveyt'i 1990 yılında Irak’ın işgalinden kurtarmaktaki büyük askeri rolünü unutmayacaktır. ABD’nin doğa, iklim ve arazi çeşitliliği açısından dünyanın en güzel ülkelerinden biri olduğunu düşünüyorum. ABD’de arabayla gezmek, keyif aldığım en güzel eğlencelerden biridir. Ama genç bir adamken tanıdığım ABD’nin bugün artık aynı ülke olmadığını ve yıllar önce ona veda ettiğimi hissediyorum. Düşündüm de belki ABD değişmemiştir, belki o hala aynıdır, ama yaşlandıkça olaylara bakışımız değişmiştir.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.