Tony Kahwaji, Şarku’l Avsat’a konuştu: İnsan hikâyeleri ticari karakteri iptal ediyor

Kahwaji, uzun bir aradan sonra George Wassouf ile yaptığı etkileyici çalışmayla geri dönüyor.

George Wassouf'un ailesiyle birlikte çektirdiği fotoğraf.
George Wassouf'un ailesiyle birlikte çektirdiği fotoğraf.
TT

Tony Kahwaji, Şarku’l Avsat’a konuştu: İnsan hikâyeleri ticari karakteri iptal ediyor

George Wassouf'un ailesiyle birlikte çektirdiği fotoğraf.
George Wassouf'un ailesiyle birlikte çektirdiği fotoğraf.

Tony Kahwaji, yönetmenlik dünyasında dikkate alınması gereken bir okulun sahibi. Uzun kariyeri boyunca müzikal şov dünyasında dönüşüm oluşturan çalışmalar da dahil olmak üzere birçok başarıya imza attı. Modern tarz ve görüntüyle ilgili ileri düzey vizyonuyla takip edilen bir örnek oldu.
Kahwaji, daha büyük çaplı projelere ilgi duyması nedeniyle Lübnan sahnesinden bir süre ayrı kaldıktan sonra bugün başka bir benzeri olmayan bir çalışmayla geri dönüyor. Sanatçı George Wassouf, oğlu Vedi’ye vefatının kırkıncı yıl dönümünde mesaj olarak göndermek istediği son şarkısı Nas Ömri’nin klip yönetmenliği için Tony Kahwaji’yi seçti.
Peki, neden Tony Kahwaji? Kahwaji, konuyla ilgili olarak Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “George Wassouf’un e yakınlarından biriyim. Uzun süredir yakın bir ilişkimiz var. Buradan, beni neden seçtiğini anlayabilirsiniz” dedi.

Tony Kahwaji.
Tony Kahwaji, mükemmel bir insani eser olduğunu düşündüğü için yeni çalışmasından bahsederken duygulandı. Nas Ömri’nin klibi sadece tanıtım amaçlı, sıradan bir çalışma değil. Kahwaji, açıklamasında şunları söyledi:
“Buradaki hikaye bambaşka. Çünkü bu, oğlunu kaybetmenin yasını tutan sanatçı bir babanın sevgisini ifade ettiği mektubunun yer aldığı bir klip. Bu nedenle ticari olarak sınıflandırılamaz. Aksine derin bir hüzünle biten gerçek bir sevgi hikayesini anlatıyor.”
Nas Ömri klibinin bir kısmı Suudi Arabistan'da, geri kalanı da temaya uygun olarak Beyrut'ta çekildi. Şarkının sözleri Mısırlı şair Halid Tac ed-Dîn’ e, bestesi Muhammed Yahya’ya ait. Kahwaji, şarkının klip çalışmasına nasıl hazırlandığıyla ilgili soruya şu cevabı verdi:
“Şarkıdaki kişi çok zor durumda. Oğlunu kaybetmiş ve ciğerparesine olan sevgisini bir şarkıyla belgeleyen bir kişiden bahsediyoruz. Üzüntü, ıstırap ve hatıraların birbirine geçtiği görüntüler var. Ama bunu kolaylaştıran, George Wassouf'un etrafındaki ekipti. Ekip, bu işi yürütmek için ihtiyacımız olan her şeye dikkat etti. Babanın, rahmetli oğlu ve ailesiyle birlikte olan fotoğraflarıyla klibin hazırlıklarını yapan ekip, Wassouf' un hayatının bir dönemini özetledi. Klip, uygun söz ve müzik ile abartmadan, duruma yakışır bir şekilde tamamlandı.”
George Wassouf daha önce hayat hikayesini Şahid platformunda yayınlanan ‘Yolculuğum’ başlıklı bir dizide anlatmıştı. Ancak Wassouf bu kez klibinde, özellikle sevgi ve veda mesajı taşıdığı için herhangi bir ekleme içermeyen farklı bir yaşam öyküsü dillendiriyor.
George Wassouf, bu şarkıyı Sevgililer Günü’nde, 14 Şubat'ta yayınlamayı tercih etti. Şarkıyı ‘Sevgili Vedi’me’ başlığıyla sunmak için hazırladı.
Tony Kahwaji klipte, babanın kederle ağırlaşan yüz hatlarını vurgulamak istiyordu. Bu yüzden onları sessizliğin, anlatmaktan ve şarkı söylemekten daha anlamlı olduğu bir kamerayla tercüme etti. Kahwaji, Wassouf’ un duygularını kamera önüne aktarırken abartıya yer vermemeye özen gösterdi.
Tony Kahwaji, böylesine zor bir durumu tasvir ederken zorlukla karşılaşıp karşılaşmadığıyla ilgili soruya verdiği yanıtta “Dramın bir kısmını yakalamaya çalıştım. Hikaye yalnız ebu Vedi’ye aitti ve başka bir noktaya çekilmesine müsaade etmemek için uğraştım. Zorluk, bir noktadan diğerine geçtiğim her an ve her saniye vardı” dedi.
Şarkının yazarı Halid Tac ed-Dîn de şarkı hakkında şunları söyledi:
“George Wassouf ile konuştuğumda, oğlu Vedi’ye bir şarkı yazacağımı düşünmemiştim. Yazarken psikolojik olarak gerçekten çok yoruldum.”
Tony Kahwaji, Wassouf’ un yaşadıklarının normal olmadığını, durumun çok zor olduğunu ve erkek çocuğun kaybının telafisi mümkün olmadığı için insanların böyle bir acıyı düşmanları için bile istemediğini vurguladı.
Daha önce vatan sevgisi ile ilgili olanlar dahil olmak üzere çeşitli sanat eserleri sergileyen ve izleyicilerinde iz bırakan Kahwaji, ilk kez böyle bir çalışma ortaya koyuyor. Tony Kahwaji duyularını şöyle aktardı:
“Mesele çok hassas ve daha önce yaşamadığım deneyim olması değil. Eser, bir ailenin yasını ele alıyor. Bu çalışma bende kesinlikle bir iz bıraktı. Çünkü gerçek ve yakın ilişki içinde olduğum birine dokunan bir olay. Wassouf benim için kardeş gibi.”



Şera bir Yahudi gazetesine ilk röportajını verdi: İstikrarlı bir Suriye nutuk ve sloganlarla inşa edilmeyecek

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, geçtiğimiz şubat ayında Şam'da düzenlenen Ulusal Diyalog Konferansı’nın kapanışında konuştu. (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, geçtiğimiz şubat ayında Şam'da düzenlenen Ulusal Diyalog Konferansı’nın kapanışında konuştu. (AFP)
TT

Şera bir Yahudi gazetesine ilk röportajını verdi: İstikrarlı bir Suriye nutuk ve sloganlarla inşa edilmeyecek

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, geçtiğimiz şubat ayında Şam'da düzenlenen Ulusal Diyalog Konferansı’nın kapanışında konuştu. (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, geçtiğimiz şubat ayında Şam'da düzenlenen Ulusal Diyalog Konferansı’nın kapanışında konuştu. (AFP)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, iç ve dış politikadaki sorumlulukları veya pozisyonları hakkında yorum yaparken devrik lider Beşşar Esed'i çevreleyen tüm duvarları yıkıyor. Şera doğrudan konuşuyor; İsrail ile ilişkiler ve Suriye topraklarının işgali gibi daha önce çifte dille konuşulan, bazıları sloganlarla kamuoyuna duyurulan ancak gerçeklerin masanın altında olduğu ‘tabu konular’ hakkında açıkça konuşmaktan çekinmiyor. Şera, 6 aydan kısa bir süre önce iktidara gelmesinden bu yana ilk kez  bir Yahudi medya kuruluşuna konuştu. Şera, The Jewish Journal’a röportaj verdi.

Esed rejiminin mirası

28 Mayıs'ta yayınlanan röportaj, Jonathon Bass'ın şu sözleriyle başlıyor: “Pek çok Suriyeli, Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'da bir devrimci değil; savaş yorgunu, kimliği yıpranmış bir ulusu yeniden inşa edebilecek, yenilenmiş bir lider görüyor. Tarihin her duvarından fısıldadığı, yaşayan en eski şehir olan Şam, iktidarla değil, yeniden inşa, uzlaşma ve uzun süredir parçalanmış bir ulusa liderlik etme yüküyle ilgili bir diyalog için uygun bir yer.”

Bass, Suriye Cumhurbaşkanı hakkındaki izlenimlerini şöyle aktarıyor: “Sessiz biri ama söylediği her kelimeyi düşünerek söylüyor. Sesinde zafer tonu yok, sadece kastettiği ve vurguladığı kelimeler var.”

Şera röportajın başında, “Bize enkazdan daha fazlası miras kaldı. Travma, güvensizlik ve yorgunluk miras aldık. Ama aynı zamanda umudu da miras aldık. Kırılgan bir umut” ifadelerini kullandı.

fgthyj
Sednaya Hapishanesi’ndeki tutukluların ailelerinden oluşan bir kalabalık, hayatta kalanları arama çalışmalarının sürdüğü binanın dışında bekliyor. (Suriye Sivil Savunma Müdürlüğü)

Suriye on yıllar boyunca sadakat ve sessizliği, bir arada yaşama ve nefreti, istikrar ve baskıyı birbirine karıştıran bir sistemle yönetildi. Esed hanedanı, Hafız ve ardından Beşşar, ülke üzerindeki kontrollerini sağlamlaştırmak için korku ve infazları kullanarak demir yumrukla yönetirken, ülkenin kurumları soldu ve muhalefet ölümcül bir ayaklanmaya dönüştü.

Gazeteci Jonathon Bass, Şera'nın aldığı miras konusunda açık görüşlü olduğunu düşünüyor. Zira Şera şöyle diyor: “Temiz bir sayfadan bahsetmek sahtekârlık olur. Geçmiş, her insanın gözünde, her sokakta, her ailede mevcuttur. Şimdi görevimiz bunu tekrarlamamak. Daha hafif versiyonu yok. Tamamen yeni bir şey yaratmalıyız.”

Suriyelilerin güveni

Eş-Şera'nın iktidara geldiğinden beri attığı ilk adımlar, röportajı yapan kişinin de belirttiği gibi, temkinli ama son derece sembolik oldu. Siyasi tutukluların serbest bırakılmasını emretti, sürgün edilen ya da susturulan muhalif gruplarla diyalog başlattı ve kötü şöhretli Suriye güvenlik aygıtında reform yapma sözü verdi. Ayrıca, kayıp ve ölülerin akıbetini ele almak üzere bir bakanlık kurulmasını önerdi.

Suriye'deki toplu mezarların ardındaki gerçeği ortaya çıkarmak için Şera, DNA veri tabanları oluşturmaktan geçmişteki zulümlerden sorumlu olanların iş birliğini sağlamaya kadar adli tıp teknikleri ve ekipmanları sağlamak için ABD ile bir ortaklığa ihtiyaç olduğunu söyledi.

Şera, “Eğer konuşan tek kişi bensem, Suriye hiçbir şey öğrenmemiştir. Tüm sesleri diyalog masasına davet ediyoruz. Devlet artık başkalarına dikte ettiğinden daha fazla dinlemelidir” dedi.

‘Ama insanlar bir kez daha güvenecek mi? Diktatörlüğün küllerinden doğan bir hükümetin vaatlerine inanacaklar mı?’ sorusuna Şera şöyle cevap verdi: “Ben güven istemiyorum, sabır ve inceleme istiyorum. Beni sorumlu tutun. Güven bu şekilde sağlanır.”

Suriyelilerin evlerini yeniden inşa etmeleri gerekiyor

Şera, Suriyelilerin şu anda en çok neye ihtiyacı olduğu sorusuna tereddüt etmeden cevap verdi: “Eylem yoluyla haysiyet. Amaç yoluyla barış.”

Savaşın boşalttığı şehirlerde ve çatışmanın etkilerinden halen mustarip olan köylerde kimse siyaset istemiyor, normale dönüş istiyor; evlerini yeniden inşa etme, çocuklarını büyütme ve barış içinde hayatlarını kazanmak istiyorlar.

dfgthy
Halep'te yıkılan evlerin yeniden inşası bazı bölge sakinlerinin kişisel inisiyatifiyle gerçekleştiriliyor. (Reuters)

Şera bunun gayet farkında. Tarım, sanayi, inşaat ve kamu hizmetlerinde istihdam yaratmaya odaklanan acil ekonomik programlar için bastırıyor. Şera, “Artık mesele ideoloji değil, mesele insanlara kalmak için bir neden, yaşamak için bir neden, inanmak için bir neden vermek. Bir işi olan her gencin radikalleşme riski daha az olacak. Okuldaki her çocuk gelecek için bir ses” dedi.

Şera, bölgesel yatırımcılarla ortaklıkların, geri dönenlere yönelik küçük işletme hibelerinin ve ‘gençler için mesleki eğitimin’ önemini vurguladı. Şera, “İstikrarlı bir Suriye nutuklarla ya da sloganlarla değil, eylemlerle inşa edilecek; pazarlarda, sınıflarda, çiftliklerde, atölyelerde... Tedarik zincirlerini yeniden inşa edeceğiz. Suriye bir ticaret merkezi olarak geri dönecek” şeklinde konuştu.

İsrail ile ilişkiler

Bu ekonomik vizyonun ardında daha derin bir vizyon var. Bir neslin kaybından sonra Suriyeliler çatışmadan yoruldu. Barışa, sadece savaşın yokluğuna değil, fırsatların varlığına da hasretler. Bass şöyle diyor: “Sohbetimizin en hassas bölümlerinden birinde Şera, Suriye'nin İsrail ile gelecekteki ilişkisine değindi. 1948'den bu yana bölgeyi rahatsız eden bu konu, her hava saldırısı, gizli operasyon ve vekalet savaşı suçlamasıyla daha da şiddetleniyor.”

ı89o
Golan'daki tampon bölge sınırında duran bir İsrail askeri (AFP)

Şera, “Açık konuşmak istiyorum. Sonsuz karşılıklı bombardıman dönemi sona ermeli. Hiçbir ülke korku ile doluyken gelişemez. Gerçek şu ki ortak düşmanlarımız var ve bölgesel güvenlikte kilit bir rol oynayabiliriz” ifadelerini kullandı.

dwert5y6
İsrail saldırılarına tepki olarak 25 Şubat'ta Suriyeli Dürziler tarafından açılan bir pankart: ‘Suveyda, Suriye'nin sırtındaki zehirli hançer olmayacak.’ (AP)

Şera, sadece bir ateşkes hattı olarak değil, karşılıklı itidal ve sivillerin, özellikle de güney Suriye ve Golan Tepeleri’ndeki Dürzilerin korunması için bir temel olarak 1974 Ayrılma Anlaşması’nın ruhuna geri dönme arzusunu dile getirdi. Şera, “Suriye'nin Dürzileri piyon değildir. Onlar vatandaştır, köklüdür, tarihsel olarak sadıktır ve yasalar çerçevesinde her türlü korumayı hak etmektedir. Onların güvenliği müzakere edilemez” dedi.

Derhal normalleşme önermekten kaçınan Şera, uluslararası hukuk ve egemenlik temelinde gelecekteki görüşmelere açık olduğunu belirtti.

Trump bir barış adamı

Belki de Trump'ın yaptığı en önemli diplomatik jest, doğrudan masaya oturma isteğiydi. Şera şunları söyledi: “Medya onun hakkında ne imaj çizerse çizsin, ben onu bir barış adamı olarak görüyorum. İkimiz de aynı düşman tarafından saldırıya uğradık. Trump nüfuzun, gücün ve sonuçların ne anlama geldiğini biliyor. Suriye'nin diyaloğu yeniden başlatabilecek dürüst bir arabulucuya ihtiyacı var. Eğer bölgede istikrara ve ABD ile müttefiklerinin güvenliğine katkıda bulunacak bir uzlaşma ihtimali varsa, ben bu diyaloğu kurmaya hazırım. Bu bölgeyi onarabilecek ve bizi adım adım bir araya getirebilecek tek kişi o.”

ferty6
ABD Başkanı Donald Trump ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şera, 14 Mayıs'ta Riyad'da bir araya geldi. (AP)

Bass şu yorumu yaptı: “Bu sadece açık sözlülüğü açısından değil, aynı zamanda içerdiği anlamlar açısından da dikkate değer bir açıklamaydı. Yeni Suriye, barış ve tanınma arayışında alışılmadık adımlar atmaktan korkmuyor. Şera Suriye'nin sorunlarını (toplu mezarlarda bir milyondan fazla ölü, 12 milyon yerinden edilmiş insan, yaşam destek ünitesine bağlı bir ekonomi, halen yürürlükte olan yaptırımlar ve kuzeyde saklanan milisler) yumuşatarak anlatmıyor. ‘Bu bir peri masalı değil. Bu bir iyileşme ve iyileşme sancılıdır’ diyor.”