NASA'nın yeni uzay kıyafetleri neden beyaz değil?

Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
TT

NASA'nın yeni uzay kıyafetleri neden beyaz değil?

Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)

NASA'nın 2026'da Artemis görevi kapsamında Ay'a göndermeyi planladığı astronotlar için hazırlanan uzay kıyafetleri dikkat çekici bir tasarıma sahip.
Uzay firması Axiom Space'in NASA'yla imza attığı 228 milyon dolarlık kontrat sonucunda hazırladığı prototip kıyafet, önceki hafta görücüye çıkarılmıştı.
"AxEMY Yeni Nesil" diye adlandırılan uzay giysisi, 1972'de sona eren Apollo Ay görevlerinden sonra gök cismine ilk kez adım atacak astronotların hareket etmesini kolaylaştıracak pek çok yenilik içeriyor.
Hazırlanması 6 ay süren kıyafet sayesinde astronotlar Ay'da zıplamak zorunda kalmayacak. Zira astronotların rahat adım atmasını sağlayacak özel botlar da giysiye dahil.
Öte yandan 15 Mart'ta düzenlenen etkinlikte tanıtılan yeni kıyafette üzerinde durulmayan "karanlık" bir nokta var.
Siyah taban üzerine turuncu ve mavi desenlerle bezenmiş uzay kıyafeti, son derece fütüristik bir görünüme sahip olsa da aslında biraz da yanıltıcı.
Zira astronotların Ay yüzeyindeyken tıpkı Apollo görevlerinde olduğu gibi beyaz kıyafet giymesi gerekiyor.

Siyah giysi tehlike yaratır
Uzmanlara göre astronotlar Ay'da siyah bir giysiyle dolaşırsa hayatları tehlikeye girebilir.
Bu yüzden Ay yüzeyine adım attıklarında üzerlerindeki Axiom tasarımı giysiler aslında beyaz olacak.
Ay'da insanları Güneş'in radyasyonundan koruyacak bir atmosfer yok. Bu da sıcaklığı iyi ayarlamanın hayatta kalmanın bir numaralı kuralı olduğu anlamına geliyor. 
Astronotları Güneş'in filtrelenmemiş ışığında serin tutmak için uzay giysileri yansıtıcı ve iyi yalıtımlı olmalı. Bu yansıtıcılığı sağlamak için en iyi rengin de beyaz olduğu biliniyor.
Axiom Space'ten yapılan basın açıklamasında, yeni prototipte aslında "tescilli tasarımın gizlendiği" ifade edildi.
Şirket sözcüsü Meridyth Moore, "Beyaz versiyon doğrudan NASA'ya verilecek. Bu yaz sonunda NASA'ya teslim edilecek bir eğitim giysisi koleksiyonu hazırlıyoruz" dedi.
Moore, gerçek beyaz giysinin halka ne zaman sunulacağı sorusuna şu yanıtı verdi:
"Güncel bir tarihimiz yok. NASA'yla birlikte karar vereceğiz."
Independent Türkçe, Business Insider, Science Alert



Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
TT

Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Güneş'in, mevcut döngüsünün henüz yarısında olmasına rağmen bir sonraki faaliyet döngüsüne başladığının ilk işaretlerini tespit eden bilim insanlarının keşfi, Güneş fırtınalarının daha iyi modellenmesini sağlayabilir.

11 yıllık döngüler sırasında Güneş, leke sayısının ve aktivite yoğunluğunun artarak zirveye ulaşmasıyla yoğun Güneş fırtınaları ihtimalinin en yüksek seviyeye taşındığı dönemlerden geçiyor.

Güneş halihazırda 25. döngüsünün en yüksek aktivitesine, yani  "solar maksimuma" yaklaşıyor. Bu döngü, Güneş aktivitesinin kapsamlı bir şekilde kaydedilmeye başlandığı 1755'ten bu yana gerçekleşen 25. döngü olması nedeniyle bu şekilde adlandırılıyor.

Bu döngünün 6 yıl daha devam etmesi beklenirken, Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları bir sonraki Güneş döngüsünün ilk işaretlerini keşfetti.

Solar maksimum sırasında Güneş, manyetik alanını çevirerek kutuplarının yerini değiştiriyor ve bu da yıldızın yüzeyindeki aktiviteyi etkileyerek Dünya'ya daha fazla Güneş patlaması gönderiyor.

Güneş'in aktivitesinin tavan yaptığı dönemdeki güçlü Güneş fırtınaları, düşük irtifalarda bile parlak auroralara yol açabiliyor.

Ayrıca yörüngedeki uydulara, elektrik şebekelerine ve telekomünikasyon sistemlerine de zarar verebiliyorlar.

Araştırmacılar Güneş döngüsünü, yıldızın içindeki ses dalgalarını ölçüp bunların nasıl döndüğünü izleyerek takip ediyor.

Bunlar, 11 yıllık döngü boyunca Güneş'in ekvatoruna ve kutuplarına doğru dönen ve göç eden, Güneş burulma salınımı adlı hızlı hareket eden şeritlerden oluşan bir örüntü gibi görülebilir.

Bilim insanları daha hızlı dönen şeritlerin bir sonraki Güneş döngüsü başlamadan önce ortaya çıktığını biliyor.

Araştırmacılar, bu şekilde dönen şeritleri gösteren yeni verilere dayanarak bir sonraki Güneş döngüsünün başladığına dair zayıf işaretler buldu.

Birmingham Üniversitesi'nden Rachel Howe "Plan üzerinde bir Güneş döngüsü, yani 11 yıl geriye gidince, 2017'de gördüğümüz şekille birleşiyor gibi görünen benzer bir şey görülüyor. Bu şekil, mevcut Güneş döngüsü 25. Döngü'nün bir özelliği haline geldi" diyor.

2030'a kadar resmen başlamayacak 26. Döngü'nün muhtemelen ilk izlerini görüyoruz.

Bilim insanları daha fazla veriyle, Güneş'in faaliyet döngüsünü yönlendiren plazma ve manyetik alanların karmaşık dansında bu akışların oynadığı rolü daha iyi anlamayı umuyor.

Dr. Howe, "Yaklaşık 6 yıl sonra başlayacak 26. Döngü'de bu örüntünün tekrarlanacağına dair ilk ipucunu görmek heyecan verici" diyor.