Mekke'de başlayan İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın gündeminde minberlerin güçlendirilmesi ve radikalleşme var

Suudi Arabistan İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanı Salih Bin Abdülaziz Al eş-Şeyh, Mekke'de İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık ederken (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)
Suudi Arabistan İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanı Salih Bin Abdülaziz Al eş-Şeyh, Mekke'de İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık ederken (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)
TT

Mekke'de başlayan İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın gündeminde minberlerin güçlendirilmesi ve radikalleşme var

Suudi Arabistan İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanı Salih Bin Abdülaziz Al eş-Şeyh, Mekke'de İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık ederken (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)
Suudi Arabistan İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanı Salih Bin Abdülaziz Al eş-Şeyh, Mekke'de İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık ederken (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)

Bugün Mekke'de oturumlarına başlayacak olan İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı bir dizi tavsiye kararı almaya çalışacak. Konferans, radikalizm ve terörizmle mücadele edilmesi ve Müslüman toplumlar arasındaki anlaşmazlıkları reddedilmesi başta olmak üzere İslam dünyasını ilgilendiren çeşitli konuları tartıştıktan sonra bir sonuç bildirisi aracılığıyla bir birtakım tavsiyelerde bulunmayı amaçlıyor.

Suudi Arabistan İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanı Salih Bin Abdülaziz Al eş-Şeyh, konferansın İslami eylem hedeflerine ulaşma, iş birliğini geliştirme ve Müslümanların birliğine katkıda bulunma ihtiyacıyla İslam toplumlarında ılımlı ve mutedil düşünceyi teşvik etmeyi amaçladığını söyledi.

Terörizme değinen Bakan Şeyh, şunları söyledi:

Suudi Arabistan, terörizm tehlikesinden şikayetçi başlıca ülkelerden biridir. İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı çatısı altında dünyanın çeşitli ülkelerinde düzenlediği ve katıldığı konferans ve seminerler aracılığıyla terörizmle mücadele konusunda eşsiz bir deneyim edindi.

Bakan Şeyh, Mekke'de düzenlenen basın toplantısında, radikal grupların dini söylemi istismar ederek siyasi ve partizan amaçlarına alet etmeleri nedeniyle terörizmin dünyadaki davetçiler ve vaizler için en büyük tehdidi oluşturduğunu vurguladı.

cdfr
Bakan Şeyh, Mekke'de Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık ederken (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)

Suudi Arabistan İslami İşler, Davet ve İrşat Bakanlığı tarafından düzenlenen ve Kral Selman bin Abdulaziz'in himayesinde gerçekleştirilen konferansa 60'tan fazla ülkeden bakanlar, müftüler, İslami konseylerin ve derneklerin başkanları katılıyor. Katılımcılar, toplam 10 oturumdan oluşan konferansta, ılımlı İslam ilkelerini teşvik etmek üzere din ve vakıf işleri başkanlık ve bakanlıklarıyla ilgili tüm konuları tartışacaklar.

Mekke'de düzenlenen 9. İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nda aşırıcılık, radikalizm ve terörizmdeki son gelişmeler ve bunların söylemlerine karşı minberlerin güçlendirilmesinin önemi ele alınacak. Konferansta ayrıca bilgi ve ihtisas sahibi olmadan fetva verilmesi tehlikesi ve bunun ılımlılık ve itidal yaklaşımı üzerindeki etkisinin yanı sıra kamusal söylemin kontrolü, ortak insani değerlerin teşviki, bir arada yaşama ve hoşgörü değerleri ile İslam dinine ve Müslümanlara karşı nefret konusu da ele alınacak.

Oturumlar sırasında ekonomik boyuta da değinilecek. Katılımcılar, vakıf fonları deneyimini ve bunların kalkınmadaki rolünü ve İslam toplumlarına yansımasını sunmanın yanı sıra Mescid-i Aksa'daki vakıfların rolünü de tartışacaklar. Oturumlarda ele alınacak başlıklar arasında İslam dünyasında vatandaşlık ve bunun İslam toplumlarının istikrarı üzerindeki etkisi yer alırken, kültürel küreselleşme çerçevesinde İslami mahremiyet üzerine bir konuşma da yapılacak.

Din ve vakıf işleri başkanlık ve bakanlıklarının camilerin inşası, bakımı ve imam, hatip, müezzin ve vaizlerin atanmasına ilişkin teknik ve mimari şartnameler ve bunlara tahsis edilen programlar konusunda sundukları deneyimlere değinilecek olan oturumlarda modern iletişim araçları ve din ve vakıf işleri başkanlık ve bakanlıklarının bunlardan yararlanma ve tehlikelerini önlemedeki rolü, ayrıca ateizmin tehlikeleri ve bunlarla yüzleşme yolları da görüşülecek.

cdfvgtrh
Şeyh başkanlığındaki Yürütme Konseyi toplantısından bir kare (İslam İşleri, Davet ve İrşat Bakanlığı)

Bakan Şeyh, 9. İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’ndan önce gündemini görüşmek üzere üye devletlerden konsey üyelerinin katılımıyla cumartesi günü İslam Dünyası Vakıflar ve İslami İşler Bakanları Konferansı’nın 14. Yürütme Konseyi toplantısına başkanlık etti.

Konferans, Suudi Arabistan'ın Müslümanları birleştirmedeki rolünün ve aşırıcılıkla mücadele etme, bir arada yaşama ve hoşgörünün temellerini yayma, ılımlılık ilkelerini teşvik etme ve ılımlılık değerlerini pekiştirme konusundaki istekliliğinin altını bir kez daha çizdi. Konferansın gündeminde İslam ülkeleri arasında İslami dayanışmanın güçlendirilmesi, üye ülkeler arasında din, davet ve vakıf alanlarında koordinasyon ve iş birliğinin sağlanması, dini söylem kavramının düzeltilmesi için her türlü çabanın gösterilmesi, yurtdışındaki İslami örgütler, kurumlar, kuruluşlar ve merkezlerle dini misyonlarını yerine getirebilmeleri için ilişkilerin desteklenmesi ve diğer ülkelerdeki İslami azınlıkların yaşadıkları toplumlar içinde inançlarını, kimliklerini ve kültürlerini korumalarına yardımcı olma çabalarında iş birliği ve koordinasyon yapılması gibi konuları bulunuyor.



Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
TT

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Tahran'ı ziyaret ederek Pezeşkiyan ve Bakıri ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a gelişinde İranlı yetkililer tarafından resmî törenle karşılandı. (AP)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında dün Tahran'da İran Dini Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.

Prens Halid bin Selman, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz'in yazılı bir mesajını ilettiğini belirterek, Dini Lider’le ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Tesnim haber ajansından aktardığına göre Hamaney görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkiler her iki ülke için de faydalı… Birbirimizi tamamlayabiliriz” ifadelerini kullandı.

Tesnim, Hamaney ile yapılan görüşmeye İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.

Prens Halid bin Selman, dün Tahran'a varışında Bakıri ile bir araya geldi. İran haber ajansları Bakıri'nin Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından beri Suudi Arabistan ile ilişkilerin artarak geliştiğini söylediğini aktardı. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini ve ülkesinin Suudi Arabistan ile savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tesnim'e göre Bakıri, “İran, Suudi Arabistan'ın Gazze Şeridi ve Filistin konusundaki tutumunu takdir ediyor” dedi.

Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Prens Halid bin Selman'ın ziyareti, her iki ülkeyi de ilgilendiren boyutları olan bölgesel ve uluslararası gelişmelerin ortasında gerçekleşiyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için İran’a geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.

Suudi siyasi analist Abdullatif el-Melhem, Suudi Arabistan Savunma Bakanı’nın İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin Anlaşması’na bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ile Tahran arasındaki koordinasyon ve iş birliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.

 Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi. (EPA)

Şarku’l Avsat'a konuşan el-Melhem, Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamaya çalıştığını, bölgeyi çatışmalar evresinden istikrar ve güvenlik evresine taşımayı hedeflediğini ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklandığını söyledi. Suudi Arabistan ve İran arasındaki ikili ilişkilerin gelişmesinin, Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin ‘bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanması ve halkların özlemlerinin gerçekleştirilmesi’ için yürüttüğü çabaların meyvelerinden biri olduğunu belirtti. Ziyaretin Suudi Arabistan'ın uluslararası ve bölgesel taraflarla iş birliği ve eşgüdüm içerisinde bölgenin güvenlik ve istikrarını arttırmaya yönelik devam eden diplomatik çabalarının bir parçası olması bekleniyor.

Bir dizi toplantı

Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinden iki haftadan kısa bir süre sonra gerçekleşti. İkili istişarelerin yanı sıra Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve bu konuda sarf edilen çabaları ele aldı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ve İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif'in Kasım 2024'te İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Zirvesi kapsamında gerçekleştirdikleri görüşmeden (SPA)

Suudi Arabistan Savunma Bakanı'nın Tahran ziyareti kapsamında bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Söz konusu ziyaret öncesinde bir dizi gelişme yaşandı. ABD-İran görüşmelerinin ilk turu geçtiğimiz cumartesi günü Umman'ın başkenti Maskat'ta gerçekleştirilirken, Suudi Arabistan ve ABD tarafları geçtiğimiz hafta beş istasyonda bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresinde bulundu.

Ziyaret, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Pekin Anlaşması ve 10 Mart'ta Çin'in himayesinde iki ülke arasındaki tarihi uzlaşma ve ilişkilerin yeniden başladığının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önde gelen Suudi yetkililerden biri.

Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman dün Tahran'da İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile görüştü. (AP)

Pekin Anlaşması’nın ardından iki ülkeden bir dizi üst düzey yetkili karşılıklı ziyaretlerde bulundu. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan Haziran 2023'te Tahran'a ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Bu ziyaret sırasında ‘iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslam kardeşliği ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu’ vurgulayan Prens Faysal bin Ferhan, “Bu ilişkiler bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Şartı gibi açık bir temele dayanmaktadır” dedi.

Pekin'deki anlaşmanın ardından bir dizi İranlı yetkili benzer şekilde Suudi Arabistan'ı ziyaret etti. Bu isimler arasında eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 İİT-Arap Birliği Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif yer alıyordu.

Pekin Anlaşması taahhütleri

Pekin Anlaşması'nı takip etmek üzere kurulan Suudi Arabistan-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantılarda iki ülke, Pekin Anlaşması'nı tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlı kalarak ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini geliştirme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşması'nı geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu ve Pekin Anlaşması'nın tümüyle uygulanması konusundaki kararlılığını açıkladı.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da ‘mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel iş birliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini’ gerektirdiğini belirtti. “İran-Suudi Arabistan eylemleri kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde ikili ve çok taraflı uluslararası iş birliğinin başarılı bir modelini taçlandırmaktadır” diyen Revançi, iki tarafın tarihi ve kültürel bağlar ve iyi komşuluk ilkesi temelinde çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında iş birliğini geliştirmeye devam ettiğini bildirdi.