Suudi Arabistan'daki Gazze zirvesinde neler konuşulacak?

Hamas'ın yanında savaşan İslami Cihad, zirveden "bir şey beklemediklerini" bildirdi

(SPA)
(SPA)
TT

Suudi Arabistan'daki Gazze zirvesinde neler konuşulacak?

(SPA)
(SPA)

Gazze'deki savaş tüm şiddetiyle sürerken, gözler Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (İİT) bugün Suudi Arabistan'da yapılacak ortak zirvesine çevrildi. 

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, normalde ayrı düzenlenecek iki zirvenin, Gazze'deki acil durum nedeniyle birleştirildiği ifade edildi.

Açıklamada, kararın "Gazze ve Filistin topraklarında yaşanan benzeri görülmemiş gelişmelere karşı Arap ve İslam ülkelerinin ortak iradesini göstermek için alındığı" belirtildi.

Suudi analist Aziz Algaşyan zirvenin önemine dikkat çekerek, Fransız haber ajansı AFP'ye "Durum sadece İsrail ve Filistin'le ilgili değil. İsrail'in bugüne dek yaptıklarını kolaylaştıran ABD ve Batı ülkeleriyle de ilgili" dedi. 

Zirveye katılacak isimler arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad es Sani ve Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Reşid yer alıyor.

Erdoğan'ın Hamas'ı "mücahitler grubu" diye nitelemesi özellikle Batı medyasında büyük yankı uyandırmıştı (AA)
Erdoğan'ın Hamas'ı "mücahitler grubu" diye nitelemesi özellikle Batı medyasında büyük yankı uyandırmıştı (AA)

Görüşmelere İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de katılacak. Böylelikle Reisi, İran ve Suudi Arabistan'ın Çin arabuluculuğunda martta ilişkileri normalleştirme sürecine girmesinden bu yana ilk kez Riyad'ı ziyaret etmiş olacak.

AFP, Suudi Arabistan'ın "ABD'yle yakın bağları ve savaştan önce İsrail'le normalleşme süreci yürütmesi nedeniyle potansiyel saldırılara açık olduğunu" da yazdı. Haberde, Tahran yönetiminin Filistin'de Hamas'a, Lübnan'da Hizbullah'a ve Yemen'de Husi isyancılara destek verdiği hatırlatıldı.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dünkü açıklamasında "Gazze'deki savaşın kapsamının genişlemesi artık kaçınılmaz hale geldi" demişti.

Suudi Arabistan-İran arasında denge politikası

Lübnanlı gazeteci Kim Ghattas, İran ve Suudi Arabistan'ın dengeli bir pozisyonda durmaya çalıştığına dikkat çekerek, şunları söyledi: 

Suudiler henüz İsrail'le ilişkileri normalleştirmemelerinin ve İranlılarla bir iletişim kanalına sahip olmalarının, kendilerine bir miktar koruma sağlayacağını umuyor. İranlılar da Suudilerle temas halinde olmalarının ve bu kanalı tutmalarının, kendilerine biraz koruma sağlayacağını düşünüyor.

Reisi, ABD'nin İsrail'e desteğinin bölgedeki çatışmaların durdurulmasını engellediğini söylemişti (Reuters)
Reisi, ABD'nin İsrail'e desteğinin bölgedeki çatışmaların durdurulmasını engellediğini söylemişti (Reuters)

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'de başlattığı Aksa Tufanı operasyonunun ardından, Riyad ve Tel Aviv'in Washington arabuluculuğunda yürüttüğü normalleşme süreci de askıya alınmıştı. Tahran ise başından beri süreci sertçe eleştirmişti. 

Netanyahu normalleşme sürecinden umutlu

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD'nin önde gelen televizyon kanallarından Fox News'e perşembe günü yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan'la normalleşme sürecinin yeniden başlayacağını düşündüğünü söyledi.

Netanyahu, "Bence bu süreç somut bir gerçeklik kazanacak. Koşullar elverişli hale gelecek. Hatta biz savaştan zaferle çıktığımızda tüm koşullar olgunlaşmış olacak" dedi.

İsrail lideri, açıklamasında "savaşın sandığından daha uzun sürdüğünü" de itiraf etti.

Riyad merkezli İngilizce yayın yapan haber sitesi Arab News'deki analizde, Suudi Arabistan yönetiminin savaşın başından beri ateşkes talebinde bulunduğuna işaret edildi. 

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, dün Riyad'da ilk kez düzenlenen Suudi Arabistan-Afrika Zirvesi'nde yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: 

Gazze Şeridi'ndeki askeri saldırıyı, sivillerin hedef alınmasını ve işgalci İsrail yönetiminin uluslararası hukuku sürekli ihlal etmesini kınıyoruz.

Suriye'deki iç savaşın ardından Arap Ligi'nden çıkarılan Esad yönetimi, bu yıl mayısta birliğe tekrar kabul edilmişti (Reuters)
Suriye'deki iç savaşın ardından Arap Ligi'nden çıkarılan Esad yönetimi, bu yıl mayısta birliğe tekrar kabul edilmişti (Reuters)

Tel Aviv yönetiminin yanaşmadığı ateşkes seçeneğiyle ilgili zirveden somut bir sonuç çıkıp çıkmayacağıysa merak konusu. 

İzzeddin Kassam Tugayları'nın yanında savaşan Filistin İslami Cihad Örgütü'nün genel sekreter yardımcısı Muhammed Hindi, görüşmelerden "bir şey beklemediklerini" söyledi. 

Hindi, dünkü açıklamasında Arap liderleri geç kalmakla eleştirerek, şunları söyledi: 

Bu tür toplantılara bel bağlamıyoruz çünkü sonuçlarını uzun yıllar boyunca gördük. Bu konferansın savaşın 36. gününde yapılması da nasıl sonuçlanacağına dair fikir veriyor.

İsrail, Hamas'ın saldırılarına Demir Kılıçlar operasyonuyla yanıt vermişti.

Filistin Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı rakamlara göre, İsrail ordusunun bombardımanlarında Gazze'de 4 bin 506'sı çocuk, 3 bin 27'si de kadın 11 bin 78 kişi öldürülürken, yaralananların sayısıysa 27 bin 490'a yükseldi. 

İsrail ise Gazze'den düzenlenen saldırılarda 354'ü asker en az 1200 kişinin öldürüldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını duyurdu.

Independent Türkçe



Suudi Arabistan -Türkiye görüşmelerinde bölgedeki gelişmeler ve ikili işbirliği mekanizmaları ele alındı

Prens Faysal bin Ferhan ve Hakan Fidan, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısının tutanaklarını imzaladıktan sonra (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
Prens Faysal bin Ferhan ve Hakan Fidan, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısının tutanaklarını imzaladıktan sonra (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
TT

Suudi Arabistan -Türkiye görüşmelerinde bölgedeki gelişmeler ve ikili işbirliği mekanizmaları ele alındı

Prens Faysal bin Ferhan ve Hakan Fidan, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısının tutanaklarını imzaladıktan sonra (Suudi Dışişleri Bakanlığı)
Prens Faysal bin Ferhan ve Hakan Fidan, Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısının tutanaklarını imzaladıktan sonra (Suudi Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan, Pazar günü Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile iki ülke arasındaki çeşitli alanlarda işbirliğinin güçlendirilmesi ve bölgedeki gelişmelerin ele alınması amacıyla Riyad'daki Suudi Dışişleri Bakanlığı'nda bir görüşme gerçekleştirdi.

Prens Faysal bin Farhan ve Bakan Fidan, kabulün ardından Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısına başkanlık etti. Toplantıda, çeşitli alanlarda ikili işbirliği mekanizmalarının yoğunlaştırılması ve iki ülke için önemli ve ortak çıkarlarına hizmet eden konularda ortak koordinasyonun güçlendirilmesi yolları ele alındı. Ardından, iki taraf konsey'in ikinci toplantı tutanaklarını imzaladı.

u78ı
Prens Faysal bin Ferhan ve Hakan Fidan, Koordinasyon Konseyi'nin ikinci toplantısına başkanlık etti (Suudi Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'na bağlı Prens Suud el-Faysal Diplomasi Araştırmaları Enstitüsü ile Türkiye Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi arasında diplomatik eğitim alanında işbirliği konusunda bir mutabakat zaptı imzalandı.

Mutabakat zaptı, Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Mühendis Velid el-Hureyci ve Türkiye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Nuh Yılmaz tarafından imzalandı.

Toplantıya Mühendis Velid el-Hureyci, Mühendis Talal el-Utebi Savunma Bakan Yardımcısı, Mühendis Rakan Taluk Kültür Bakan Yardımcısı, Dr. Abdullah Ebu Şenin İnsan Kaynakları ve Sosyal Kalkınma Bakan Yardımcısı, Yatırımdan Sorumlu Bakan Yardımcısı Mühendis İbrahim El-Mubarak, Suudi Arabistan'ın Ankara Büyükelçisi Fahd Abulnasr ve Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi Sekreteri Mühendis Fahd Halithi de toplantıya katıldı.

er5t6y
Prens Faysal bin Ferhan, Riyad'da Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ı kabul ederken (Suudi Dışişleri Bakanlığı)

Türk Dışişleri Bakanı, iki ülke arasında tüm işbirliği boyutlarını kapsayan kurumsal bir çerçeve içinde ikili ilişkileri takip etmek amacıyla 2016 yılında iki ülkenin dışişleri bakanlarının başkanlığında kurulan işbirliği ve danışma mekanizması olan Koordinasyon Konseyi toplantısına katılmak üzere Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'a gelmişti.

Konseyin ilk toplantısı 7-8 Şubat 2017 tarihinde Türkiye'nin başkenti Ankara'da gerçekleştirildi. Konsey, her iki ülkenin ilgili makamlarının katıldığı 5 alt komiteden oluşmaktadır. Diplomasi ve Politika Komitesi, Askeri ve Güvenlik Komitesi, Kültür, Spor, Medya ve Turizm Komitesi, Sosyal, Sağlık ve Eğitim Komitesi, Ticaret, Sanayi, Yatırım, Altyapı ve Enerji Komitesi.