Mescid-i Aksa’ya yapılan saldırılar Kudüs, Batı Şeria ve Gazze’deki gerginliği artırıyor

Yerleşimciler dün (Pazar) Mescid-i Aksa’nın avlusuna baskın düzenledi.(WAFA)
Yerleşimciler dün (Pazar) Mescid-i Aksa’nın avlusuna baskın düzenledi.(WAFA)
TT

Mescid-i Aksa’ya yapılan saldırılar Kudüs, Batı Şeria ve Gazze’deki gerginliği artırıyor

Yerleşimciler dün (Pazar) Mescid-i Aksa’nın avlusuna baskın düzenledi.(WAFA)
Yerleşimciler dün (Pazar) Mescid-i Aksa’nın avlusuna baskın düzenledi.(WAFA)

İsrailli yerleşimciler Perşembe gününden bu yana Kudüs’teki çatışmaları körükleyerek el-Meğaribe Kapısı’ndan Mescid-i Aksa Camii’ne bir baskın düzenlediler.
İslami Vakıflar İdaresi, 79 yerleşimcinin polis ve işgal güçlerinin eşliğinde camiye baskın düzenlediğini ve onları koruma noktasında Aksa’nın meydanlarına yayıldığını söyledi. Söz konusu Mescid-i Aksa saldırılarının, şehrin doğu kesiminin işgalinin yıl dönümü ve Ramazanın yirmi sekizinci gününe denk gelen Kudüs Günü’ne kadar, artırılmasını isteyen İsrail Tapınak gruplarının çağrılarına yanıt olarak geldiği bildirildi.
Yahudi aşırılık yanlılarının Kudüslülere karşı kışkırtmaları, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Kudüs’teki tüm tarafları sakinleşmeye ve itidal göstermeye çağırmasından saatler sonra gerçekleşti. Yahudi aşırılık yanlılarının “Araplara ölüm” sloganlarıyla düzenledikleri yürüyüşlerle Kudüslüleri kışkırtmaları sonucu, Kudüs Perşembe gününden beri gece çatışmalarına tanık oluyor. Söz konusu saldırıların kısa bir süre sonra Batı Şeria ve Gazze’ye de sıçradığı bildirildi. Filistinli gruplar ve İsrail arasında gerçekleşen füze ve bombalı saldırılar çatışmanın boyutunu daha da artırdı. Cumartesi gecesi tüm noktalarda çatışmalar yeniden başladı.
Kudüs’teki göstericilerin Bab el-Amud’da (Şam Kapısı) polis güçleriyle çatışması sonucu 6 Kudüslünün yaralandığı bildirildi. Göstericiler ayrıca Batı Şeria’daki Kalandiya geçişinde (Kudüs’ün kuzeyi), Jalameh askeri kontrol noktası yakınlarında (Cenin’in kuzeyi) ve Nablus, Tulkarim, el-Halil, el-Bireh ve el-Ram’da İsrail ordusuyla çatıştı.
Gazze’de, sınırda işgal güçleriyle göstericiler arasında çatışmalar yaşanırken, diğer gruplar tarafından Gazze dolaylarındaki yerleşim yerlerine roket atıldığı bilgisi verildi. İsrail ordusu roketlerden birinin  füze savunma sistemi Demir Kubbe tarafından engellendiğini, diğer roketlerin ise Gazze’ye düştüğünü duyurdu.
Böylece Gazze Şeridi’nden yerleşimcilerin bulunduğu bölgelere iki gün içerisinde toplam 40 füze fırlatıldığı belirtildi. Hamas Pazar günü yaptığı açıklamada, işgal güçleriyle olan çatışmaların artırılması, sahada yan yana çatışan gruplar ve gençlik faaliyetleri arasındaki uyum ve birliğin üst düzeye taşınması ve tek bir saha komutanı oluşturulması noktasında çağrıda bulundu. Ayrıca Gazze’deki direnişçilere İsrail işgal tesislerini hedef alacak şekilde füzelerini donatma çağrısı yaptı.
Hamas, Eski Kudüs ve Kudüs şehrinin kapılarında toplanmaların devam etmesini ve özellikle akşam, yatsı ve teravih olmak üzere tüm namazların Mescid-i Aksa Camii ve meydanlarında kılınmasını söyledi. Ayrıca, Batı Şeria ve Filistin şehirlerindeki aileleri, mübarek Mescid-i Aksa Camii’ne gitmeye ve Kudüs şehrine ulaşmalarını engelleyen askeri kontrol noktaları önünde namaz kılmaya çağırdı.
Hamas açıklamasında, tüm Filistin bölgelerinde gece nöbetçi komitelerinin oluşumunun hızlandırılması noktasında çağrı yaparak, yerleşimcilerin uzak Filistin köylerine ve kamplarına sızma tehlikelerine karşı uyarıda bulundu.
Hamas Hareketi, Yahudi mahallelerinde ve yerleşim yerlerine yakın bölgelerde ve bu noktalara çıkan sokaklarda, gece çatışmalarının devam ettiğini söyledi. İşgal güçlerinin saldırganlıklarının bedellerini bu şekilde ödeyeceklerine vurgu yaptı.
Filistinli grupların Kudüs’teki çatışma hattına girmesi ve Kudüslülere destek mesajı olarak İsrail yerleşim birimlerine 36 adet roket fırlatmasıyla Gazze Şeridi, sabaha kadar devam eden ve aylardır yaşanan en kötü gerilime tanık oldu.
Mısır, Birleşmiş Milletler (BM), Katar ve diğer tarafların Filistin Yönetimi, İsrail ve Filistinli gruplarla iletişime geçerek Gazze Şeridi’nde olası bir gerilimin önlenmesi, bu çatışmanın daha geniş bir savaşa dönüşmemesi ve Kudüs’te durumun yatıştırılması noktasında çağrıda bulundukları belirtildi. Filistin Yönetimi olanlardan İsrail’i sorumlu tuttu.
BM Orta Doğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland bölgedeki gerilimin kontrol altına alınması için tüm taraflarla birlikte çalıştığını vurguladı.
Ayrıca Filistinli kaynaklar, Mısırlı istihbarat yetkililerinin Filistinli grupların temsilcileriyle İsrail’le olan durumun kötüleşmesini engelleme noktasında temaslarda bulunduklarına işaret etti.
Filistin Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, BM Güvenlik Konseyi’nin işgali ve yerleşimleri engelleyerek, Filistin halkına özellikle de Kudüslülere yönelik ihlalleri ve suçları durdurma noktasında pratik önlemler alması gerektiğini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Güvenlik Konseyi’nin BM Tüzüğü’nde öngörülen görev ve yetkililerini kullanmadaki isteksizliği ve Ortadoğu’daki durum ile özellikle de Filistin meselesine ilişkin kararlarını uygulamadaki başarısızlığı, onu, durumu belirleme noktasında küresel bir foruma dönüştürüyor. Bu durum uluslararası barış ve güvenliği sağlamaktan sorumlu en yüksek organ olan konseyin sorumluluklarıyla uymuyor. Bu kartların yeniden dağıtılarak, konseyin, İsrail’i ihlallerinden ve suçlarından doğrudan sorumlu tutmamasına ve işgal ile yerleşim politikasını sona erdirmeye zorlamamasına neden oluyor” ifadeleri kullanıldı.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.