Mısır ve Etiyopya’dan Nahda Barajı anlaşmazlığını çözmek için eş zamanlı müzakerelere bağlılık mesajı

Cumhurbaşkanı Sisi, Mısır’ın su haklarının kaybedilmeyeceğini vurgulayarak vatandaşlarına güvence verdi.

Nahda Barajı’nın 20 Temmuz’da çekilmiş bir uydu görüntüsü (AFP)

Mısır ve Etiyopya hükümeti dün eş zamanlı mesajlar göndererek Addis Ababa'nın Nil'in ana kolu üzerine inşa ettiği ve Kahire ile Hartum’un su payları üzerinde beklenen olumsuz etkisi nedeniyle endişe ettiği Nahda (Rönesans/Hedasi) Barajı krizi anlaşmazlığını çözmek için müzakereleri sürdürme taahhütlerini vurguladı. 
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi dün yaptığı açıklamada, Nahda Barajı’na ilişkin müzakere sürecinin zorlu olduğunu ve sabır gerektirdiğini belirtti. Ancak Mısır’ın su haklarından vazgeçilmeyeceğini vurgulayarak vatandaşlarına güvence verdi. Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ise, ülkesinin Afrika Birliği (AfB) önderliğindeki müzakere sürecine bağlı olduğunu vurguladı.
Mısır, Etiyopya ve Sudan arasındaki müzakereler, Kongo’nun başkenti Kinşasa’da Nisan ayı başlarında yapılan son turdan bu yana durdu. Mısır ve Sudan, Nahda Barajı'nın doldurulması ve işletilmesi konusunda bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasında ısrar etti.
Geçen yıl Temmuz ayından bu yana üç ülke arasındaki müzakerelere öncülük eden AfB, Mısır ve Sudan'ın uyarılarına rağmen Etiyopya'nın bir anlaşmaya varmadan önümüzdeki Temmuz ayında Nahda Barajı’nın ikinci aşama doldurma işlemini tamamlama ısrarı nedeniyle yaşanan gerginliği azaltmaya çalışıyor.
Sisi, Süveyş Kanalı İdaresi bünyesinde dün yapılan bazı projelerin açılışı sırasındaki konuşmasında, ülkesinin Etiyopya ile devam eden krizle ilgili endişelerini dile getirdi. Nahda Barajı krizine ilişkin endişelerin meşru olduğunu belirten Sisi, müzakere sürecinin zaman, çaba ve sabır gerektirdiğini belirterek Mısır halkının siyasi liderliğine güvenmesi gerektiğini vurguladı.
Mısır, Nahda Barajı krizini varoluşsal bir mesele olarak görüyor. Sisi, vatandaşlarını rahatlatmak amacıyla yaptığı açıklamada, “Mısır'ın Nil sularındaki su haklarını korumak, kimsenin göz ardı edemeyeceği veya ihmal edemeyeceği bir mesele” dedi. Halkından sabırlı olmalarını isteyen Sisi, "Acele etmemeliyiz. Çünkü her şeyin bir düzeni ve önlemleri var. Müzakere süreci zor ve çetin bir süreç. Bu konuda baskı yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
ABD'nin geçen hafta AfB'nin çabalarıyla eş zamanlı olarak Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Jeffrey D. Feltman aracılığıyla müzakereleri sürdürmeye yönelik girişimleri başladı. Sisi, bu çabalara değinerek, “Son derece hassas ve önemli gördüğümüz bu meseleyi çözüme kavuşturmak amacıyla çabalar ve girişimler sürüyor” dedi.
Mısır halkına seslenen Sisi, “Nahda Barajı ile ilgili endişeleriniz meşru ve takdir edilesi. Bundan dolayı mutluyum çünkü bu sizin ülkenize olan ilginizi gösteriyor. Ancak su haklarımızın kaybedilmeyeceğinden emin olmalısınız” şeklinde konuştu.
Buna karşılık, AfB’nin dönem başkanlığını yürüten Kongo’nun Devlet Başkanı Felix Tshisekedi, müzakerelerdeki çıkmazı çözmek amacıyla Mısır ve Sudan'a yaptığı ziyaretlerin ardından dün Etiyopya'yı ziyaret etti. 
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, ülkesinin Büyük Rönesans Barajı krizine ilişkin Afrika Birliği öncülüğündeki müzakere sürecine bağlı olduğunu belirtti.
Abiy Ahmed, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Başkan Felix Tshisekedi'yi Etiyopya'da ağırlamaktan mutluluk duyuyorum. Rönesans Barajı müzakerelerinde olumlu sonuçlar elde etmek için oynadığı olumlu rolü takdir ediyorum” ifadelerini kullandı.
Ahmed ayrıca, "Etiyopya, AfB’nin tüm taraflar için kabul edilebilir bir anlaşmaya varmak amacıyla müzakere sürecine bağlılığını sürdürüyor” dedi.
Etiyopya hükümeti, Nahda Barajı'nın inşası ve doldurulmasının planlandığı gibi devam edeceğini belirterek, Nil kaynaklarını, aşağı havzadaki iki ülkeye zarar vermeden adil bir şekilde kullanmaya kararlı olduğunu vurguladı. Etiyopya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Dina Müfti, dün başkent Addis Ababa'da haftalık basın toplantısında ülkesinin Nahda Barajı müzakerelerinde ‘Afrika’daki sorunlara Afrikalılar tarafından çözüm’ sloganını uygulamaya kararlı olduğunu söyledi.
 Etiyopya Dışişleri Bakanlığı tarafından resmi Facebook sayfasından yayınlanan açıklamaya göre Müfti, Etiyopya'nın müzakerelere devam etmeye hazır olduğunu ve Kongo liderliğindeki AfB'nin yürüttüğü sürecin tüm ilgililer için tatmin edici sonuçlar doğuracağına olan güvenini ifade etti.
Müfti ayrıca, Komorlar da dahil olmak üzere AfB üyelerinin üçlü görüşmeleri sürdürmek için dostane çözümlere ulaşma çabalarından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Etiyopya daha önce Mısır ve Sudan’a dolum süreci hakkında bilgi alışverişinde bulunma talebini iletti. Ancak iki ülke Etiyopya'nın teklifini konuyla ilgili Afrika Zirvesi kararlarına aykırı olduğunu belirterek reddettiler.
Etiyopya Sözcüsü, Sudan ve Mısır'ı konuyu "gereksiz yere" uluslararası düzeye taşımakla suçladı.
Mısır ve Sudan, Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB), AfB ve ABD tarafından desteklenen uluslararası dörtlü arabuluculuk teklifinde bulunurken, Etiyopya bu yaklaşımı reddederek sadece AfB öncülüğünde bir arabuluculuğu kabul ediyor.